Mỗi khi lên kế hoạch du lịch, anh Ilham Abdat, một cư dân 31 tuổi tại Jakarta, lại tìm đến dịch vụ "mua trước, trả sau" của Traveloka.

"TPaylater của Traveloka thực sự cứu cánh trong những chuyến đi đột xuất. Tôi không cần phải đụng đến tiền tiết kiệm của mình để mua vé," nhân viên của một công ty khai khoáng chia sẻ với Nikkei Asia.

Anh Abdat chính là hình mẫu khách hàng lý tưởng mà Traveloka, kỳ lân công nghệ trong lĩnh vực du lịch của Đông Nam Á, đang hướng tới. Đặc biệt là khi công ty phải đối mặt với một thực tế đầy thách thức: sức mua của tầng lớp trung lưu tại Indonesia đang ngày một suy giảm.

Indonesia, thị trường lớn nhất của Traveloka, từ lâu được ví như một "mỏ vàng" chưa được khai phá hết, nhất là trong lĩnh vực số và thương mại điện tử, nhờ dân số đông, trẻ và tỷ lệ dùng smartphone tăng vọt.

Tuy nhiên, theo Cơ quan Thống kê Trung ương Indonesia, tỷ lệ người thuộc tầng lớp trung lưu đã giảm từ 21,4% (trên tổng số 267 triệu dân) vào năm 2019 xuống chỉ còn 17,1% (trên tổng số 289 triệu dân) vào năm 2024.

Mặc dù vậy, Chủ tịch Traveloka, ông Caesar Indra, tỏ ra không hề nao núng trước những con số thống kê có phần ảm đạm. "Chúng tôi nhận thức rõ những thách thức vĩ mô... và cả sức mua đang yếu đi," ông chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn. "Nhưng chúng tôi lại xem đó là một cơ hội."

Để vượt qua thách thức và phát triển, ông Indra tin rằng chìa khóa nằm ở việc củng cố dịch vụ tín dụng kỹ thuật số của chính công ty, dù điều này đồng nghĩa với việc phải gánh thêm nợ. "Làm sao để chúng ta có thể mang đến nhiều sản phẩm trả sau hơn, nhiều lựa chọn tài chính hơn cho khách hàng?" ông đặt câu hỏi. 

Ông cho biết công ty đã xây dựng một mô hình quản lý rủi ro dựa trên học máy (machine learning) để giảm thiểu nguy cơ nợ xấu. Dịch vụ này ra đời vào năm 2018, trong bối cảnh phần lớn người dân Indonesia không có thẻ tín dụng và chuyển khoản ngân hàng vẫn là phương thức thanh toán chủ yếu.

"Trong vài quý gần đây, lượng khách hàng sử dụng dịch vụ trả sau của chúng tôi đã tăng trưởng rất tốt... Nhờ đó, khách hàng vừa có được nguồn tài chính, vừa có thể hiện thực hóa giấc mơ du lịch của mình," ông nói.

Tốt nghiệp Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) danh giá và là một người yêu thích du lịch Trung Quốc, ông Indra từng là kỹ sư phần mềm tại một startup ở Seattle và tư vấn viên quản lý tại Boston Consulting Group trước khi đầu quân cho Traveloka 11 năm trước.

Hành trình trở thành siêu ứng dụng

Thành lập năm 2012 tại Indonesia, mục tiêu ban đầu của Traveloka là giúp du khách tiếp cận với nhiều sản phẩm du lịch trực tuyến. Khởi đầu là một trang web tổng hợp và tìm kiếm chuyến bay nội địa, Traveloka nhanh chóng lấn sân sang mảng đặt vé máy bay và phòng khách sạn của riêng mình.

"Sứ mệnh của chúng tôi rất đơn giản: Làm thế nào để việc du lịch trở nên liền mạch và thảnh thơi nhất, để khách hàng yêu mến ứng dụng của chúng tôi vì mọi thứ đều có ở đó. Có thể nói, đây là một siêu ứng dụng dành riêng cho du lịch," ông Indra chia sẻ. Những nỗ lực này đã biến Traveloka thành một "Expedia của Đông Nam Á".

