Viettel IDC là doanh nghiệp có 17 năm tuổi của Tập đoàn Viettel. Trong một buổi phỏng vấn nội bộ vào tháng 3/2025, CEO Viettel IDC – Lê Bá Tân cho biết: giai đoạn 2025 - 2030 sẽ là thời kỳ bứt phá mạnh mẽ của công ty ông.

Mục tiêu của Viettel IDC là hòa nhịp với chiến lược phát triển của Tập đoàn đến năm 2030, hướng đến doanh thu 5.000 tỷ đồng với tốc độ tăng trưởng trung bình 20%.

Vậy nền tảng cho mục tiêu này của Viettel IDC đến từ đâu? Đầu tiên là đến từ sự phát triển như vũ bão của AI, công nghệ khiến các trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Mà theo nghiên cứu của BCG, thì việc thuê trung tâm dữ liệu sẽ hiệu quả hơn là tự xây dựng.

Thứ hai, Việt Nam có rất nhiều lợi thế trong phát triển các trung tâm dữ liệu nhờ vị trí địa lý, giá đất và nhân công rẻ hơn các khu vực khác; và đang có rất nhiều DN lớn trong nước tham gia cuộc chơi này như Viettel, FPT, VNPT, CMC…

Cuối cùng, Viettel IDC đang là người dẫn dắt cuộc chơi, khi dẫn đầu thị phần ở cả mảng trung tâm dữ liệu lẫn cloud. Đồng thời, họ đang có nhiều dự án lớn đang triển khai cũng như kế hoạch cho tương lai để củng cố hơn vị thế này.

Thuê ngoài trung tâm dữ liệu sẽ rẻ hơn ít nhất 20% so với tự xây

IDC – công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu, đã ước tính tác động của AI lên nền kinh tế toàn cầu, tạo ra giá trị khoảng 1.150 tỷ USD năm 2024. Dự báo tới năm 2030, con số này sẽ gấp gần 5 lần, tương đương 5.000 tỷ USD, chủ yếu nhờ việc tăng doanh thu và cắt giảm chi phí nhờ tự động hóa, ra quyết định dựa trên dữ liệu và nâng cao hiệu quả vận hành.

Đây là lý do các chuyên gia nhận định, AI sẽ là động lực cốt lõi định hình tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong thập kỷ tới.

Mặt khác, chính sự gia tăng mạnh mẽ trong nhu cầu sử dụng và ứng dụng AI đã kéo theo sự gia tăng đáng kể về yêu cầu phát triển hạ tầng số, bao gồm các trung tâm dữ liệu, nền tảng điện toán đám mây và mạng lưới kết nối tốc độ cao.

Có thể nói, AI đã và đang đặt ra thách thức rất lớn về mật độ công suất trên rack tăng chóng mặt. Và việc lựa chọn công nghệ cũng trở nên rất quan trọng trong việc tính toán quy hoạch và thiết kế hạ tầng DC.

CEO Viettel IDC nêu ví dụ: sau khi ứng dụng AI vào việc vận hành các trung tâm dữ liệu, Meta đã tiết kiệm được 31% chi phí; Alphabet – công ty mẹ của Google đã tối ưu hóa được việc vận hành trung tâm dữ liệu bằng cách dùng các công cụ AI/ML - dùng 100% điện năng lượng tái tạo nhằm tăng hiệu suất.

Bên cạnh đó, Microsolf đang áp dụng AI để phân tích dữ liệu cũng như cảnh báo nếu có xâm nhập trái phép khi vận hành trung tâm dữ liệu. Gartner dự đoán rằng, trong năm 2025, một nửa trung tâm dữ liệu sẽ dùng đòn bẫy robot AI nhằm tăng 30% năng suất vận hành, tiết kiệm năng lượng.

AI cũng đang có vai trò rất lớn trong lĩnh vực an ninh mạng. Các tin tặc đang dùng AI đã làm giả khuôn mặt – thông tin và dò tìm lỗ hổng trong các hệ thống CNTT với mục đích không trong sáng. Ngược lại, AI cũng đang giúp DN giám sát an toàn của hệ thống công nghệ của mình theo thời gian thật. Sự tấn công và phòng thủ trong an ninh mang đang diễn ra từng giây từng phút.

Nhờ AI, doanh nghiệp đã có một chiếc áo giáp cùng chiếc khiên tương đối vững chắc trong việc chống lại các tin tặc, để đảm bảo an toàn hệ thống và dữ liệu. Mặt khác, trong năm 2024, GenAI – Chat GPT đã giúp doanh thu của hệ thống dịch vụ cloud toàn cầu tăng lên 320 tỷ USD.

