Nền kinh tế Mỹ vẫn rất bền bỉ. (Ảnh minh họa: Financial Times).
Một trong những chuyên gia nổi tiếng nhất Phố Wall muốn gửi tới các đồng nghiệp và nhà hoạch định chính sách một thông điệp phũ phàng: Nền kinh tế Mỹ không hề suy yếu mà thực chất đang tăng tốc.
Ông Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của công ty quản lý tài sản Apollo Global Management, khẳng định các dự báo cho rằng nền kinh tế sắp xuống dốc đều sai và các chuyên gia cần phải tự nhìn nhận lại chính mình.
Trong lưu ý gửi tới khách hàng vào ngày 1/10, ông Slok nhấn mạnh: “Dự báo đồng thuận của các chuyên gia đã sai kể từ tháng 1”
Ông chỉ ra rằng trong suốt 9 tháng liên tiếp, trung bình các dự báo của giới chuyên gia đều cho thấy nền kinh tế sẽ giảm tốc. Ông nói tiếp: “Nhưng sự thật là kịch bản đó vẫn chưa xảy ra… Những người trong nghề phân tích kinh tế như chúng ta cần phải tự nhìn lại mình”.
Trong quý II, GDP Mỹ đã tăng trưởng 3,8% (tốc độ chuẩn hoá theo năm). Tốc độ tăng trưởng này cao một cách đáng kinh ngạc, xét trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) duy trì lãi suất ở mức tương đối cao để kiềm chế lạm phát.
Mô hình GDPNow của Fed chi nhánh Atlanta cho thấy nền kinh tế có thể đã tăng tốc trong quý III, với mức tăng trưởng 3,9%.
Theo tờ Fortune, nhiều chuyên gia từng dự đoán tác động có độ trễ của lãi suất cao, xu hướng thắt chặt của các điều kiện tín dụng và cú sốc thị trường hậu thuế quan đối ứng lẽ ra đã khiến nền kinh tế giảm tốc đáng kể vào thời điểm hiện tại.
Nhưng dữ liệu thực tế lại cho thấy một bức tranh kinh tế khác hẳn. Chi tiêu tiêu dùng vẫn bền bỉ, đầu tư của doanh nghiệp tăng mạnh trong những ngành gắn với trí tuệ nhân tạo, hạ tầng năng lượng và xu hướng đưa sản xuất trở lại nước Mỹ.
Lĩnh vực nhà ở – vốn thường nhạy cảm với lãi suất – cũng cho thấy sự ổn định đáng ngạc nhiên tại các thị trường chủ chốt.
Ông Slok không đi sâu vào những chi tiết này trong lưu ý gửi khách hàng ngày 1/10, nhưng có đề cập đến tốc độ tăng trưởng việc làm chững lại. Ông đánh giá đây là do số lao động nhập cư giảm, không phải do nền kinh tế suy yếu.
Ông nhấn mạnh: “Điểm mấu chốt là nền kinh tế vẫn bền bỉ một cách đáng ngạc nhiên. Thật khó để tiếp tục lập luận rằng chúng ta vẫn đang chờ những tác động tiêu cực bị trì hoãn từ những gì đã diễn ra cách đây nửa năm”.
Ở đây, ông Slok muốn nhắc đến kế hoạch thuế quan đối ứng mà Tổng thống Donald Trump công bố vào "Ngày Giải phóng" 2/4.
Một nhà phân tích hàng đầu khác cũng khẳng định rằng “Ngày Giải phóng” đánh dấu khởi đầu mới của nền kinh tế, thay vì sự kết thúc.
Ông Mike Wilson, Giám đốc đầu tư cổ phiếu của Morgan Stanley, đã đặt ra một khái niệm để mô tả những gì đang diễn ra trong nền kinh tế suốt khoảng ba năm qua: “suy thoái luân phiên”.
Ông lập luận rằng kể từ năm 2022, nền kinh tế số một thế giới đã trải qua những điều kiện giống như suy thoái, tuy không được các thước đo truyền thống ghi nhận, nhưng lại lan tỏa lần lượt qua từng lĩnh vực khác nhau.
Vị chuyên gia cho rằng các số liệu như GDP và tỷ lệ thất nghiệp không phản ánh những khó khăn nghiêm trọng bên trong nền kinh tế, ví dụ hoạt động tuyển dụng trong mùa hè năm nay đã giảm 80%.
Ông nhận định nền kinh tế đã chạm đáy vào mùa xuân - trùng với thời điểm Nhà Trắng phát động thuế quan đối ứng.
Ông lưu ý việc làm trong chính phủ liên bang là lĩnh vực duy nhất không bị ảnh hưởng bởi suy thoái luân phiên, cho đến khi tỷ phú Elon Musk cùng Cơ quan Hiệu quả Chính phủ (DOGE) tiến hành đợt sa thải hàng loạt hồi đầu năm.
Hồi đầu tháng 9, Giám đốc Wilson nhấn mạnh báo cáo việc làm yếu kém của tháng 8 là bằng chứng củng cố quan điểm của ông rằng nền kinh tế đang chuyển từ “suy thoái luân phiên sang phục hồi luân phiên”.
Ông viết: “Nói ngắn gọn, chúng ta đang bước vào giai đoạn đầu chu kỳ. Quyết định cắt giảm lãi suất của Fed sẽ là chìa khóa cho chặng tiếp theo của thị trường giá lên mới đã hình thành từ tháng 4”.
Nói cách khác, cuộc phục hồi luân phiên đang xuất hiện trong thị trường chứng khoán, không phải trong thị trường lao động.
Nhận định của nhà kinh tế Slok có ý nghĩa quan trọng với các thị trường. Nếu nền kinh tế Mỹ đang mạnh lên thay vì yếu đi, điều đó đồng nghĩa lạm phát có nguy cơ tăng lên.
Ông Slok cảnh báo tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ kết hợp với lập trường chính sách tiền tệ nới lỏng có thể hâm nóng áp lực giá.
Ông lưu ý: “Rủi ro lạm phát gia tăng ngày càng lớn, đặc biệt là trong trường hợp Fed tiếp tục hạ lãi suất”.
Trong tháng 9, Fed đã tiến hành đợt giảm lãi suất đầu tiên trong năm nay. Các thị trường dự đoán Fed sẽ tiếp tục hạ lãi suất trong những quý tới.
Trên thực tế, vào ngày 30/9, ông Slok lập luận rằng “nền kinh tế vẫn mạnh mẽ và lạm phát vẫn còn cao”. Ông dùng 12 điểm dữ liệu để chứng minh tuyên bố này, bao gồm hoạt động du lịch và số lượng lớn du khách đến thăm tượng Nữ thần Tự do.
Phần đông các chuyên gia ước tính nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm 50.000 việc làm trong tháng 9. Tuy nhiên, ông Slok nhận xét dự đoán này “quá tiêu cực”, tin rằng mức tăng trưởng việc làm thực tế sẽ cao hơn đáng kể.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1/10 đã đóng băng 26 tỷ USD cho các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo trong ngày đầu tiên chính phủ liên bang phải đóng cửa.
Các chỉ số chính của chứng khoán Mỹ lập đỉnh trong phiên 2/10 khi nhà đầu tư vượt qua nỗi lo chính phủ đóng cửa.
Việc chính phủ liên bang Mỹ đóng cửa một phần từ nửa đêm 1/10 đã giáng đòn mạnh vào ngành nông nghiệp nước này.
Tập đoàn Berkshire Hathaway của Warren Buffett thông báo sẽ mua lại đơn vị hóa dầu của Occidental Petroleum, dự kiến hoàn tất trong quý IV.
