Hôm 26/10, các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc cho biết họ đã thống nhất nội dung về một loạt vấn đề gây tranh cãi, tạo điều kiện cho hai nhà lãnh đạo Donald Trump và Tập Cận Bình hoàn tất thoả thuận cuối cùng.

Đầu tiên, một quan chức Trung Quốc cho biết hai bên đã đạt được sự đồng thuận sơ bộ về các vấn đề như kiểm soát xuất khẩu, fentanyl và phí tàu biển.

Sau đó, trong một cuộc phỏng vấn với CBS News, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết lời đe doạ áp thuế bổ sung 100% lên hàng hoá Trung Quốc của ông Trump “về cơ bản đã không còn hiệu lực”.

Đồng thời, ông Bessent hy vọng Trung Quốc sẽ mua “đáng kể” đậu nành Mỹ và đề nghị hoãn các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm. Ông nói thêm rằng Mỹ sẽ không thay đổi chính sách kiểm soát xuất khẩu nhắm vào Trung Quốc.

Ở một cuộc phỏng vấn khác với ABC News, vị bộ trưởng cho biết ông tin Trung Quốc sẽ trì hoãn các hạn chế xuất khẩu đất hiếm “trong một năm trong lúc họ xem xét lại chính sách của mình”.

Theo Bloomberg, ông Bessent cũng phác hoạ những nội dung rộng hơn trong thoả thuận tiềm năng giữa hai nhà lãnh đạo, bao gồm khả năng kéo dài thời gian đình chiến thuế quan, giải quyết các bất đồng xoay quanh việc bán TikTok và duy trì nguồn cung nam châm đất hiếm cần thiết.

Ông Bessent nói thêm rằng hai nhà lãnh đạo cũng đang lên kế hoạch thảo luận về một thoả thuận hoà bình, sau khi ông Trump công khai tuyên bố sẽ tận dụng sự hỗ trợ của ông Tập để giải quyết cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.

Những tín hiệu đáng khích lệ từ cả hai phía là một sự tương phản rõ rệt so với những tuần qua, khi Bắc Kinh công bố các lệnh hạn chế xuất khẩu mới và ông Trump đe doạ áp thuế bổ sung để trả đũa.

“Ngăn chặn các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc là một trong những mục tiêu chính của cuộc đàm phán lần này và tôi nghĩ chúng ta đang làm rất tốt mục tiêu đó”, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer phát biểu trên kênh Fox News.

Bản thân Tổng thống Trump cũng dự đoán “một thoả thuận tốt đẹp với Trung Quốc” khi ông phát biểu trước các phóng viên bên lề hội nghị thượng đỉnh của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Kuala Lumpur.

“Họ muốn đạt một thoả thuận và chúng tôi cũng muốn đạt một thoả thuận”, ông Trump bày tỏ. Ông hy vọng các nhà lãnh đạo cấp cao của hai bên sẽ gặp mặt tại Trung Quốc và Mỹ.

Tuy nhiên, thị trường sẽ theo dõi sát sao các chi tiết của thoả thuận cuối cùng, đặc biệt là sau gần một năm chứng kiến những thay đổi chóng mặt về chính sách thương mại và thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc.

Nhà đàm phán thương mại Trung Quốc Li Chenggang bày tỏ niềm tin rằng hai bên đã đạt đồng thuận về vấn đề fentanyl. Điều này cho thấy Mỹ có thể dỡ bỏ hoặc giảm mức thuế 20% mà họ áp đặt để gây áp lực buộc Bắc Kinh phải ngăn chặn loại chất cấm này.

Ông Li cũng kêu gọi hai nước nên giải quyết bất đồng xoay quanh mức phí áp lên tàu biển. Chính quyền ông Trump đã áp mức phí cao lên tàu biển Trung Quốc, buộc Bắc Kinh phải đáp trả bằng mức phí tương tự đối với các tàu do Mỹ sở hữu, vận hành, đóng hoặc mang cờ Mỹ.

Vị quan chức Trung Quốc cho biết các cuộc đàm phán thương mại diễn ra căng thẳng và lập trường của Mỹ khá cứng rắn, nhưng ông cũng hoan nghênh những tiến triển mới nhất.

Cả hai bên sẽ báo cáo kết quả lại cho nhà lãnh đạo của mình trước cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập vào ngày 30/10 tới.

Nếu quả thực Trung Quốc mua đậu nành Mỹ trở lại, đây có thể là một chiến thắng chính trị quan trọng cho ông Trump. Trung Quốc đã áp thuế quan trả đũa lên nông sản Mỹ vào tháng 3 và ngừng mua đậu nành Mỹ trước khi mùa thu hoạch bắt đầu vào tháng 9.

Quốc gia tỷ dân đã nhập khẩu khoảng 13 tỷ USD đậu nành Mỹ vào năm ngoái - chiếm hơn 20% toàn bộ vụ mùa - để chế biến thức ăn chăn nuôi và dầu ăn. Việc Trung Quốc ngừng mua hàng khiến nông dân Mỹ điêu đứng, gây hại cho nhóm cử tri quan trọng của ông Trump.