“Theo nghiên cứu của McKinsey, vào năm 2030, sẽ cần 6,7 nghìn tỷ USD đầu tư vào các trung tâm data để phục vụ cho nhu cầu của giới công nghệ: 5,2 nghìn tỷ USD là phục vụ các app AI và 1,5 nghìn tỷ USD là cho các app truyền thống. Đầu tư vào hạ tầng AI của các ông lớn công nghệ tại Mỹ tăng 50% trong năm 2025 và dự đoán sẽ tăng 34% vào năm 2025”, ông Lê Bá Tân phát biểu trong chương trình DCCI Summit 2025 TP. HCM. 

Và các trung tâm dữ liệu xanh không chỉ là xu hướng nhất thời mà sẽ là dòng chảy chính của ngành trong tương lai. Trong năm 2025, market size trung tâm dữ liệu xanh tầm 86,08 tỷ USD, sẽ tăng lên 203,37 tỷ USD vào 2030 và 392,08 tỷ USD vào 2034; cùng CAGR trung bình vào khoảng 20,9 %.

Vậy câu hỏi ở đây là, tự xây dựng hay đi thuê ngoài trung tâm dữ liệu thì có lợi hơn cho DN?

Theo một phân tích của BCG, thì thuê ngoài cơ sở hạ tầng để vận hành công nghệ AI sẽ giảm ít nhất 20% chi phí so với trong nhà tự xây. Còn với những DN quy mô lớn sử dụng nhiều hệ thống công nghệ phức tạp, thì việc thuê ngoài có thể tiết kiệm vài lần chi phí. Ví dụ: DN lớn sử dụng nhiều mô hình công nghệ phức tạp, nếu tự xây sẽ tốn tầm 167 triệu USD, còn đi thuê sẽ tốn tầm 40 triệu USD.

Thay vì tự xây hệ thống hạ tầng AI, Meta đã đi ‘thuê’. Vào giữa tháng 6/2025, Meta đã mua 49% cổ phần Scale AI với giá 14,3 tỷ USD và nhà sáng lập 28 tuổi Alexandr Wang sẽ gia nhập công ty của Mark Zuckerberg.

Việt Nam đang có nhiều lợi thế cạnh tranh so với khu vực

Châu Á – Thái Bình Dương vẫn đang là khu vực rất sôi động trong việc thu hút đầu tư phát triển trung tâm dữ liệu. Còn theo báo cáo thường niên Thị trường Trung tâm dữ liệu toàn cầu 2025 do Cushman & Wakefield thực hiện, Việt Nam đã lọt vào top 10 thị trường trung tâm dữ liệu mới nổi hàng đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Công suất phát triển mục tiêu tại Việt Nam đạt hơn 92 MW, với tổng nhu cầu vốn đầu tư ước tính khoảng 640 triệu USD trong vòng 5–7 năm tới. Sự xuất hiện của nhiều nhà đầu tư lớn như Huawei Cloud, Alibaba, NTT, Gaw Capital, Worldwide, STT cho thấy sức hút ngày càng rõ nét.

Bên cạnh đó là sự tham gia của các tập đoàn trong nước như CMC, Saigontel, Viettel, Vingroup và FPT. Cushman & Wakefield cũng ghi nhận xu hướng hợp tác ngày càng rõ rệt giữa các nhà phát triển quốc tế và doanh nghiệp nội địa.

“So với Singapore hay Tokyo, số liệu của TP. HCM khá nhỏ bé, nhưng chúng ta lại đang tăng trưởng nhanh. Hai cái tên TP.HCM hay Hà Nội đã bắt đầu xuất hiện trên bản đồ trung tâm dữ liệu ở châu Á – Thái Bình Dương.

Nếu chia sự phát triển của lĩnh vực này làm 4 giai đoạn, nhiều thành phố đã tham gia trong giai đoạn đầu như Tokyo hay Thượng Hải – tất cả đều đã trải qua giai đoạn phát triển rực rỡ và đang tăng trưởng chậm lại; còn Việt Nam tham gia muộn song đang tăng trưởng khá nhanh với thị trường sôi động”, CEO Viettel IDC miêu tả.

Theo bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam: “Thành tựu này của Việt Nam được thúc đẩy bởi các lợi thế cạnh tranh về chi phí xây dựng và giá đất, vị trí địa lý chiến lược và sự chú trọng ngày càng tăng vào các dự án năng lượng tái tạo”.

