Chính quyền Tổng thống Donald Trump mới đây đã thông báo sẽ áp thuế nhập khẩu 50% đối với một số sản phẩm của Brazil, trong đó có cà phê, bắt đầu từ ngày 6/8. Động thái này được dự báo sẽ làm đảo lộn các tuyến thương mại cà phê từ quốc gia trồng và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, điều này tạo cơ hội cho Trung Quốc và khiến các nhà giao dịch tìm cách đưa cà phê vào Mỹ qua các tuyến gián tiếp, theo Reuters.

Mỗi năm, Mỹ tiêu thụ khoảng 25 triệu bao cà phê, trở thành quốc gia tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới. Trong đó, Brazil chiếm khoảng một phần ba nguồn cung thông qua quan hệ thương mại song phương trị giá 4,4 tỷ USD trong 12 tháng kết thúc vào tháng 6.

Việc áp thuế sẽ đặt ra thách thức lớn cho các nhà giao dịch hàng hóa và nhà xuất khẩu cà phê Brazil khi phải tìm đầu ra thay thế cho khoảng 8 triệu bao cà phê vốn được bán cho các nhà chế biến cà phê Mỹ mỗi năm.

“Dòng chảy thương mại cà phê toàn cầu sẽ bị xáo trộn. Tác động của nó sẽ lan từ São Paulo tới Seattle – từ nơi sản xuất đến nhà rang xay, tới các chuỗi cà phê, siêu thị và cả những người Mỹ đi làm buổi sáng,” ông Michael J. Nugent, nhà môi giới cà phê kỳ cựu tại Mỹ và là chủ sở hữu MJ Nugent & Co., nhận định.

Sự dịch chuyển khối lượng khổng lồ cà phê Brazil thường xuất sang Mỹ – tương đương sản lượng toàn bộ của Ethiopia, nước chuyên sản xuất cà phê chất lượng cao – có thể mang lại lợi ích cho Trung Quốc.

Ông Marc Schonland, cố vấn độc lập trong ngành cà phê Mỹ, cho rằng nhiều khả năng lượng cà phê Brazil sẽ được chuyển sang Trung Quốc do mối quan hệ thương mại giữa hai nước và từng bị ảnh hưởng sau nhiệm kỳ đầu của ông Trump.

Tại Trung Quốc, nhu cầu tiêu thụ cà phê đang bùng nổ khi tầng lớp trẻ chuyển từ trà sang cà phê để tìm kiếm sự tỉnh táo cao hơn. Brazil là nhà cung cấp chính cho thị trường này, với 538.000 bao cà phê xuất sang Trung Quốc chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, theo số liệu từ hiệp hội xuất khẩu Cecafe.

Theo dữ liệu ngành, tiêu thụ cà phê tại Trung Quốc tăng trung bình khoảng 20% mỗi năm trong một thập kỷ qua, và mức tiêu thụ cà phê bình quân đầu người đã tăng gấp đôi trong 5 năm gần đây.

Ngoài ra, châu Âu cũng có thể trở thành điểm đến mới cho cà phê Brazil khi Liên minh châu Âu hiện không áp thuế nhập khẩu với mặt hàng này, theo ông Logan Allender, Giám đốc mảng cà phê tại Atlas Coffee Club – nhà phân phối và rang xay cà phê tại Mỹ.

Một số chuyên gia thương mại cho rằng các nhà xuất khẩu có thể tìm cách lách thuế bằng cách chuyển cà phê Brazil qua các quốc gia trung gian trước khi đưa vào Mỹ.

“Điều này sẽ làm tăng chi phí logistics, nhưng có thể giảm tác động thực tế của thuế xuống còn khoảng 10% đến 15%,” ông Debajyoti Bhattacharyya, Phó Chủ tịch thương mại của công ty hàng hóa nông nghiệp AFEX Ltd., cho biết, đồng thời nói thêm rằng các quốc gia như Mexico hoặc Panama có thể được dùng làm điểm trung chuyển.

“Nếu chuỗi cung ứng không có khả năng truy xuất mạnh mẽ, thì các mức thuế cũng trở nên vô nghĩa. Dầu mỏ còn không thể bị chặn, huống gì là cà phê,” ông nói thêm.

Chuyên gia phân tích hàng hóa Judith Ganes cho rằng việc Mỹ không đưa cà phê vào danh sách miễn trừ thuế với các sản phẩm của Brazil có thể là chiến lược để ông Trump đàm phán trong thời gian tới. 

Các nhà giao dịch cho biết, cà phê được xếp hàng tại Brazil trước ngày 6/8 vẫn có thể vào Mỹ miễn thuế cho đến ngày 6/10.

Ông William Kapos, Giám đốc điều hành Downeast Coffee Roasters – một nhà chế biến cà phê lớn tại Bờ Đông nước Mỹ – cho biết ông đang gấp rút vận chuyển số cà phê Brazil đã mua khỏi Nam Mỹ trước thời hạn nêu trên.

Trong tương lai, ông Kapos dự định tìm mua cà phê từ các nước Trung Mỹ và châu Phi để thay thế nguồn cung từ Brazil. “Nhưng ai cũng sẽ làm vậy, nên về giá cả, người mua Mỹ sẽ bị ép mạnh,” ông nói.