Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. (Ảnh: Getty Images).
Vào ngày 17/9, Fed đã giảm lãi suất 25 điểm cơ bản (bps) xuống phạm vi 4% - 4,25%. Đây là đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Fed trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump sau 9 tháng "án binh bất động" vì lo ngại tác động từ các thay đổi chính sách của Nhà Trắng.
Tuy nhiên, trong buổi họp báo sau khi kết thúc cuộc họp chính sách, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhận định triển vọng của nền kinh tế vẫn chưa được định hình rõ ràng. Ông phát biểu: “Tình hình hiện tại chưa cho thấy rõ chúng tôi cần hành động như thế nào".
Tuy nhiên, Fed vẫn lựa chọn giảm lãi suất “để quản lý rủi ro”, bởi các quan chức không thể mãi chờ đợi cho đến khi tác động từ các chính sách của ông Trump trở nên rõ nét.
Ông Powell nói tiếp: “Giống như khi lái xe, chúng ta phải nhìn đường qua kính chắn gió chứ không phải gương chiếu hậu”.
Giới chức Fed báo hiệu sẽ hạ lãi suất hai lần nữa trong năm nay, có khả năng giảm 25 bps tại cuộc họp tháng 10 và thêm 25 bps vào tháng 12. Tại cuộc họp tháng 6, các quan chức chỉ dự kiến sẽ hạ lãi suất tổng cộng hai lần trong năm 2025.
Tuy nhiên, Fed vẫn giữ nguyên dự báo về tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát năm nay giống như trong tháng 6.
Dưới đây là một số điểm chính về quyết định mới nhất của Fed và cuộc họp báo của ông Powell:
Ông Powell nói rõ rằng rủi ro ngày càng lớn đối với thị trường lao động là nguyên nhân chính thúc đẩy Fed hạ lãi suất, bất chấp nguy cơ thuế quan kéo giá cả đi lên.
Nhà lãnh đạo Fed cho biết thị trường lao động hiện nay đang trong tình trạng “cắt giảm ít và sa thải ít”. Ông chỉ ra tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ cao là hậu quả khi các doanh nghiệp tuyển dụng ít. Trong tuyên bố chính sách, Fed lưu ý “rủi ro việc làm suy giảm đã gia tăng”.
Ông Powell nói tiếp: “Chúng tôi lo ngại rằng một khi các đợt cắt giảm lao động bắt đầu mạnh lên, các chủ lao động sẽ không tuyển dụng nhiều”.
Các quan chức ngân hàng trung ương Mỹ vẫn đang mắc kẹt trong tình thế khó khăn. Cả hai nhiệm vụ chính của Fed - ổn định giá cả và đảm bảo nền kinh tế toàn dụng việc làm - đều đang bị đe dọa.
Dữ liệu kinh tế cho thấy giá cả những mặt hàng chịu ảnh hưởng của thuế quan đã bắt đầu đi lên trong những tháng gần đây, ví dụ như đồ nội thất và thiết bị gia dụng.
Ông Powell cho biết cho đến nay, thuế quan “chưa gây tác động lớn” đến giá cả, nhưng mức độ ảnh hưởng thực sự vẫn chưa thể xác định đầy đủ.
Tuy nhiên, cuối cùng các nhà hoạch định chính sách vẫn quyết định ưu tiên bảo vệ thị trường lao động.
Ông phát biểu: “Thị trường lao động thực sự đang đối mặt với rủi ro đáng kể. Song, tỷ lệ thất nghiệp hiện nay là 4,3% và GDP đang tăng trưởng ở mức 1,5%, nên đây không phải là một nền kinh tế yếu kém”.
Ông Powell cho rằng Fed không hành động chậm trễ với lãi suất, bởi đợt cắt giảm mới nhất chỉ là biện pháp đề phòng nguy cơ thị trường lao động suy yếu trong tương lai.
Quyết định giảm lãi suất của Fed đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, nhưng điều gây chú ý không kém là nỗ lực của ông Trump nhằm gia tăng ảnh hưởng đến ngân hàng trung ương Mỹ.
Câu hỏi đầu tiên ông Powell nhận được trong buổi họp báo là về thống đốc mới nhậm chức Stephen Miran. Cụ thể, phóng viên hỏi việc ông Miran đảm nhận ghế thống đốc trong lúc vẫn giữ vị trí nhân viên của Nhà Trắng ảnh hưởng như thế nào đến tính độc lập của Fed.
Ông Powell đáp: “Ngày hôm nay, chúng tôi đã chào đón một thành viên mới gia nhập Ủy ban Thị trường Mở Liên bang. Như thường lệ, các thành viên vẫn đồng lòng trong việc theo đuổi các mục tiêu kép [về việc làm và lạm phát]. Chúng tôi cam kết duy trì tính độc lập của mình và ngoài điều đó ra thì tôi không có gì để chia sẻ thêm”.
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang là cơ quan ấn định lãi suất của Fed, bao gồm toàn bộ 7 người của Hội đồng Thống đốc, Chủ tịch Fed chi nhánh New York và 4 thành viên luân phiên từ nhóm các chủ tịch chi nhánh khác.
Trong những tháng gần đây, Hội đồng Thống đốc đã trải qua nhiều sự kiện chưa từng có tiền lệ, bao gồm việc bà Lisa Cook bị Tổng thống Trump sa thải với cáo buộc gian lận hồ sơ vay thế chấp.
Bà Cook đang thách thức quyết định của ông Trump tại tòa án. Tạm thời, tòa án cho phép nữ thống đốc tiếp tục công việc, nhưng kết quả cuối cùng của cuộc chiến pháp lý vẫn là một dấu hỏi.
Trong khi đó, ông Miran là cố vấn thân cận của ông Trump và mong muốn Fed giảm lãi suất mạnh tay hơn.
Biểu đồ dot plot mới nhất cho thấy có một dấu chấm thể hiện Fed có khả năng cắt giảm lãi suất bổ sung tổng cộng 125 bps trong năm nay. Có thể dấu chấm đó đại diện cho ý kiến của ông Miran.
Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ đã bày tỏ quan ngại về mối quan hệ của ông Miran với Tổng thống Trump. Trên danh nghĩa, ông Miran vẫn là nhân viên Nhà Trắng, chỉ tạm thời nghỉ không lương trong thời gian đảm nhiệm cương vị Thống đốc Fed cho đến cuối tháng 1/2026. Ông Miran khẳng định sẽ đưa ra những quan điểm độc lập về nền kinh tế.
Các chỉ số chính của chứng khoán Mỹ ghi nhận diễn biến trái chiều sau khi Fed hạ lãi suất 25 bps trong cuộc họp tháng 9. Chủ tịch Jerome Powell đã kìm hãm sự hưng phấn của thị trường khi tuyên bố động thái này không khởi đầu cho một chu kỳ cắt giảm mới.
Mặc dù Fed bày tỏ lo ngại về thị trường lao động, dự báo của các quan chức về tỷ lệ thất nghiệp thời gian tới không thay đổi đáng kể.
Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh động thái giảm lãi suất mới nhất của Fed là nhằm kiểm soát rủi ro đối với thị trường lao động.
Đúng như dự đoán của thị trường, Fed đã hạ lãi suất 25 bps tại cuộc họp chính sách tháng 9.