Hội thảo khoa học “Phát triển ngành sữa Việt Nam giai đoạn đến năm 2023, tầm nhìn đến năm 2045” vào tháng 8/2025 cho biết, theo thống kê, mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người tại Việt Nam hiện đạt khoảng 27 lít/người/năm và dự báo sẽ tăng trưởng 7-8% mỗi năm trong thời gian tới. Tuy nhiên, con số này vẫn khá khiêm tốn so với Thái Lan (35 lít), Singapore (45 lít), hay các quốc gia châu Âu (80-100 lít/người/năm).

Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng của ngành sữa Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh thu nhập và nhận thức về dinh dưỡng của người dân ngày càng cải thiện. 

Nhưng đó có lẽ sẽ là câu chuyện của tương lai, còn hiện tại nhiều doanh nghiệp trong ngành sữa Việt Nam đang làm ăn kinh doanh không tốt lắm. Theo thống kê của TVS, các doanh nghiệp trong ngành thực phẩm và đồ uống Việt Nam tăng trưởng 4,5% trong quý III/2025, quý II là 13,7% và quý I là 1,4%.

Cụ thể hơn, kết quả kinh doanh quý III và 9 tháng đầu năm của các doanh nghiệp ngành sữa chia làm hai thái cực: trong khi Vinamilk và Fami tăng trưởng doanh thu gần hai chữ số; thì cả Lof, Mộc Châu Milk, Hanoi Milk đều sụt giảm, thậm chí còn lỗ.

Doanh nghiệp lớn vững vàng 

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý III, CTCP Sữa Việt Nam (Vinamilk - Mã: VNM) đạt doanh thu hợp nhất 16.953 tỷ đồng, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước và ghi nhận mốc cao kỷ lục. Lợi nhuận sau thuế đạt 2.511 tỷ đồng, tăng 4,5%; biên lợi nhuận gộp đạt gần 42%.

Xét theo thị trường, doanh thu nội địa trong quý đạt 13.494 tỷ đồng, tăng 4,4% và chiếm gần 80% tổng doanh thu. Tất cả là nhờ chiến lược chuyển đổi số, đóng góp từ thương mại điện tử, mở rộng hệ thống cửa hàng Vinamilk và hiệu quả từ các sản phẩm mới.

Lũy kế 9 tháng, doanh thu thuần hợp nhất trong nước đạt 37.118 tỷ đồng, vẫn thấp hơn cùng kỳ 2024 do tác động của quý I, nhưng mức giảm đã thu hẹp đáng kể nhờ kết quả tích cực trong quý II và III.

Ngược lại, mảng quốc tế tiếp tục là ngôi sao mới của Vinamilk, khi duy trì đóng góp trên 20% vào doanh thu hợp nhất quý III. Doanh thu thuần hợp nhất từ nước ngoài của “anh cả” tăng mạnh 32,6% so với cùng kỳ - đạt 3.459 tỷ đồng, với các thị trường trọng điểm tại châu Á và châu Phi tăng trưởng nổi bật.

Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu quốc tế đạt 9.494 tỷ đồng, tăng 13,7%; nếu loại trừ chênh lệch tỷ giá, doanh thu thực tế tăng 25,7% trong quý III và 9,5% trong 9 tháng đầu năm.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, Vinamilk đạt tổng doanh thu hợp nhất 46.678 tỷ đồng, tăng nhẹ 0,7% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 6.586 tỷ đồng, giảm 10% so với cùng kỳ, tương ứng EPS 2.804 đồng.

Ngoài Vinamilk, thì sữa Fami cũng có kết quả kinh doanh tích cực trong quý III. 

Trong quý III, doanh thu thuần của CTCP Đường Quảng Ngãi (Đường Quảng Ngãi – Mã: QNS ) đạt 2.685 tỷ đồng, giảm nhẹ 1,5% so với cùng kỳ năm trước; lợi nhuận sau thuế giảm mạnh 28%, còn 381 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, công ty ghi nhận doanh thu 7.872 tỷ đồng - giảm 2,4% và lợi nhuận sau thuế 1.319 tỷ đồng - giảm gần 25% so với cùng kỳ 2024.

Trong đó, mảng sữa tiếp tục là điểm sáng của Đường Quảng Ngãi với doanh thu gần 3.600 tỷ đồng, tăng 13%so với cùng kỳ, chiếm 45% tổng doanh thu toàn công ty. Mảng này đóng góp 1.570 tỷ đồng lợi nhuận gộp, tương đương hơn 60% tổng lợi nhuận gộp 9 tháng đầu năm - đạt 2.572 tỷ đồng.

Trong quý III/2025, tất cả mảng miếng kinh doanh của doanh nghiệp đều sụt giảm, trừ ngành sữa với hai thương hiệu sữa đậu nành – Fami/Vinasoy và sữa hạt Veyo.

Ban lãnh đạo giải trình về vấn đề này như sau: mảng sản xuất kinh doanh đường - điện sụt giảm là do nhu cầu thị trường còn yếu và công ty bị cạnh tranh bởi các loại đường lỏng và đường không rõ nguồn gốc.

“Trong bối cảnh nhiều khó khăn chung, mảng sản xuất kinh doanh sữa vẫn đạt kết quả tăng trưởng tích cực. Sản lượng tiêu thụ tăng hơn 4%, chủ yếu nhờ vào các chiến dịch marketing và chính sách bán hàng được triển khai từ 2024, đã bắt đầu thấm sâu vào thị trường và phát huy tác dụng rõ nét.

