"Để đạt được mức tăng trưởng GDP từ 8%, năm nay Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cần đạt từ 16%, tương đương tín dụng năm 2025 phải tăng thêm 2,5 triệu tỷ đồng", Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại Họp báo Chính phủ thường kỳ hồi đầu tháng 3.

Theo ông, năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên, phấn đấu tăng trưởng hai con số, tạo tiền đề cho các giai đoạn tiếp theo. Để đạt mục tiêu này, ngành ngân hàng cũng có trách nhiệm rất lớn trong vấn đề tạo điều kiện để hỗ trợ vốn cho nền kinh tế, đặc biệt là vốn cho doanh nghiệp mở rộng đầu tư.

Nếu mức tăng trưởng kinh tế cao hơn 8% thì lượng vốn tín dụng đưa thêm vào nền kinh tế theo cơ cấu hiện nay phải tăng thêm trên 2,5 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, muốn tăng trưởng thì cần mở rộng đầu tư mà muốn mở rộng đầu tư thì có hai vấn đề: Một là nguồn vốn đầu tư và hai là tăng khả năng, điều kiện hấp thụ vốn của các doanh nghiệp, Phó Thống đốc cho hay. 

Bàn về khả năng hấp thụ nguồn vốn lớn bằng cách nào khi bối cảnh vĩ mô chưa hoàn toàn thuận lợi tại Toạ đàm "Bàn tròn chính sách" do VietnamBiz tổ chức ngày 11/3, TS. Nguyễn Tú Anh, Nguyên Giám đốc Trung tâm Thông tin, phân tích và dự báo kinh tế, Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương cho biết, năm 2025 mục tiêu tăng trưởng tín dụng mà NHNN hướng đến là 16%, nhưng có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.

Bởi nếu bằng mọi giá đẩy vốn ra thị trường để đạt mức tăng trưởng tín dụng 16% bất chấp khả năng hấp thụ vốn của thị trường sẽ dẫn đến câu chuyện méo mó cho thị trường. Vì vậy, tăng trưởng tín dụng 16% cao hơn hoặc thấp hơn phụ thuộc vào động lực của nền kinh tế, chuyên gia phân tích.  

TTTD có đạt 16% hay không phụ thuộc vào nhiều ẩn số

Theo ông, nếu năm nay mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, nếu nền kinh tế không đạt được mục tiêu tăng trưởng 8%, không nhất thiết phải đẩy tín dụng lên 16%.

Nguyên nhân là bởi, thứ nhất, Việt Nam là nền kinh tế mở nên những tác động trên thế giới sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng tăng trưởng trong nước và nếu bối cảnh thế giới diễn biến bất lợi có thể khiến chúng ta không đạt tăng trưởng 8% như mục tiêu. 

Đặc biệt là với mô hình tăng trưởng truyền thống của Việt Nam là dựa vào xuất khẩu. Điều kiện tiên quyết để tăng trưởng là phải có hoạt động đầu tư và phải có vốn, đầu tư vừa làm tăng tổng cầu và làm tăng tổng cung.

Tuy nhiên, khi đầu tư tạo ra sản phẩm, vấn đề quan trọng là đầu ra của sản phẩm đó sẽ ở đâu. Với quy mô nền kinh tế không quá lớn dưới 500 tỷ USD và tiêu dùng trong những năm gần đây chỉ tăng khoảng 8 - 10% thì đầu ra của nền kinh tế Việt Nam phải phụ thuộc vào xuất khẩu.  

Song liệu chúng ta có thể duy trì mức tăng trưởng xuất khẩu 8 - 10% để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% hay không thì vẫn là một ẩn số bởi nó phụ thuộc rất nhiều vào các thị trường xuất khẩu, trong đó có Mỹ. Những bất định từ cuộc chiến thương mại cũng như ẩn số trong quyết sách của ông Trump sẽ là yếu tố tác động lớn đến xuất khẩu của Việt Nam trong năm nay, ông Tú Anh phân tích.

Thứ hai là, khả năng hấp thụ tín dụng phụ thuộc vào nhu cầu đầu tư, tiêu dùng và đầu cơ. Trong đó, tín dụng chủ yếu phục vụ đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài chỉ chiếm một phần nhỏ. Tuy nhiên, đầu tư trong nước phụ thuộc rất lớn vào cảm nhận về rủi ro, triển vọng phát triển của nền kinh tế và môi trường đầu tư. 

Điểm thuận lợi của năm nay là cả hệ thống chính trị đang tiến hành cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, giúp quá trình ra quyết định trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn, đồng thời giảm chi phí tuân thủ. Điều này sẽ tạo ra một môi trường đầu tư cạnh tranh hơn, từ đó thúc đẩy hoạt động đầu tư. 

