Tập đoàn công nghệ Sea (Singapore) - công ty mẹ của sàn thương mại điện tử Shopee, đang chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược khi bộ phận dịch vụ tài chính kỹ thuật số vươn lên trở thành động lực tăng trưởng lợi nhuận cốt lõi, bù đắp cho khoản lỗ dai dẳng từ mảng thương mại điện tử.

Các số liệu tài chính cho thấy Sea ngày càng phụ thuộc vào hoạt động cho vay tiêu dùng và tín dụng, định hình lại tương lai của một tập đoàn vốn khởi đầu từ giải trí trực tuyến.

Mảng tài chính dẫn dắt, lợi nhuận ròng tập đoàn tăng gấp ba

Theo báo cáo tài chính, bộ phận fintech của Sea, được biết đến với tên gọi SeaMoney và gần đây được đổi tên thành Monee, đã ghi nhận lợi nhuận hoạt động đạt 657 triệu USD trong năm tài chính 2024. Con số này thể hiện mức tăng trưởng 34% so với năm 2023 và đóng góp trực tiếp vào việc giúp lợi nhuận ròng của toàn tập đoàn Sea tăng gấp ba lần trong cùng kỳ.

Sự trỗi dậy của mảng tài chính diễn ra trong bối cảnh các mảng kinh doanh truyền thống của Sea cho thấy những kết quả trái ngược. Cụ thể, mảng trò chơi Garena, từng là "con bò sữa" của tập đoàn, ghi nhận lợi nhuận hoạt động 978 triệu USD, nhưng con số này đã giảm 17% so với năm trước. 

Trong khi đó, mảng thương mại điện tử Shopee, dù vẫn là nguồn doanh thu lớn nhất, lại báo cáo khoản lỗ 139 triệu USD trong năm do phải gánh chi phí tiếp thị và các chi phí khác để duy trì sức cạnh tranh trên thị trường.

Đà tăng trưởng của Monee tiếp tục được thể hiện mạnh mẽ trong quý II/2025. Báo cáo tài chính quý cho thấy doanh thu của bộ phận này đã tăng vọt 70% so với cùng kỳ năm trước, đạt 882,8 triệu USD. 

Điều này củng cố vị thế của mảng tài chính như một trụ cột vững chắc cho Sea, giúp công ty ghi nhận lợi nhuận ròng 414,2 triệu USD trong quý, cao hơn gấp năm lần so với mức 79,9 triệu USD cùng kỳ năm 2024. Theo ghi nhận, Sea đã có 5 quý liên tiếp có lãi, với lần thua lỗ gần nhất là vào quý I/2024.

Tăng trưởng tín dụng là cốt lõi

Động lực chính đằng sau thành công của Monee đến từ sự mở rộng nhanh chóng của hoạt động cho vay tiêu dùng và cung cấp dịch vụ tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, bao gồm một lượng lớn người bán hàng trên nền tảng Shopee.

Quy mô của hoạt động cho vay đã tăng trưởng ở mức hai con số. Theo dữ liệu từ công ty, tính đến tháng 12/2024, tổng dư nợ cho vay của Monee đã đạt 5,1 tỷ USD, tăng 64% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ sáu tháng sau, vào cuối quý II/2025, con số này đã tăng lên 6,9 tỷ USD, tương đương mức tăng 94% so với cùng kỳ.

Với quy mô này, Chủ tịch và Giám đốc điều hành Forrest Li đã tuyên bố trong một cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh rằng Sea đã trở thành "một trong những doanh nghiệp cho vay tiêu dùng lớn nhất ở Đông Nam Á". 

Công ty cho biết đang phục vụ hơn 26 triệu người dùng tín dụng đang hoạt động, với hạn mức tín dụng thông thường được cấp vào khoảng 200 USD ở nhiều thị trường.

