Đầu tháng 7, Nghị định số 94 về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đã chính thức có hiệu lực, đánh dấu bước tiến mới trong việc tạo lập hành lang pháp lý hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng trong đó có hoạt động cho vay ngang hàng (P2P Lending).
Mới đây nhất, để triển khai việc thử nghiệm giải pháp cho vay ngang hàng này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã nhanh chóng ban hành hai quyết định trong việc tạo lập môi trường, điều kiện thử nghiệm đối với giải pháp P2P Lending.
Cụ thể, ngày 22/7, NHNN ra quy định về dư nợ tối đa đối với một khách hàng vay tại một giải pháp P2P Lending là 100 triệu đồng, đồng thời thiết lập giới hạn đối với tổng dư nợ của khách hàng tại tất cả các giải phápP2P Lending cùng tham gia cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là 400 triệu đồng.
NHNN cho biết tuy định này nhằm đảm bảo thống nhất chung nguyên tắc quản trị rủi ro, phù hợp với tính chất thí điểm của cơ chế thử nghiệm, đồng thời giới hạn tổn thất tài chính đối với cả bên cho vay và người đi vay, góp phần ổn định hệ thống tài chính.
Tiếp đó ngày 11/8, NHNN ban hành quy định hướng dẫn về việc kết nối, báo cáo và kiểm tra thông tin tín dụng của khách hàng giữa các công ty P2P Lending và Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).
Quyết định này quy định cụ thể về điều kiện kỹ thuật đề thực hiện kết nối với CIC, danh mục chỉ tiêu, thời hạn và tần suất cung cấp, quyền và nghĩa vụ của công ty tham gia Cơ chế thử nghiệm khi kết nối với CIC.
Việc tham gia hệ thống thông tin tín dụng sẽ giúp các công ty P2P Lending tham gia cơ chế thử nghiệm có cơ sở quản lý dư nợ tối đa của một khách hàng tại nền tảng của mình cũng như toàn bộ các nền tảng theo quy định.
Đồng thời, các công ty này có thể có thêm thông tin về bên đi vay để cung cấp cho bên cho vay (khi được sự chấp thuận của bên đi vay theo quy định pháp luật hiện hành), góp phần nâng cao chất lượng khoản vay.
Việc ban hành hai quyết định nêu trên khẳng định sự sẵn sàng của NHNN trong việc đồng hành cùng các tổ chức công nghệ tài chính, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tài chính toàn diện trong lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam, nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát rủi ro.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng tạo điều kiện để các tổ chức có nhu cầu đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm có thể chủ động nghiên cứu, xây dựng, chuẩn bị các điều kiện về kỹ thuật và năng lực quản trị, vận hành giải pháp cho vay ngang hàng an toàn, hiệu quả.
Việt Nam hiện có khoảng 100 công ty hoạt động trong lĩnh vực cho vay ngang hàng với nhiều đơn vị vốn đầu tư nước ngoài. NHNN từng đánh giá một số thỏa thuận giữa các bên tham gia trong mô hình P2P Lending thiếu minh bạch, chưa có cơ chế giám sát việc sử dụng, quản lý vốn vay của loại hình này, nên có thể dẫn tới tranh chấp giữa các bên
Do đó, việc đưa ra các nguyên tắc và quy định để thử nghiệm có kiểm soát với fintech cho vay ngang hàng là cần thiết.
Theo cơ chế thử nghiệm được ban hành, công ty cho vay ngang hàng chỉ được cung cấp giải pháp thử nghiệm khi được NHNN cấp phép. Hoạt động thử nghiệm P2P Lending sẽ được cấp phép trong 2 năm, nhưng không áp dụng với các ngân hàng ngoại.
Các tổ chức tín dụng, công ty công nghệ tài chính được tham gia xét duyệt cơ chế thử nghiệm, song không đồng nghĩa việc họ sẽ đáp ứng các điều kiện kinh doanh và đầu tư khi pháp luật có quy định.