Nhóm khách đi ăn nhà hàng. (Ảnh: Getty Images).
Khi nền kinh tế có dấu hiệu căng thẳng, một trong những điều đầu tiên người Mỹ làm để tiết kiệm là ngừng ăn nhà hàng và đặt đồ ăn giao về nhà. Đây được coi là một trong những chỉ báo sớm chính xác nhất về suy thoái, tờ MarketWatch cho hay.
Hiện tại, người Mỹ vẫn đang chi tiêu cho khoản này, đặc biệt là những người giàu có. Đây là tín hiệu tích cực với nền kinh tế trong một năm đầy biến động, với cuộc chiến thuế quan của Tổng thống Donald Trump vẫn tiếp tục và chính phủ trải qua đợt đóng cửa đầu tiên kể từ năm 2019.
Dữ liệu chính thức cho thấy doanh số tại các nhà hàng và quán bar Mỹ đã tăng 6,5% trong 12 tháng kết thúc vào tháng 8, cao hơn mức tăng 4,3% ghi nhận một năm trước đó. Người Mỹ cũng hào phóng chi tiêu cho đồ ăn bên ngoài trong mùa xuân và mùa hè năm nay.
Ông Chad Mourtray, nhà kinh tế trưởng tại Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia Mỹ, bình luận: “Ngành kinh doanh nhà hàng đã thể hiện sự bền bỉ đáng kinh ngạc bất chấp mọi thách thức. Tin tốt là tôi không thấy dấu hiệu nền kinh tế sắp suy thoái - người tiêu dùng vẫn đang trụ vững”.
Vì sao các nhà hàng vẫn thu hút đông đảo thực khách? Thứ nhất, nền kinh tế vẫn đang tăng trưởng nên tỷ lệ thất nghiệp và số lao động bị sa thải vẫn thấp. Doanh nghiệp không muốn cắt giảm nhân viên khi doanh số vẫn ổn định và họ biết việc tìm kiếm nhân sự tốt vốn rất khó khăn.
Các nhà kinh tế chỉ ra rằng người Mỹ có xu hướng chi tiêu thoải mái hơn khi yên tâm về việc làm. Không những thế, thu nhập của người lao động cũng đang tăng trưởng nhanh hơn lạm phát.
Đà tăng bùng nổ của thị trường chứng khoán lại càng tăng thêm sức mạnh của người tiêu dùng, đặc biệt là với các hộ gia đình giàu có.
Ông Michael Pearce, nhà kinh tế cấp cao tại Oxford Economics, bình luận: “Thị trường chứng khoán đã tiếp thêm động lực đáng kể cho tiêu dùng”.
Nền tảng OpenTable cho biết số lượt đặt chỗ tại các nhà hàng trong tuần trước cao hơn 12% so với một năm trước đó. Hầu hết các đối tác của OpenTable là những nhà hàng cao cấp phục vụ nhóm khách hàng có thu nhập cao.
Các chuỗi đồ ăn nhanh và nhà hàng bình dân hơn tăng cường doanh thu bằng cách tung ra các chương trình khuyến mãi cho những thực khách chú trọng tới giá cả. Ví dụ, chuỗi Domino’s Pizza đã cải thiện doanh thu trong mùa xuân sau khi cho ra mắt các bữa ăn tiết kiệm, ví dụ như pizza đặc biệt giá 9,99 USD.
Nhà kinh tế Moutray chỉ ra: “Người chiến thắng là các thương hiệu thành công trong việc truyền tải giá trị tới người tiêu dùng”.
Tuy nhiên, đằng sau bức tranh sáng sủa, các nhà hàng Mỹ cũng phải đối mặt với không ít khó khăn. Chi phí nguyên liệu tăng, nguồn nhân lực khan hiếm và hành vi tiêu dùng thay đổi đang tạo ra áp lực lớn cho các chủ nhà hàng. Diễn biến khó lường của nền kinh tế và thị trường chứng khoán cũng khiến triển vọng của ngành trở nên kém chắc chắn hơn so với bề ngoài.