Để đảm bảo tăng trưởng bền vững, Sea khẳng định quản lý rủi ro vẫn là ưu tiên hàng đầu. Theo công ty, tỷ lệ nợ xấu (các khoản vay quá hạn trên 90 ngày) trên tổng dư nợ cho vay được duy trì ở mức ổn định. Tỷ lệ này là 1,2% vào tháng 12/2024 và giữ ở mức 1% vào cuối quý II/2025.

Chiến lược đầu tư và tầm nhìn "vượt ngoài thanh toán"

Để thúc đẩy sự tăng trưởng này, Sea đã không ngần ngại đầu tư mạnh tay. Năm 2024, chi tiêu cho hoạt động bán hàng và tiếp thị của bộ phận dịch vụ tài chính đã tăng 156%, lên tới 298 triệu USD. Mức tăng này vượt xa so với mức tăng chi phí tương ứng của Shopee (18%) và Garena (12%), cho thấy sự dịch chuyển ưu tiên đầu tư của tập đoàn.

Chiến lược của Sea là tận dụng cơ sở người dùng khổng lồ mà Shopee và Garena đã xây dựng trong nhiều năm để bán chéo các sản phẩm tài chính. Các sản phẩm như "mua ngay, trả sau" (buy now, pay later) được tích hợp sâu vào nền tảng Shopee để khuyến khích chi tiêu và tăng cường sự gắn kết của khách hàng.

Để khẳng định tham vọng lớn hơn, Sea đã chính thức đổi tên bộ phận SeaMoney thành "Monee" và khai trương một trụ sở mới dành riêng cho fintech tại Singapore vào tháng 5. Tòa nhà mới có diện tích hơn 18.500 m2, đủ sức chứa cho 1.500 nhân viên, đồng thời là một trung tâm công nghệ tập trung vào trí tuệ nhân tạo và các giải pháp chống rửa tiền.

Tại lễ ra mắt, CEO Forrest Li đã vạch ra một tầm nhìn rộng lớn hơn: "Chúng tôi hiện đang vượt ra ngoài thanh toán và tín dụng để phục vụ mọi khía cạnh trong cuộc sống của mọi người liên quan đến tiền bạc, chẳng hạn như ngân hàng, đầu tư và bảo hiểm." 

Tầm nhìn này được hiện thực hóa thông qua việc vận hành các ngân hàng số ở Indonesia, Philippines, Singapore và nộp đơn xin giấy phép ở Thái Lan.

Thách thức đối với mảng ngân hàng số độc lập

Tuy nhiên, con đường trở thành một định chế tài chính toàn diện không hoàn toàn thuận lợi. Trong khi mảng cho vay tiêu dùng tích hợp với thương mại điện tử đang sinh lời, hoạt động ngân hàng số độc lập của Sea tại Singapore lại đối mặt với nhiều thách thức.

MariBank, ngân hàng số do Sea sở hữu, vẫn đang trong giai đoạn thua lỗ. Theo báo cáo tài chính, MariBank đã thu hẹp khoản lỗ xuống còn 51 triệu đô la Singapore vào năm 2024. Tuy nhiên, khi nhìn vào bức tranh toàn cảnh, cả ba ngân hàng số được cấp phép tại Singapore (bao gồm GXS của Grab, MariBank của Sea và Trust Bank) đã ghi nhận tổng lỗ lên tới 358,75 triệu đô la Singapore trong cùng năm.

Con số này hoàn toàn tương phản với lợi nhuận ròng tổng cộng 25 tỷ đô la Singapore mà ba ngân hàng truyền thống lớn nhất Singapore – DBS, UOB và OCBC – đạt được trong năm 2024. Điều này cho thấy sự cạnh tranh khốc liệt và những rào cản lớn mà các "tân binh" kỹ thuật số phải đối mặt. 

Mặc dù nhắm đến các phân khúc khách hàng chưa được phục vụ tốt như người làm nghề tự do hay công nhân kinh tế chia sẻ, việc thuyết phục người dùng chuyển đổi và đạt được lợi nhuận vẫn là một bài toán khó. Giám đốc điều hành của MariBank cũng không đưa ra một mốc thời gian cụ thể về thời điểm ngân hàng này có thể hòa vốn.