Thành công của Traveloka đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư lớn như Expedia, quỹ đầu tư quốc gia GIC của Singapore và Cơ quan Đầu tư Qatar. Công ty đã huy động được hơn 1 tỷ USD qua 7 vòng gọi vốn. Lần gần nhất là vào tháng 9 năm 2022 với khoản vay 300 triệu USD từ một liên danh gồm Cơ quan Đầu tư Indonesia, Allianz Global Investors, BlackRock và OrionCapital Asia.

Hiện có trụ sở tại Singapore, Traveloka đã mở rộng hoạt động sang Thái Lan, Việt Nam, Malaysia, Australia, Philippines và gần đây nhất là Nhật Bản. Với 40 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, công ty không chỉ cung cấp dịch vụ đặt vé máy bay, khách sạn mà còn cả các hoạt động vui chơi, thuê xe, bảo hiểm và dịch vụ tài chính.

Đối mặt với cạnh tranh

Giống như nhiều công ty du lịch, Traveloka đã trải qua giai đoạn cực kỳ khó khăn vì đại dịch. Sau khi tái cấu trúc và cắt giảm chi phí (bao gồm sa thải khoảng 10% nhân sự), công ty đã có lãi trên phương diện EBITDA (lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao) từ năm 2023. Hiện tại, đội ngũ nhân sự của công ty đã lên tới hơn 2.000 người.

Traveloka được cho là đã lên kế hoạch IPO từ năm 2021 nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện. "Chúng tôi chưa có kế hoạch niêm yết cụ thể. Trọng tâm lúc này là mở rộng kinh doanh," ông Indra khẳng định. Ông cũng từ chối bình luận về tin đồn nền tảng video Trung Quốc TikTok muốn thâu tóm công ty.

"Chúng tôi tự hào vì đã có lãi từ năm 2023 và duy trì dòng tiền dương ở thời điểm hiện tại. Mục tiêu năm nay là tăng trưởng doanh thu ở mức hai con số."

Để đạt mục tiêu này, Traveloka gần đây đã tiến vào thị trường Nhật Bản và có kế hoạch mở rộng sang Hàn Quốc. Các nhà phân tích tỏ ra lạc quan về bước đi này, nhưng cũng cảnh báo về thách thức cạnh tranh.

"Việc mở rộng quốc tế của Traveloka là hợp lý. Nhưng thách thức thực sự là làm sao để tận dụng thế mạnh từ các đối tác trực tiếp là khách sạn và hãng vận tải để cạnh tranh với các đối thủ sừng sỏ như Trip.com hay đối thủ trong nước như tiket.com," ông Jianggan Li, CEO của Momentum Works, nhận định.

Thực tế, cuộc đua trên thị trường rất khốc liệt. Đối thủ Tiket.com (thuộc tập đoàn Djarum) cũng đang đẩy mạnh phân khúc du lịch ngắn ngày và các hoạt động cuối tuần, tích cực tung ra các vé giá rẻ để thu hút thế hệ trẻ.

Khi được hỏi về các đối thủ, ông Indra của Traveloka chia sẻ một cách thẳng thắn: "Ngay từ khi ra đời, chúng tôi đã luôn có đối thủ. Tôi nghĩ rằng nếu không có cạnh tranh, chúng tôi sẽ không thể tự thúc đẩy mình đi xa hơn. Chính sự cạnh tranh buộc chúng tôi phải nỗ lực để trở nên tốt hơn."

Ông lạc quan về thị trường du lịch châu Á nhờ các chính sách nới lỏng thị thực trong khu vực. "Tôi thực sự tin rằng du lịch nội Á sẽ tiếp tục bùng nổ. Tất nhiên, du lịch nội địa vẫn sẽ chiếm ưu thế, nhưng du lịch xuyên biên giới trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương chắc chắn sẽ phát triển mạnh mẽ."