Cảng Los Angeles. (Ảnh: Bloomberg).
Nhập khẩu hàng hoá vào Mỹ đã sụt giảm nhanh chóng khi các hãng vận tải biển hạn chế nhận đơn hàng từ các nhà sản xuất trên khắp thế giới, trong bối cảnh cuộc thương chiến do Tổng thống Donald Trump khởi xướng leo thang.
Và giờ đây, xu hướng tương tự đã diễn ra với xuất khẩu hàng hoá của Mỹ. Lĩnh vực nông nghiệp và các nông sản hàng đầu của Mỹ như đậu nành, ngô và thịt bò chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Cụ thể, công ty theo dõi hoạt động thương mại Vizion đã phân tích các đơn đặt container xuất khẩu hàng hoá Mỹ trong giai đoạn 5 tuần trước khi thuế quan đối ứng bắt đầu và 5 năm tuần sau khi thuế quan có hiệu lực.
Kết quả cho thấy đà giảm trong xuất khẩu hàng hoá Mỹ ra nước ngoài, đặc biệt là đến Trung Quốc, đã lan rộng đến hầu hết các cảng của nền kinh tế số một thế giới. Vizion lưu ý tình trạng này đã bắt đầu từ tháng 1.
Ngành nông nghiệp Mỹ từng cảnh báo về một “cuộc khủng hoảng” và dữ liệu cảng cho thấy nhiều bằng chứng hơn nữa về tình trạng thiếu hụt công suất tàu biển để vận chuyển hàng hoá Mỹ ra thị trường toàn cầu.
Cảng Portland đứng đầu danh sách khi xuất khẩu từ cơ sở này lao dốc hơn 51%, trong khi cảng Tacoma chứng kiến mức giảm gần 28%. Theo CNBC, cảng Tacoma là nơi chuyên trung chuyển nông sản Mỹ ra thế giới, đến các thị trường lớn như Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc.
Một số cảng ghi nhận mức giảm nhẹ, chẳng hạn như cảng Houston và cảng Seattle (với mức giảm lần lượt là 2,8% và 3,6%). Tuy nhiên, điều rõ ràng là “hầu như tất cả hàng xuất khẩu của Mỹ đều bị ảnh hưởng”, ông Ben Tracy, Phó Giám đốc phát triển kinh doanh tại Vizion, nhấn mạnh.
Dữ liệu thương mại cũng chỉ ra mức giảm hơn 17% tại cảng Los Angeles, trong khi cảng Savannah - cơ sở hàng đầu nước Mỹ về xuất khẩu nông sản đóng container trong năm nay - giảm 13%. Cảng Norfolk tụt 12%.
Xuất khẩu hàng hoá của Mỹ tụt dốc một phần là do số tàu container đến đây giảm sút. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc doanh nghiệp trên khắp nước Mỹ huỷ đơn hàng, khiến các nhà máy và tàu chở hàng Trung Quốc phải rút lui.
Ngoài ra, số tàu container đến Mỹ đi xuống cũng liên quan đến những thay đổi trong nhu cầu toàn cầu do chính sách thương mại của chính quyền ông Trump.
Như đã nói, nhập khẩu hàng hoá của Mỹ cũng đang trên đà giảm. Dữ liệu cảng do Vizion cung cấp cho thấy lượng container nhập khẩu hàng vào Mỹ đã trượt dốc 43% trong tuần từ ngày 28/4 so với tuần từ ngày 21/4.
“Chúng tôi chưa từng thấy điều gì tương tự kể từ đợt gián đoạn vào mùa hè năm 2020”, ông Kyle Henderson, CEO Vizion, nhận xét.
Các nhà bán lẻ đang thúc giục người tiêu dùng sớm mua hàng và dữ liệu từ Bank of America Global Research đã chỉ ra lý do tại sao đó có thể là một lời khuyên đúng đắn.
Dự báo mới nhất của ông lớn ngân hàng Phố Wall cho thấy số lượng tàu container đến cảng Los Angeles sẽ giảm mạnh vào tháng 5. Xung đột thương mại leo lang sẽ khiến lượng container đi từ châu Á đến Mỹ giảm 15 - 20% trong những tuần tới.
Trong một lưu ý gửi đến khách hàng, Bank of America cảnh báo rằng tỷ lệ hàng tồn kho bán lẻ trên doanh số bán hàng hàng tháng hiện không quá cao, trong khi người tiêu dùng vẫn đang mua trước hàng hoá vì lo sợ giá sẽ tăng cao và không có nhiều lựa chọn về mẫu mã.
Dựa trên dữ liệu Bank of America phân tích từ các khoản thanh toán cho công ty vận tải biển và logistics nói chung, hàng tồn kho tại Mỹ hầu như không tăng đáng kể sau đợt trữ hàng vào đầu năm nay. Ngân hàng này cũng cảnh báo tình trạng gián đoạn nguồn cung có thể sắp xảy ra.
“Chúng tôi nghĩ rằng có khả năng lượng tồn kho bán lẻ thực sự sẽ giảm trong những tháng tới”, báo cáo của Bank of America kết luận.
Nhiều nhà bán lẻ chỉ còn đủ lượng tồn kho cho một đến hai tháng bán hàng và bất kỳ sự gián đoạn nguồn cung hoặc nhu cầu bất ngờ nào cũng có thể nhanh chóng ảnh hưởng đến những mặt hàng mà các doanh nghiệp có thể cung cấp và kéo theo đó là giá cả hàng hoá.
Thuyền trưởng Kipling Louttit, Giám đốc điều hành của Marine Exchange of Southern California, đã cảnh báo trong một tuyên bố gần đây rằng việc lượng tàu container và hàng hoá đến Mỹ giảm sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa lao động, công suất xe tải, tàu hoả và những mắt xích khác trong chuỗi cung ứng.
Ông Louttit lưu ý, chỉ có 14 tàu cập cảng trong giai đoạn ba ngày gần đây nhất và chỉ 10 tàu lên lịch cập cảng trong ba ngày tới. Trong giai đoạn hoạt động bình thường, số lượng tàu cập bến tại Mỹ là 17 chiếc.
Hồi đầu tuần này, hãng vận tải hàng hoá Matson đã hạ triển vọng kinh doanh năm 2025 do thuế quan, các biện pháp kiểm soát thương mại toàn cầu, quỹ đạo của nền kinh tế Mỹ và các vấn đề địa chính trị khác.
Matson, công ty cung cấp dịch vụ vận chuyển nhanh từ Trung Quốc đến Long Beach, cảnh báo rằng kể từ khi thuế đối ứng được áp dụng vào tháng 4, khối lượng container của họ đã giảm khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước.
“Cùng với triển vọng khó đoán về nhu cầu container, chúng tôi dự kiến khối lượng container và giá cước trung bình trong quý II sẽ thấp hơn cùng kỳ năm trước”, ông Matt Cox, CEO Matson, lưu ý trong sự kiện công bố kết quả kinh doanh.
Vào đầu ngày 9/5, Tổng thống Trump đã đăng tải liên tiếp hai bài viết về Trung Quốc lên mạng xã hội Truth Social.
Xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng vượt dự báo vào tháng 4 nhờ lượng hàng hoá vận chuyển đến Đông Nam Á nhảy vọt.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi Nga và Ukraine ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày và bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ các nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột.
Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết các thoả thuận thương mại với Hàn Quốc và Nhật Bản có thể mất thời gian hơn so với thoả thuận khung với Anh.