Audrey Gwenyth là một bà mẹ đơn thân phải nuôi hai con nhỏ mới biết đi. Để nuôi sống gia đình nhỏ của mình, cô phải dựa vào Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) của chính phủ Mỹ.

Cô từng chia sẻ với tờ Guardian: “Tôi không có nhiều sự trợ giúp trong cuộc sống. Nếu không có SNAP, tôi sẽ không có tiền để mua thức ăn”.

Tại cường quốc số một thế giới, những người ở trong tình cảnh như cô Gwenyth không phải là hiếm. Tờ Guardian cho biết cứ mỗi 8 hộ gia đình thì có một hộ phải chật vật để có đủ bữa ăn.

SNAP, trước đây thường được gọi là tem phiếu thực phẩm, là chương trình của chính phủ Mỹ nhằm giúp các hộ gia đình thu nhập thấp có đủ đồ ăn.

SNAP được coi là công cụ hữu dụng nhất của Mỹ để chống lại nạn đói. Trong bối cảnh Quốc hội Mỹ xem xét kế hoạch thu hẹp đáng kể quy mô SNAP, hàng chục triệu người đang đối mặt với nguy cơ bị thiếu ăn. 

SNAP là gì và những ai phụ thuộc vào chương trình này?

SNAP là chương trình lớn nhất của chính phủ Mỹ nhằm chống lại nạn đói và tình trạng mất an ninh lương thực trong nhóm những gia đình thu nhập thấp.

SNAP chuyển tiền cho các hộ gia đình đủ điều kiện tham gia thông qua thẻ ghi nợ (debit card), sau đó họ có thể dùng thẻ để mua đồ ăn tại các cửa hàng bán lẻ.

Chính phủ Mỹ dựa vào nhiều yếu tố để xác định ai đủ điều kiện tham gia SNAP và mức hỗ trợ mà họ được hưởng, bao gồm quy mô và thu nhập của hộ gia đình.

Thông thường, hầu hết các hộ gia đình sẽ được hưởng phúc lợi từ SNAP nếu tổng thu nhập của họ dưới 3.380 USD một tháng, với gia đình 4 người. Mức này cao hơn khoảng 30% thu nhập của hộ nghèo theo quy chuẩn chính thức.

Người trưởng thành trong độ tuổi 18 - 54, khỏe mạnh và không có người phụ thuộc, phải làm việc hoặc tham gia vào các hình thức huấn luyện việc làm ít nhất 20 giờ mỗi tuần. Nếu không, họ chỉ được nhận ba tháng trợ cấp trong vòng ba năm.

Trong năm 2024, trung bình mỗi tháng SNAP phục vụ khoảng 41,7 triệu người Mỹ, thấp hơn khoảng 6 triệu người so với mức đỉnh ghi nhận 10 năm trước đó. Điều này đồng nghĩa với việc khoảng 12% dân số Mỹ đang sống dựa vào chương trình này.

Một trong những xu hướng đáng chú ý là tỷ trọng người cao tuổi tham gia SNAP đang tăng lên trong bối cảnh dân số Mỹ già đi.

Năm ngoái, chính phủ Mỹ chi 93,8 tỷ USD để tài trợ SNAP. Mức trợ cấp trung bình hàng tháng cho mỗi người là 187,5 USD. 

Quốc hội Mỹ đề xuất thay đổi gì với SNAP?

Tổng thống Donald Trump đang cố thuyết phục Thượng viện Mỹ thông qua một siêu dự luật thuế bao gồm nội dung cắt giảm hơn 230 tỷ USD chi tiêu cho SNAP trong 10 năm tới. Dự luật này đã được Hạ viện phê chuẩn.

Các hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa muốn giảm quy mô của SNAP bằng cách thắt chặt quy định làm việc. Những nghị sĩ này lập luận rằng có quá nhiều người được hưởng trợ cấp SNAP không chịu đi làm. 

