Hành trình đột ngột dừng lại

Nỗ lực vực dậy Intel của CEO Pat Gelsinger vừa đột ngột kết thúc vào đầu tuần này. Trong tương lai, bất kỳ ai nắm quyền điều hành nhà sản xuất chip từng một thời lừng lẫy này đều sẽ phải cố gắng tột bậc.

Hôm 2/12, Intel thông báo ông Gelsinger sẽ nghỉ hưu, rút khỏi vị trí CEO và rời khỏi hội đồng quản trị. Đây có vẻ là một cuộc chuyển giao quyền lực hoà bình, nhưng thực tế lại khác.

Bản thân ông Gelsinger cho biết quyết định mới “vui buồn lẫn lộn”, còn Chủ tịch hội đồng quản trị Frank Yeary lưu ý trong thông cáo báo chí rằng Intel đặt mục tiêu sẽ “khôi phục niềm tin của nhà đầu tư”.

Giá cổ phiếu Intel đã bốc hơi 61% kể từ ngày đầu tiên ông Gelsinger nhậm chức cho đến khi kết phiên giao dịch tuần trước.

Theo dữ liệu từ S&P Global Market Intelligence, Intel là cái tên có kết quả kém nhất trong chỉ số bán dẫn PHLX. Và trong cùng khoảng thời gian, chỉ số chính S&P 500 đã bật tăng 53%.

CEO rời đi sau một thời gian điều hành không mấy ấn tượng thường sẽ khơi dậy một vài hy vọng.

Bằng chứng là cổ phiếu Intel có lúc đã đi lên hơn 5% trong phiên giao dịch buổi sáng ngày 2/12 trước khi kết phiên giảm nhẹ.

Nhiều câu hỏi còn bỏ ngỏ

Song, sự ra đi của ông Gelsinger lại đặt ra nhiều câu hỏi khác về chặng đường tương lai của Intel, cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn.

CFO David Zinsner và Giám đốc mảng chip PC Michelle Johnston Holthaus sẽ cùng giữ vai trò CEO trong khi hội đồng quản trị tìm người thay thế lâu dài cho ông Gelsinger.

Tình trạng lấp lửng này diễn ra trong lúc Intel sắp sửa kết thúc một cuộc đua đầy tham vọng nhằm bắt kịp quy trình sản xuất với gã khổng lồ chip Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC).

Đỉnh điểm của cuộc đua là một quy trình sản xuất có tên gọi là Intel 18A.

Tại buổi công bố kết quả kinh doanh vào cuối tháng 10, Intel cho biết những con chip đầu tiên sản xuất theo quy trình mới dự kiến sẽ bắt đầu xuất xưởng vào năm sau.

Nhiều người trông đợi vào Intel vì 18A là giai đoạn cuối cùng trong kế hoạch “5 nút tiến trình trong 4 năm” của ông Gelsinger. Trước kia, Intel mất ít nhất hai năm cho một nút tiến trình.

Do đó, việc thay đổi CEO vào cuối chu kỳ đó sẽ khiến một số người băn khoăn. Trong một lưu ý hôm 2/12, nhà phân tích Joshua Buchalter của TD Cowen cho hay: “Gelsinger là người tiên phong cho kế hoạch ‘5 nút trong 4 năm’ nên sự ra đi đột ngột của ông ấy khiến chúng tôi không chắc về tương lai phía trước của Intel”.

Các vấn đề lớn khác của Intel bao gồm việc bán những con chip mà chính công ty sản xuất và tìm kiếm những doanh nghiệp sẵn sàng sử dụng nhà máy của Intel để sản xuất chip của riêng họ.

Cả hai nỗ lực đều bất thành vào lúc này. Mảng gia công chip (foundry) của Intel đã lỗ hơn 11 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2024 - gần gấp đôi mức lỗ so với cùng kỳ năm ngoái.

Và mặc dù cổ phiếu Intel tăng vọt sau khi báo cáo tài chính quý III cho thấy doanh thu từ mảng trung tâm dữ liệu vượt kỳ vọng của Phố Wall sau 4 quý liên tiếp gây thất vọng, doanh thu nhìn chung chỉ bằng 50% so với năm 2020, ngay trước khi ông Gelsinger lên nắm quyền điều hành.

Nguyên nhân là Intel đang mất dần thị phần vào tay Advanced Micro Devices (AMD) trong mảng chip CPU và thua thiệt Nvidia trong mảng chip GPU (tức những con chip dùng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo).

Nỗ lực sản xuất chip GPU của Intel đã thất bại. Ông lớn này thừa nhận rằng chip GPU Gaudi mới ra mắt sẽ không hoàn thành mục tiêu doanh thu 500 triệu USD trong năm nay.

Trong khi đó, theo ước tính từ Visible Alpha, dòng chip GPU hiện tại của Nvidia là Hopper dự kiến sẽ đạt doanh thu gần 83 tỷ USD trong năm tài chính kết thúc vào tháng 1 năm tới.

Nói tóm lại, Intel không có lựa chọn nào dễ dàng. Sản xuất chip là một công việc phức tạp đòi hỏi nhiều năm nghiên cứu và phát triển để cho ra từng quy trình và sản phẩm.

Phần lớn các khó khăn hiện nay của Intel bắt nguồn từ những sai lầm về mặt chiến lược đã xảy ra từ rất lâu trước khi ông Gelsinger quay trở lại.