Bán được 70% sản lượng công suất thiết kế sẽ hoà vốn

Theo Báo Quảng Ngãi, ngày 29/7, Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu Công nghiệp Quảng Ngãi ban hành quyết định về chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư dự án sản xuất ray đường sắt và thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất với thời hạn hoạt động là 50 năm. Khi đưa vào hoạt động, dự kiến doanh thu hàng năm của dự án khoảng 11.000 tỷ đồng.

Hoà Phát cho biết ngày 19/8, tập đoàn sẽ khởi công nhà máy sản xuất ray thép tàu cao tốc và thép hình đặc biệt tại Dung Quất – Quảng Ngãi nhằm cung cấp sản phẩm cho các dự án trọng điểm quốc gia như dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, dự án đường sắt Hải Phòng – Hà Nội – Lào Cai, và nhiều dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP HCM.

Trước đó, hồi cuối tháng 5, Hoà Phát và Tập đoàn SMS Group (Đức) ký hợp đồng cung cấp công nghệ và dây chuyền sản xuất thép ray và thép hình.Với việc đầu tư này, Tập đoàn Hòa Phát sẽ trở thành doanh nghiệp duy nhất ở Đông Nam Á sản xuất được thép ray cho đường sắt cao tốc.

Dự án sản xuất ray đường sắt và thép đặc biệt Hoà Phát Dung Quất có diện tích 14,79 ha, với công suất thiết kế là 700.000 tấn/năm, thuộc Khu công nghiệp phía Đông, Khu kinh tế Dung Quất thuộc địa bàn xã Vạn Tường, tỉnh Quảng Ngãi.

Trao đổi với chúng tôi bên lề sự kiện tổng kết ngành thép 2024 diễn ra hồi cuối tháng 5, Chủ tịch Hoà Phát Trần Đình Long cho biết nếu bán được 70% sản lượng công suất thiết kế (tương đương khoảng 500.000 tấn), nhà máy bắt đầu hoà vốn.

Riêng đối với dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, doanh nghiệp dự kiến sẽ cung cấp khoảng 700.000 tấn, ngoài thép ray, nhà máy còn tập trung sản xuất các loại thép hình khác. 

“Sau khi làm xong thép ray, chúng tôi sẽ sản xuất thép hình. Bản chất thép ray cũng là một loại thép hình và là một phần sản phẩm của nhà máy. Thép hình mới là sản phẩm lâu dài bởi hiện tại nhu cầu mặt hàng này cũng đang tăng cao. Bây giờ thép hình dùng nhiều điển hình như ở các lĩnh vực như điện gió hay xây nhà cao tầng”, ông Long cho biết.

Bên cạnh thị trường nội địa, Hoà Phát cũng tính đến chuyện xuất khẩu các sản phẩm từ nhà máy này. Tuy nhiên, điểm nghẽn vẫn là hàng phòng vệ thương mại mà các nước dựng lên trong thời gian qua. 

“Chúng tôi làm sản phẩm gì cũng sẽ tính đến chuyện xuất khẩu và thép ray không ngoại lệ. Thường tỷ trọng xuất khẩu của chúng tôi khoảng 30%. Tuy nhiên, hiện việc xuất khẩu cũng đang gặp nhiều vấn đề bởi các nước dựng lên hàng rào bảo hộ thị trường trong nước. Thép ray thì không đáng lo vì chưa thấy nước áp thuế cả nhưng với thép hình thì có rất nhiều nước đang làm việc này”, ông Long chia sẻ. 

Về giá bán, ông Long cho biết sẽ bám theo thị trường thế giới, hiện dao động trong khoảng 800 - 1.300 USD/tấn, tuỳ thị trường. Ví dụ ở Trung Quốc, giá thép sản xuất đường ray khoảng 850 USD/tấn, còn ở Châu Âu sẽ đắt hơn, khoảng 1.300 USD/tấn. Biên lợi nhuận tương đương với thép hình. 

Chủ tịch Hoà Phát cũng cho hay dự kiến nhà máy sẽ hoàn thành vào tháng 2/2027 và hoạt động hết công suất sau một năm. Tổng vốn đầu tư cho dự án khoảng 14.000 tỷ đồng trong đó vốn vay 60% từ ngân hàng VietinBank. 