Tuy nhiên, quá trình tinh gọn bộ máy cần thời gian, không thể “một sớm một chiều”. Có thể phải đến tháng 4, tháng 5, hệ thống bộ máy mới từ trung ương cho đến địa phương mới được hoàn tất.Theo ông, sau một hai tháng thăm dò, bộ máy hoàn thiện và niềm tin được củng cố, đầu tư sẽ có thể tăng vọt kéo theo tín dụng tăng lên.

 "Trong giai đoạn này, có thể sẽ xuất hiện một khoảng tạm dừng trong đầu tư và phải đến tháng 4, tháng 5 sau khi bộ máy ổn định có thể sẽ có một đợt bùng lên về đầu tư do niềm tin được củng cố", ông Tú Anh dự báo.

Thuận lợi thứ hai là quá trình tinh gọn bộ máy cũng giúp đẩy nhanh đầu tư công. Một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của năm nay là đẩy mạnh đầu tư công.

Một khi giải ngân các dự án đầu tư công nhanh hơn và các dự án lớn thì dòng tiền sẽ được bơm ra rất nhanh, từ đó giảm lượng tiền đọng tại Kho bạc Nhà nước và tăng nguồn cung tiền trong nền kinh tế. Khi cung tiền tăng, chi phí đầu vào cho các ngân hàng sẽ giảm, giúp các ngân hàng dễ dàng tăng trưởng tín dụng.

Tuy nhiên, vẫn sẽ có rủi ro khi nếu xuất khẩu và đầu tư FDI không tốt như kỳ vọng thì triển vọng của nền kinh tế cũng sẽ giảm sút, khiến doanh nghiệp lo ngại và hoạt động đầu tư cũng sẽ ảm đạm hơn, tín dụng khó tăng trưởng, vị chuyên gia cảnh báo. 

Dù vậy, chuyên gia này cho rằng NHNN đặt ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% để phục vụ cho mục tiêu tăng trưởng GDP cao. Vì vậy, NHNN cùng các ngân hàng thương mại sẽ làm mọi cách để giúp doanh nghiệp tiếp cận tín dụng, đủ nguồn lực để chớp lấy cơ hội mở rộng sản xuất kinh doanh và tạo tăng trưởng.

Đặc biệt, việc bỏ room tín dụng sẽ là một động lực để thúc đẩy tín dụng tăng trưởng tốt hơn và giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn. 

Không chỉ ngân hàng, các lĩnh vực đều phải làm tốt hơn

Ông Trần Hoài Phương, Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp, thành viên Ban điều hành Ngân hàng HDBbank cũng cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8%, ở góc độ vĩ mô, Chính phủ đang nỗ lực bằng nhiều chính sách để hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng cơ hội và “đi” nhanh hơn. 

Tuy nhiên muốn tăng trưởng 8%, câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta có tận dụng được cơ hội hay không? Có thu hút được nhiều vốn đầu tư FDI và xuất khẩu nhiều hơn hay không? Ông Phương nhấn mạnh: Đây là cơ hội bằng vàng để Việt Nam vươn mình, song muốn làm được điều đó, tất cả các lĩnh vực đều phải cố gắng làm tốt hơn.

Trên thực tế, Việt Nam vẫn được đánh giá là một điểm đến ưa thích của dòng vốn FDI toàn cầu và có nhiều lợi thế để xuất khẩu nông sản, hàng hoá đi các quốc gia. Tuy nhiên, muốn tăng trưởng cao, các ngành, lĩnh vực đều phải nỗ lực, mỗi cá nhân cần bứt phá khỏi giới hạn của mình và góp phần vào sự phát triển kinh tế.

Ngành du lịch cũng phải thu hút nhiều khách quốc tế hơn, khuyến khích họ chi tiêu nhiều hơn tại Việt Nam để góp phần vào tăng trưởng kinh tế.

Với ngân hàng, đây là một lĩnh vực quan trọng trong việc hỗ trợ sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và tiêu dùng của người dân.  Ngành ngân hàng cần phải vượt ra ngoài giới hạn, không chỉ là người cung cấp vốn mà còn phải kết nối khách hàng với những cơ hội kinh doanh, Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp HDBank cho biết.

Ông lấy ví dụ tại Singapore rất nhiều ngân hàng là cầu nối để các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước tiếp cận được với các đối tác nước ngoài hoặc cung cấp các thông tin về vĩ mô, thị trường nước ngoài cho các doanh nghiệp nội địa.

"Nếu chúng ta đạt được mục tiêu tăng trưởng như Chính phủ đề ra thì trong vòng 5 năm nữa, xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam sẽ lên một mức cao hơn, từ đó cũng mở ra những cơ hội phát triển kinh tế lớn hơn nữa", đại diện HDBank kỳ vọng.