Bên cạnh đó, công ty còn tận dụng được cơ hội giảm giá một số nguyên liệu, có khả năng quản trị chi phí linh hoạt…, đã khiến mảng sữa tiếp tục đóng góp quan trọng vào kết quả kinh doanh chung trong kỳ.”, Ban lãnh đạo Đường Quảng Ngãi nêu cụ thể.

Doanh nghiệp nhỏ loạng choạng

Khác với các anh lớn, những Sữa quốc tế Lof, Mộc Châu Milk, Hanoi Milk đều đang có quý III và cả năm 2025 không được như ý.

Trong quý III/2025, Công ty CP Sữa quốc tế Lof (UPCoM: IDP) ghi nhận doanh thu thuần đạt gần 1.618 tỷ đồng, giảm tới 21% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Mặc dù giá vốn hàng bán được tiết giảm 5,4%, xuống còn 1.148 tỷ đồng, nhưng mức giảm doanh thu vẫn mạnh vẫn khiến biên lợi nhuận gộp bị thu hẹp đáng kể. Theo đó, lợi nhuận gộp của IDP giảm gần 47%, còn 470 tỉ đồng.

Doanh thu đi xuống trong khi các chi phí từ bán hàng đến quản lý doanh nghiệp, tài chính đều gia tăng khiến IDP lỗ sau thuế hơn 133 tỷ đồng. Trong khi, cùng kỳ năm 2024, doanh nghiệp vẫn lãi gần 300 tỷ đồng.

Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, IDP đạt doanh thu thuần 5.562 tỷ đồng, gần tương đương cùng kỳ; còn lợi nhuận sau thuế lại chuyển từ mức lãi gần 811 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái sang lỗ xấp xỉ 63 tỷ đồng 9 tháng năm nay.

Đồng cảnh ngộ là Công ty CP Sữa Hà Nội (Hanoimilk, UPCoM: HNM). Doanh thu quý III/2025 của Hanoimilk đạt 154,7 tỷ đồng - giảm 28,86% so với cùng kỳ năm 2024, đánh dấu quý giảm thứ năm liên tiếp. Tương đương lợi nhuận sau thuế đạt 1,61 tỷ đồng so với cùng kỳ - giảm tới 80,04%.  Giá vốn hàng bán giảm mạnh từ 183,6 tỷ đồng xuống 124,9 tỷ đồng, giúp lợi nhuận gộp giảm nhẹ còn 27,9 tỷ đồng.

Hanoimilk cho biết nguyên nhân chính đến từ doanh số gia công sụt giảm mạnh và gánh nặng chi phí lãi vay, quản lý doanh nghiệp.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu công ty đạt 527,4 tỷ đồng, gần như đi ngang so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế chỉ còn 14,6 tỷ đồng, giảm 38%, mức thấp nhất trong 4 năm qua.  

Dù đang làm ăn không thuận lợi, song Ban lãnh đạo của Hanoimilk vẫn không từ bỏ kế hoạch mở rộng kinh doanh táo bạo. Trong giai đoạn 2025-2030, doanh nghiệp dự kiến sẽ đầu tư 893 tỷ đồng cho giai đoạn mở rộng nhà máy 3, 4 và 5, nâng công suất lên 190 triệu lít mỗi năm, hướng tới trở thành một trong những cơ sở chế biến sữa hiện đại nhất miền Bắc.

Phần mình, Công ty CP Giống bò sữa Mộc Châu (Mộc Châu Milk, HoSE: MCM) sa sút nhẹ về doanh thu và giảm mạnh về lợi nhuận. Kết quả kinh doanh quý III của công ty cho thấy doanh thu thuần đạt 716,2 tỷ đồng, giảm 3% so với cùng kỳ; lợi nhuận gộp đạt 202 tỷ đồng, giảm nhẹ do chi phí tài chính và bán hàng tăng cao.

Trong kỳ, doanh thu hoạt động tài chính đạt 26 tỷ đồng, tăng 13%, nhưng chi phí tài chính lại tăng gần 3 lần lên 1,7 tỷ đồng; chi phí bán hàng tăng hơn 7% lên 182 tỷ đồng, khiến lợi nhuận sau thuế giảm mạnh 34%, còn 28 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, nhờ kết quả kinh doanh nửa đầu năm khá khả quan, lũy kế 9 tháng đầu năm, Mộc Châu Milk vẫn đạt tới 2.114 tỷ đồng doanh thu và 152 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng nhẹ 2% so với cùng kỳ. Doanh nghiệp hiện đã hoàn thành 67% kế hoạch doanh thu và 52% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Cũng như Hanoimilk, Mộc Châu Milk đang trong thời kỳ đầu tư lớn để phát triển. Hiện công ty đang triển khai 2 dự án là Trang trại du lịch sinh thái bò sữa công nghệ cao 4.000 con với 287,8 tỷ đồng và Nhà máy sữa công nghệ cao với 27,8 tỷ đồng.

Vậy nên, tính đến cuối tháng 9/2025 chi phí xây dựng cơ bản dở dang của Mộc Châu Milk tăng gần gấp đôi lên 318 tỷ đồng.