“Thông thường ở các dự án khác, chúng tôi chỉ vay 50% nhưng lần này ngân hàng đề nghị vay nhiều hơn nên chúng tôi nâng tỷ lên lên 60%”, ông Long cho biết. 

Tại dự án khu liên hợp Dung Quất 2 của Tập đoàn trước đó có tổng vốn đầu tư khoảng 85.000 tỷ đồng, trong đó, 50% được tài trợ bởi khoản vay hợp vốn với sự tham gia của 8 ngân hàng, còn lại là vốn tự có của doanh nghiệp. 

Tổng nợ phải trả tính đến cuối quý II của tập đoàn là gần 120.000 tỷ đồng, tăng gần 10.000 tỷ đồng so với hồi đầu năm. Con số này chiếm khoảng 50% tổng nguồn vốn của Hoà Phát.

Trong đó, tổng dư nợ vay của tập đoàn vào cuối quý II ghi nhận ở mức hơn 90.000 tỷ đồng, tăng hơn 7.628 tỷ đồng so với đầu năm đến từ việc giải ngân các khoản vay dư nợ trung dài hạn tài trợ cho các dự án đầu tư hiện tại và gia tăng vay vốn lưu động phục vụ cho đầu vào sản xuất của Dự án Dung Quất 2.

Tuy dư nợ tăng lên, phần chi phí lãi vay tài trợ cho dự án đang trong giai đoạn xây dựng cơ bản dở dang đang được vốn hóa nên chi phí lãi vay kỳ này chưa tăng tương ứng với dư nợ.

Rủi ro mà Hoà Phát có thể đối mặt

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam được xem là cơ hội lớn đối với dự án mới của tập đoàn. Tuy nhiên, Hoà Phát cũng sẽ phải đối mặt với rủi ro liên quan đến tiến độ dự án đầu tư công này.

Không giống như những sản phẩm khác như thép xây dựng, cuộn cán nóng, tôn mạ,…khi lượng hàng tồn kho tăng lên, doanh nghiệp có thể giảm giá để giảm bớt áp lực, nhưng với mặt hàng ray tàu thì Hoà Phát khó làm được điều này. 

Theo đó, nếu việc giải ngân vốn hoặc tiến độ thực hiện dự án bị chậm, công ty sẽ phải đối diện với rủi ro đẩy lượng hàng tồn kho đi bởi gần như Nhà nước là “khách hàng” duy nhất của Hoà Phát đối với sản phẩm ray tàu nếu không xuất khẩu.

Ông Long đánh giá đây là rủi ro “không thể tránh khỏi” đối với một đại dự án đầu tư công. “Dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông là một ví dụ khi tiến độ thực hiện bị kéo dài gấp ba lần. Câu trả lời của chúng tôi là chấp nhận với rủi ro đó thôi chứ không thể làm khác được ”, ông Long nói. 

Ngoài ra, Hoà Phát cũng có thể đối mặt với rủi ro cạnh tranh từ hàng nước ngoài. Theo Hoà Phát, hiện một số tập đoàn thép lớn của thế giới sản xuất được thép ray đường sắt cao tốc trong đó có Baosteel (Trung Quốc). 

Do vậy, ông Long nhiều lần kiến nghị về việc ưu tiên sử dụng hàng sản xuất trong nước. Trong buổi Tọa đàm của Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp về phát triển kinh tế tư nhân sáng 31/5, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long đề nghị tất cả các dự án đầu tư công như đường cao tốc, tỷ lệ phải là 70% hàng sản xuất trong nước.

Ông Long ví: “Đây là thời nghìn năm có một. Nếu làm ra tuyến đường sắt thì đơn giản, gọi thầu nước ngoài là xong. Nhưng nếu chúng ta muốn có một ngành công nghiệp đường sắt cho hàng chục vạn lao động cho hàng trăm năm sau thì bắt buộc phải ưu tiên cho sản xuất trong nước.

Do đó, tôi mong muốn trong tất cả Nghị quyết của Chính phủ phải có tỷ lệ nội địa rõ ràng. Trong đó, các dự án đầu tư công, tỷ lệ hàng sản xuất trong nước phải khoảng 70%”