Các chủ nhà hàng cho biết thực khách đã có thêm đủ loại thói quen mới để cố gắng tiết kiệm chi phí, ví dụ như chọn suất ăn cỡ nhỏ hơn hay thậm chí là gọi suất ăn trẻ em.
Tại Atlanta, thực khách “tiếp tục cắt giảm chi tiêu” bằng cách không gọi đồ tráng miệng và nước uống có cồn, theo khảo sát kinh tế mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Thói quen “thắt lưng buộc bụng” của thực khách khiến các nhà hàng và công ty chế biến thực phẩm ngần ngại tuyển thêm nhân viên. Ngành này cung cấp việc làm cho khoảng 15 triệu người – hay gần 10% lao động Mỹ - nhưng tăng trưởng việc làm mới gần như đình trệ trong năm nay.
Số liệu từ Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) cho thấy trong 8 tháng đầu năm nay, các nhà hàng và quán bar chỉ tạo thêm 13.000 việc làm. Còn trong cùng kỳ năm 2024 và 2023, ngành này tạo ra lần lượt 40.000 và 173.000 việc làm mới.
Ông Moutray cho biết lượng khách đến nhà hàng vào đầu mùa thu hầu như không đổi hoặc thậm chí còn giảm so với năm trước. Vì vậy, các chủ doanh nghiệp đang thận trọng hơn với chi phí, giống như khách hàng của họ.
Vị chuyên gia kinh tế cho biết: “Hơn 70% chủ nhà hàng cho biết họ sẽ không tuyển thêm người mới trong 6 tháng tới”.
Các hộ gia đình thu nhập thấp và trung bình đang cảm thấy căng thẳng hơn trong bối cảnh lạm phát còn cao và nền kinh tế còn nhiều bất ổn. Họ cắt giảm số lần ăn tại nhà hàng đồ ăn nhanh và chuyển sang mua thực phẩm rẻ hơn ở siêu thị.
Giá thực phẩm đã tăng cao đến mức ngay cả các chuỗi thực phẩm tiết kiệm như McDonald's cũng chứng kiến lượng khách ở một số phân khúc đi xuống.
Ví dụ, trong quý II, McDonald’s báo cáo số lượng khách hàng có thu nhập thấp - vốn đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của công ty - đã sụt giảm. Công ty dự định sẽ tập trung hơn vào các chương trình khuyến mãi để thu hút nhóm khách này quay trở lại.
Nguy cơ thị trường chứng khoán sụp đổ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực hơn nữa, bởi khách hàng giàu có là những người chi tiêu nhiều nhất cho đồ ăn ngoài và nhà hàng cao cấp.
Nghiên cứu cho thấy các hộ gia đình có thu nhập từ 100.000 USD/năm trở lên chỉ chiếm 43% tổng số hộ, nhưng họ đóng góp tới gần 60% chi tiêu tại các nhà hàng.
Dữ liệu chính thức cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã tăng trưởng 4,8% trong quý III, phù hợp dự báo của các chuyên gia.
Tổng thống Trump kỳ vọng thuế quan cao với đồng, nhôm và thép sẽ thúc đẩy doanh nghiệp chuyển hoạt động sản xuất về Mỹ. Tuy nhiên, những thách thức mang tính cấu trúc sẽ khiến Mỹ khó có thể phục hưng ngành sản xuất kim loại đã suy yếu trong nhiều thập kỷ.
Đợt đóng cửa chính phủ liên bang Mỹ đã bước sang tuần thứ ba do bất đồng sâu sắc giữa hai đảng tại Quốc hội, khiến hàng trăm nghìn nhân viên và quân nhân chưa được nhận lương, gây lo ngại lan rộng.
Canada không xem xét việc áp thêm thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ, ngay cả khi chiến tranh thương mại vẫn đang diễn ra, vì có dấu hiệu cho thấy các cuộc đàm phán song phương đang đi đúng hướng.