Họ viện dẫn một phân tích của Bộ Nông nghiệp Mỹ, trong đó chỉ ra 28% người trưởng thành tham gia SNAP mà không có người phụ thuộc hay mang khiếm khuyết nào đó và họ cũng không kiếm được thu nhập từ việc làm trong năm 2022. 

Dự luật của Hạ viện muốn nâng độ tuổi tối đa mà một người trưởng thành có khả năng lao động và không có người phụ thuộc phải làm việc để được nhận trợ cấp SNAP, từ mức 54 như hiện tại lên 64 tuổi — tức tăng thêm 10 năm.

Kế hoạch này cũng sẽ hạn chế các trường hợp được miễn trừ yêu cầu lao động đối với những người chăm sóc trẻ dưới 7 tuổi. Các hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa cũng yêu cầu các tiểu bang chia sẻ ít nhất 5% chi phí phúc lợi của SNAP, cùng với 75% chi phí quản lý.

Hệ lụy từ việc cắt giảm SNAP

Trung tâm Ưu tiên Chính sách và Ngân sách ước tính gần 11 triệu người tham gia SNAP - tương ứng tỷ trọng hơn 26% - có thể mất ít nhất một phần trợ cấp thực phẩm theo kế hoạch của Đảng Cộng hòa. Điều đó đồng nghĩa với việc gần 11 triệu người này sẽ phải chịu đói.

Gần đây, tờ NPR  đã phỏng vẫn những người sẽ chịu tổn thương nhiều nhất nếu kế hoạch thu hẹp quy mô SNAP được thông qua. Bà Corina Guttierez và ông Richard Maldonad, một cặp vợ chồng ở độ tuổi 60 và 70, lo lắng họ sẽ có ít đồ ăn hơn nếu chính phủ cắt giảm SNAP.

Ngay hiện tại, chỉ riêng phúc lợi từ SNAP cũng không đủ để họ có thể sống sót. Hai người vẫn phải xếp hàng tại ngân hàng thực phẩm - một kiểu tổ chức từ thiện - để có thêm đồ ăn. Ông Maldonad bi quan: “Chúng tôi sẽ phải dựa dẫm vào tiền quyên góp hoặc thực phẩm từ thiện để sống qua ngày. Rồi mọi chuyện sẽ đến nước đó”.

Giống ông Maldonad và bà Guttierez, nhiều hộ gia đình thu nhập thấp ở Mỹ sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn nữa vào các ngân hàng thực phẩm nếu SNAP bị cắt giảm.

Nhưng các tổ chức này cũng đang gặp khó khăn về tài chính trong bối cảnh nhu cầu tăng mạnh còn nguồn tài trợ từ chính phủ thì sụt giảm. Do đó, họ khó có thể gánh vác thêm nếu Quốc hội thu hẹp quy mô của SNAP.

Không chỉ là vấn đề về mặt nhân đạo, kế hoạch cắt giảm SNAP còn gây ảnh hưởng đến nền kinh tế. Những người nhận trợ cấp SNAP thường tiêu tiền ngay lập tức tại các cửa hàng ở địa phương, do đó nếu sức mua của họ suy giảm thì nền kinh tế các tiểu bang sẽ bị tổn thương nặng nề.

Quỹ Commonwealth Fund ước tính việc cắt giảm SNAP sẽ xóa sổ 143.000 việc làm trên toàn nước Mỹ, bao gồm 78.000 việc làm trực tiếp trong các ngành liên quan đến thực phẩm như nông nghiệp, bán lẻ thực phẩm và chế biến thực phẩm. Khoảng 65.000 việc làm trong những ngành khác sẽ biến mất khi tác động kinh tế của việc cắt giảm lan rộng.

Về lâu dài, việc cắt giảm SNAP có nguy cơ gây tổn hại đáng kể đến triển vọng tương lai của trẻ em trong các gia đình thu nhập thấp. Trẻ bị đói sẽ gặp rắc rối trong việc tập trung và học hành, khó đạt được trình độ học vấn cao và công việc tốt trong tương lai. Những tác động đó có thể tạo ra vòng lặp đói nghèo và gia tăng tình trạng bất bình đẳng.