Thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội sáng nay (18/6), đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trần Quang Huy (Lạng Sơn) cho rằng, với mức tăng 6,93% trong quý I, tăng trưởng GDP đã không đạt theo kịch bản đề ra. Điều này sẽ gây khó khăn, thách thức cho tăng trưởng bình quân các quý còn lại của năm 2025 trong bối cảnh môi trường kinh tế, chính trị toàn cầu còn biến động khó lường, phức tạp như hiện nay.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất sát sao, đẩy nhanh tiến độ đầu tư công các dự án, công trình trọng điểm và giải ngân vốn đầu tư công. Tuy vậy, bên cạnh các Bộ, cơ quan trung ương và  địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 80% mức bình quân chung cả nước, vẫn còn nhiều Bộ, ngành, địa phương đặt tỷ lệ giải ngân thấp.

Trong rất nhiều nguyên nhân làm chậm tiến độ các công trình, dự án đầu tư, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công không đạt kế hoạch, Chính phủ cũng đã chỉ ra tại Báo cáo giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội tại thảo luận tổ, trong đó có một nguyên nhân đó là công tác chuẩn bị đầu tư chưa tốt. 

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng từ 8% năm 2025 và tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026-2030 trong điều kiện đầu tư vào nền kinh tế chưa đạt yêu cầu thì đầu tư công đóng góp rất lớn cho tăng trưởng kinh tế trong những năm qua và thời gian tới.

Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ, ngành, chính quyền địa phương cần phải chú trọng hơn nữa trong công tác xây dựng, chuẩn bị đầu tư dự án để khi có được quyết định chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư dự án của cơ quan có thẩm quyền.

“Chúng ta có thể triển khai được ngay các công trình dự án một cách thuận lợi với tình hình thực tế, đảm bảo tiến độ và bảo đảm bảo tổng mức đầu tư đã được phê duyệt, dự án phát huy hiệu quả vốn đầu tư công, góp phần vào tăng trưởng kinh tế của đất nước”, đại biểu nêu rõ.

Còn theo ĐBQH Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông), dù cả hệ thống chính trị đã vào cuộc nhưng vấn đề giải ngân vốn đầu tư công chậm, tồn tại trong nhiều năm chưa được khắc phục một cách triệt để, trong khi đây là một trong những động lực quan trọng để nước ta đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và 2 con số trong những năm tiếp theo.

Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần có giải pháp, biện pháp cụ thể, gắn trách nhiệm thực hiện đến từng chủ thể nhằm đổi mới công tác quản lý đầu tư công, bảo đảm giải ngân số vốn đầu tư công kịp thời, hiệu quả, có giải pháp toàn diện để thu hút đầu tư xã hội, thực hiện thành công chủ trương lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân. 

Phải đi ngược dòng 

Giải trình, làm rõ vấn đề các đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, tình hình tăng trưởng kinh tế trong 5 tháng cũng có nhiều nét khả quan. Xu hướng tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước. Nhiều chỉ số sản xuất công nghiệp, chế biến, chế tạo, xuất khẩu, thu hút FDI, tiêu dùng… đạt mức tăng trưởng hai con số.

Dự báo, nếu không có gì quá bất thường trong tháng 6 này thì có thể tiếp tục đạt được nhiều kết quả khả quan so với quý I, tức là tăng trưởng quý II dự báo sẽ cao hơn quý II và đang bám sát với kịch bản đề ra.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thẳng thắn chỉ rõ, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong cả năm là rất khó, đòi hỏi quý III và quý IV phải nỗ lực, cố gắng vượt bậc để bù đắp cho quý I và quý II. Đây là một thách thức vô cùng to lớn, khi dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới và khu vực rất thấp, mà chúng ta đang "phải đi ngược dòng".

Trước yêu cầu đó, Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ ban hành các giải pháp "trọng tâm, trọng điểm và đột phá" để Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành, địa phương quyết liệt triển khai trong thời gian tới. Đồng thời, Bộ cũng sẽ bám sát tình hình quốc tế, khu vực và trong nước để cập nhật kịch bản tăng trưởng, chủ động điều hành để đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra.

Liên quan đến giải ngân đầu tư công, một vấn đề lớn được đại biểu và cử tri cả nước quan tâm, Bộtrưởng cho hay Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thành lập các tổ công tác để kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy giải ngân. Từ đó, công tác giải ngân đã đạt nhiều kết quả nổi bật.

Một trong số đó là tình trạng đầu tư công dàn trải, manh mún đã được khắc phục cơ bản triệt để. "Đầu nhiệm kỳ 2021 - 2025, các bộ, ngành, địa phương trình 12.000 dự án, nhưng Chính phủ đã cắt giảm xuống còn 5.000 dự án và dự kiến sẽ tiếp tục rút xuống 3.000 dự án trong giai đoạn tới. Nhờ đó, các nguồn lực đã được tập trung vào các công trình, dự án chiến lược, trọng điểm, nhất là về hạ tầng giao thông.

Đặc biệt, một thành công đáng phấn khởi là tất cả các dự án trọng điểm quốc gia đều đạt và vượt tiến độ, không có dự án nào chậm tiến độ". Đây cũng là kinh nghiệm quan trọng để nhiệm kỳ tới công tác đầu tư công sẽ được triển khai tốt hơn. Trong đó, với các dự án đầu tư công thuộc ngân sách địa phương tới đây phải được rà soát để đảm bảo tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, từ đó mới đạt hiệu quả đầu tư.

"Hiện nay, Chính phủ đang tập trung thực hiện quyết liệt để đạt mục tiêu giải ngân đạt tỷ lệ 100% trong năm nay, từ đó mới có cơ hội đóng góp cao nhất cho tăng trưởng", Bộ trưởng khẳng định.