Trong bài phát biểu trước Uỷ ban Ngân hàng Thượng viện hôm 7/3, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết các nhà hoạch định chính sách sẵn sàng phản ứng với các dữ liệu kinh tế mạnh gần đây bằng việc tăng lãi suất lên cao hơn mức dự kiến trước đó.

Theo New York Times, ông Powell còn lưu ý rằng cuộc chiến chống lạm phát của Fed “rất có thể” sẽ khiến thị trường lao động Mỹ phải trả giá.

Bình luận của Chủ tịch Fed là sự thừa nhận rõ ràng nhất rằng các báo cáo gần đây là bằng chứng cho thấy lạm phát tại Mỹ vẫn cao dai dẳng.

Mặt khác, việc thị trường lao động vẫn hoạt động ổn định có thể làm thay đổi quỹ đạo chính sách của ngân hàng trung ương Mỹ.

Năm ngoái, Fed đã tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất kể từ thập niên 1980. Hiện tại, lãi suất quỹ liên bang đang nằm trong phạm vi 4,5 - 4,75%.

Ban đầu, các bước đi của Fed có vẻ đã làm chậm nhu cầu của người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp, giúp lạm phát hạ nhiệt.

Tuy nhiên, các báo cáo kinh tế gần đây cho thấy lạm phát không suy yếu nhiều như dự kiến và còn cao vượt dự đoán của các chuyên gia trong tháng 1.

Cùng lúc, dữ liệu còn cho thấy hoạt động tuyển dụng vẫn rất mạnh mẽ và chi tiêu của người tiêu dùng đã tăng trong tháng đầu tiên của năm 2023.

Ông Powell cho biết dữ liệu kinh tế lạc quan bất ngờ có thể buộc Fed phải đưa ra một phản ứng chính sách mạnh tay hơn.

“Quá trình đưa lạm phát trở lại mức 2% còn một đường dài phía trước và có thể sẽ khá gập ghềnh”, ông Powell nhấn mạnh trong bài phát biểu.

“Các dữ liệu kinh tế mới nhất đều mạnh hơn dự kiến, mức đỉnh lãi suất của Fed có thể sẽ cao hơn dự đoán trước đây”, ông bày tỏ.

Chủ tịch Fed còn đề cập đến khả năng Fed sẽ tăng lãi suất nhanh hơn nếu các dữ liệu sắp tới - bao gồm báo cáo việc làm vào ngày 10/3 và báo cáo lạm phát vào tuần tới - vẫn nóng.

Fed đã tăng lãi suất 75 điểm cơ bản 4 lần liên tiếp vào khoảng cuối năm 2022, nhưng đã hạ tốc độ xuống còn 50 điểm vào tháng 12 và 25 điểm vào đầu tháng 2 vừa qua, New York Times lưu ý.

“Nếu toàn bộ các dữ liệu chỉ ra rằng Fed cần phải thắt chặt chính sách nhanh hơn, thì chúng tôi sẵn sàng tăng tốc độ tăng lãi suất”, ông Powell nói.

Trước bài phát biểu của ông Powell, thị trường tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản tại cuộc họp ngày 21 - 22/3.

Mặc dù Fed thường tránh phụ thuộc quá nhiều vào dữ liệu của một tháng đơn lẻ, ông Powell cảnh báo rằng các báo cáo gần đây rất đáng lo ngại vì chúng cho thấy áp lực lạm phát vẫn tiếp tục phình to trên diện rộng.

Song, ông Powell cũng nhắc lại một số diễn biến đầy hy vọng thời gian qua. Chẳng hạn, ông cho biết lạm phát hàng hoá đã chững lại và lạm phát tiền thuê nhà, dù vẫn còn cao, có thể sẽ hạ nhiệt trong năm nay.

Tuy nhiên, “cho đến nay, có rất ít dấu hiệu chứng tỏ lạm phát trong các lĩnh vực dịch vụ cốt lõi (không bao gồm nhà ở) đã suy yếu”, Chủ tịch Fed lưu ý.

“Để khôi phục sự ổn định giá cả, chúng tôi cần lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ hạ xuống mức thấp và rất có thể là cần cả một số điều kiện trên thị trường lao động yếu đi”, ông nhấn mạnh.

Khi Fed tăng lãi suất, chi tiêu của người tiêu dùng đối với các giao dịch lớn như mua nhà và xe hơi có thể chững lại, đồng thời doanh nghiệp sẽ ngần ngại mở rộng bằng vốn vay.

Khi nhu cầu hàng hoá và nhu cầu người lao động đi xuống, tăng trưởng tiền lương sẽ giảm bớt và tỷ lệ thất nghiệp có thể đi lên, làm chậm hơn nữa chi tiêu tiêu dùng và tạo ra sự điều tiết trong nền kinh tế, trên quy mô rộng hơn.

Song, cho đến nay, thị trường lao động vẫn rất kiên cường trước các động thái lãi suất của Fed. Tỷ lệ thất nghiệp tháng 1 đã tụt xuống mức thấp nhất kể từ năm 1969, hoạt động tuyển dụng mạnh mẽ và lương người lao động tiếp tục tăng.

Ông Powell nói rằng tăng trưởng tiền lương - dù đã điều chỉnh phần nào - vẫn còn quá cao để phù hợp với lạm phát 2%. “Tiền lương tăng trưởng tốt là tin vui cho người lao động, nhưng chỉ khi lạm phát không ngoạm mất phần tăng đó”, Chủ tịch Fed lưu ý.