Dữ liệu từ báo cáo cho thấy thị trường bất động sản công nghiệp tại Việt Nam duy trì được sự ổn định và cạnh tranh. Tính đến quý I/2025, giá chào thuê trung bình đất khu công nghiệp tại miền Nam là 177 USD/m²/thời hạn thuê và tại miền Bắc là 132 USD/m²/thời hạn thuê, tăng từ 3% – 5% mỗi năm. 

Theo đó, các thị trường mới nổi như Việt Nam đang được hưởng lợi từ chi phí vận hành thấp hơn và quỹ đất sẵn có, trong bối cảnh các trung tâm dữ liệu truyền thống như Virginia, Bắc Kinh hay London gặp áp lực về giá đất cao và rào cản pháp lý.

Còn theo CEO Viettel IDC, hiện Nhà nước Việt Nam cũng có nhiều chính sách hỗ trợ việc phát triển trung tâm dữ liệu – đặc biệt là trung tâm dữ liệu xanh, ở hiện tại lẫn tương lai. Ví dụ như Nghị định số 80/2024/NĐ-CP khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo, hay Quyết định 36/QĐ-TTg có mục tiêu tăng cường an ninh mạng cho Chính phủ điện tử, nền kinh tế - xã hội số, Luật Dữ liệu bắt đầu có hiệu lực từ 1/7 tới….

Viettel IDC đang dẫn đầu thị phần mảng trung tâm dữ liệu – cloud ở Việt Nam

Tại thị trường Việt Nam, Viettel đang dẫn đầu cả hai lĩnh vực là trung tâm dữ liệu và mảng cloud.

Theo báo cáo của VNCDC vào tháng 4/2025, ở lĩnh vực trung tâm dữ liệu, Viettel chiếm 49% thị phần trong năm 2024, tiếp theo là VNPT với 20%, FPT đứng thứ ba chiếm 17%. Mảng cloud IaaS, Viettel chiếm 39% thị phần trong năm 2024, CMC đứng thứ hai với 20%, tiếp theo là FPT – VNG với 14%...

Tính đến quý I/2024, Việt Nam có khoảng 33 trung tâm dữ liệu do 48 nhà cung cấp dịch vụ vận hành, tập trung chủ yếu tại Hà Nội và TP. HCM. Thị trường trung tâm dữ liệu Việt Nam có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm dự kiến đạt 10,7%, 

Trong đó, Viettel có 15 trung tâm dữ liệu đang hoạt động tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM và Bình Dương, với tổng công suất khoảng 87 MW và hơn 11.500 tủ rack. VNPT sở hữu 8 trung tâm dữ liệu, trong đó VNPT IDC Hòa Lạc có diện tích sử dụng lên tới 23.000 m2 và 2.000 tủ rack.  

FPT Telecom có 3 trung tâm dữ liệu đang vận hành và đang xây dựng trung tâm mới tại TP.HCM với quy mô 3.600 tủ rack. CMC Telecom vận hành 3 trung tâm dữ liệu…

Ngoài ra, các doanh nghiệp quốc tế như Amazon Web Services, Microsoft và Google cũng đang quan tâm đến việc đầu tư vào thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam. Ví dụ, Google đang xem xét xây dựng một trung tâm dữ liệu siêu quy mô gần TP. HCM, dự kiến hoàn thành vào năm 2027.

Tuy nhiên, Viettel IDC vẫn chưa hài lòng với thành quả đang có, mà vẫn tiếp tục đầu tư lớn. 

Vào tháng 4/2025, Viettel IDC đã chính thức khởi công Trung tâm Dữ liệu và Nghiên cứu phát triển công nghệ cao tại Khu công nghiệp Tân Phú Trung, huyện Củ Chi.

Dự án được triển khai trên diện tích gần 4ha với tổng công suất thiết kế lên tới 140 MW điện và khoảng 10.000 rack (tủ thiết bị mạng). Với công suất vượt mốc 100 MW, đây là trung tâm đầu tiên tại Việt Nam có năng lực tương đương các trung tâm dữ liệu lớn trên thế giới, thuộc Top 10 trung tâm dữ liệu lớn nhất khu vực Đông Nam Á. 

Trong giai đoạn 2026 - 2030, Viettel sẽ mở rộng hạ tầng cáp quang biển quốc tế với kế hoạch triển khai, đưa vào khai thác 5 tuyến cáp mới, nâng tổng số tuyến cáp của Viettel lên 10 tuyến vào năm 2030.

“Chiến lược phát triển của Viettel IDC trong giai đoạn tới là đi trên 2 chân: vừa tiếp tục mở rộng hoạt động kinh doanh trung tâm dữ liệu ra thị trường quốc tế, vừa phát triển các sản phẩm dịch vụ liên quan đến AI”, ông Lê Bá Tân thông tin thêm.