Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa có tờ trình gửi Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng về việc đề xuất thành lập trung tâm logistics hàng không tích hợp khu phi thuế quan tại cảng hàng không quốc tế Long Thành, theo Tạp chí Hàng không.

Theo quy hoạch, trung tâm logistics hàng không tích hợp khu phi thuế quan dự kiến đặt tại khu vực phía Tây Nam của sân bay Long Thành. Dự án sẽ diện tích 136 ha, sử dụng quỹ đất 5.000 ha của dự án Long Thành và đã được giải phóng mặt bằng từ năm 2011 để phục vụ chức năng logistics hàng không.

Tại tờ trình gửi Bộ Tài chính, ACV bày tỏ mong muốn giữ vai trò chủ đầu tư, xây dựng hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đồng thời phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền xây dựng cơ chế chính sách phù hợp với dự án này.

Trung tâm logistics Long Thành dự kiến sẽ bao gồm hai cấu phần. Trong đó, “phần cứng” là hệ thống hạ tầng và công trình logistics hiện đại, đáp ứng nhu cầu lưu trữ, phân phối, trung chuyển hàng hoá đa dạng. “Phần mềm” chính là khu phi thuế quan với các chính sách ưu đãi về thuế và hải quan, cho phép hàng hoá được nhập, lưu trữ, xử lý, tái xuất mà không phải chịu các nghĩa vụ thuế thông thường.

ACV kỳ vọng sự kết hợp giữa hạ tầng logistics và khu phi thuế quan sẽ là yếu tố then chốt để Long Thành trở thành trung tâm trung chuyển hàng hoá của ASEAN. Đây sẽ là cầu nối quan trọng đưa hàng hoá Việt Nam đến với thị trường toàn cầu, đồng thời thu hút nguồn hàng trung chuyển từ các nước trong khu vực.

Trong giai đoạn đầu, dự án sẽ vận hành theo cơ chế kiểm soát thuế và hải quan hiện hành, trước khi tiến tới hình thành một khu thương mại tự do quốc tế khi có phê duyệt của Chính phủ.

"Cảng hàng không quốc tế Long Thành được đặt ở trung tâm vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có vị trí chiến lược trong kết nối giao thương khu vực. Hệ thống hạ tầng đồng bộ gồm cao tốc, quốc lộ, đường sắt quốc gia và đặc biệt là các cảng biển nước sâu tại Bà Rịa – Vũng Tàu giúp Long Thành dễ dàng hình thành hành lang logistics đa phương thức, liên thông đường bộ – đường biển – đường hàng không", ACV nêu rõ.

Theo ACV, sự kết nối của hệ thống hạ tầng đồng bộ mang lại lợi thế “cửa ngõ quốc gia” để trung tâm logistics Long Thành tham gia trực tiếp vào mạng lưới logistics châu Á, gắn kết với các hành lang kinh tế lớn của ASEAN và APEC.

Kim ngạch xuất khẩu qua đường hàng không có thể tăng 15 - 20%/năm

ACV ước tính khi đi vào vận hành hoàn chỉnh, trung tâm logistics hàng không Long Thành có thể đóng góp khoảng 0,7% GDP vùng Đông Nam Bộ và 1 - 2% kim ngạch xuất khẩu cả nước mỗi năm. Riêng kim ngạch xuất nhập khẩu qua đường hàng không dự kiến tăng trưởng 15 - 20%/năm.

Song song đó, dự án này còn hứa hẹn tạo ra khoảng 15.000 việc làm, trong đó có 6.000 việc làm trực tiếp trong lĩnh vực logistics, vận hành hạ tầng, quản lý kho bãi, và khoảng 9.000 việc làm gián tiếp từ hệ sinh thái doanh nghiệp phụ trợ, dịch vụ hậu cần, đóng gói, phân phối.

Dẫn kinh nghiệm từ quốc tế, ACV cho rằng việc thu hút nhà đầu tư nước ngoài (FDI) là yếu tố quyết định để dự án trở thành trung tâm logistics khu vực. Trong đó, các tập đoàn lớn trong lĩnh vực điện tử, dược phẩm, thương mại điện tử, logistics, hàng hoá lạnh thường là “đầu tàu” kéo theo sự phát triển của toàn bộ hệ sinh thái dịch vụ phụ trợ.

Đơn vị này cho biết mô hình trung tâm logistics hàng không kết hợp khu phi thuế quan đã hình thành ở một số quốc gia trên thế giới, cho thấy sự kết hợp này không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, mà còn tạo sức hút mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư quốc tế.

Cụ thể, cảng hàng không quốc tế Changi (Singapore) đã phát triển trung tâm logistics hàng không gắn với khu thương mại tự do từ năm 1981. Nhờ chính sách miễn thuế nhập khẩu và VAT cho hàng hoá lưu trữ, trung chuyển hoặc tái xuất, Changi hiện thuộc nhóm 10 sân bay hàng hoá lớn nhất thế giới.

Tương tự, Incheon (Hàn Quốc) với khu thương mại tự do tích hợp sân bay và cảng biển nước sâu đã trở thành trung tâm logistics hàng không hàng đầu châu Á.