Chính phủ Mỹ đã đóng cửa từ lúc 0h01 ngày 1/10. (Ảnh minh hoạ: Bloomberg).
Các nhà đầu tư toàn cầu đang theo dõi tình hình sau khi chính phủ Mỹ phải đóng cửa vì Quốc hội không thể đạt thoả thuận ngân sách tạm thời. Đây là lần đóng cửa đầu tiên của chính phủ Mỹ trong gần 7 năm qua.
Theo ghi nhận của Bloomberg, không lâu sau khi chính phủ Mỹ đóng cửa vào nửa đêm ngày 1/10, đồng USD đã giảm khoảng 0,2% so với đồng yen Nhật và hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ cũng quay đầu đi xuống.
Văn phòng ngân sách Nhà Trắng đã ra lệnh cho các cơ quan liên bang tạm ngừng hoạt động, chỉ duy trì các nhiệm vụ thiết yếu. Động thái này sẽ làm gián đoạn công việc của hàng trăm nghìn người Mỹ và làm đảo lộn nhiều dịch vụ công.
Tuy nhiên, nhìn chung những diễn biến này không quá khác biệt so với dự đoán của các nhà đầu tư dựa trên những lần đóng cửa chính phủ trước đây. Vậy nên, đa phần Phố Wall đang phớt lờ tác động từ đợt đóng cửa.
Song, cuộc tranh cãi giữa các nhà lãnh đạo Quốc hội lần này có vẻ gay gắt hơn, làm dấy lên khả năng tình trạng bế tắc có thể kéo dài lâu hơn, gây tổn hại lớn hơn cho nền kinh tế số một thế giới.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đe doạ sẽ sa thải hàng loạt công chức liên bang thay vì cho họ tạm thời nghỉ việc. Nếu Nhà Trắng thực hiện lời đe doạ, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp sẽ tăng lên trong lúc thị trường lao động bắt đầu suy yếu.
Có thể thấy, những tác động vĩ mô chủ chốt sẽ xuất hiện trên thị trường lao động và lộ trình lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Trong thời gian đóng cửa, chính phủ sẽ không công bố các dữ liệu kinh tế mới.
Chỉ riêng trong tuần này, chính phủ sẽ không công bố số liệu về đơn xin trợ cấp thất nghiệp, đơn đặt hàng công nghiệp và báo cáo việc làm tháng 9 - những yếu tố quan trọng để Phố Wall dự đoán triển vọng tăng trưởng kinh tế và lộ trình lãi suất.
Nếu chính phủ đóng cửa lâu hơn, một báo cáo quan trọng khác mà giới chức Fed rất quan tâm cũng sẽ vắng mặt. Đó là báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 dự kiến sẽ công bố vào ngày 15/10.
Chia sẻ với Bloomberg, ông Steve Sosnick, chiến lược gia trưởng tại Interactive Brokers, cảnh báo: “Lần đóng cửa này có thể có tác động lớn hơn bình thường vì rủi ro đã tăng cao ngay cả trước khi sự kiện diễn ra”.
Một vấn đề phức tạp khác là đà tăng kéo dài của thị trường chứng khoán đã nâng định giá lên mức cao kỷ lục. Bất kỳ biến động nào về giá tài sản trong giai đoạn cuối năm đều có thể dẫn đến việc bán tháo.
Nếu tình trạng bế tắc kéo dài, các nhà phân tích dự đoán giá vàng sẽ duy trì sức hấp dẫn như một tài sản trú ẩn an toàn, ngay cả sau khi kim loại quý này vừa đạt mức cao nhất mọi thời đại gần 4.000 USD/ounce.
Đồng USD suy yếu cũng là lý do giúp vàng phi mã. Trong những lần chính phủ đóng cửa trước đây, đồng bạc xanh đều có xu hướng giảm giá. Theo ING Bank, nếu đồng USD tiếp tục giảm, đây có thể là tín hiệu tốt cho đồng yen và euro.
Trái phiếu kho bạc kỳ hạn dài thường hưởng lợi từ các lần đóng cửa trước đây, có lẽ do các nhà đầu tư dự đoán nền kinh tế Mỹ sẽ suy yếu.
Đối với những người muốn tiếp tục lăn xả trên thị trường chứng khoán, có một thông tin tích cực là tính trung bình, chỉ số S&P 500 hầu như không biến động trong 20 lần chính phủ đóng cửa gần đây, theo dữ liệu do Truist tổng hợp.
Tuy nhiên, theo Bloomberg và nhận định của các chuyên gia, một số lĩnh vực sẽ chịu mức độ biến động nhất định trong lần đóng cửa này của chính phủ Mỹ.
Cổ phiếu của các nhà thầu quốc phòng như RTX, L3Harris Technologies và AeroVironment đã tăng trưởng mạnh trong thời gian qua khi chi tiêu của chính phủ liên bang cho đạn dược, máy bay không người lái và một dự án phòng thủ tên lửa giúp thúc đẩy lợi nhuận doanh nghiệp.
Sự kiện chính phủ đóng cửa có thể làm giảm sự nhiệt tình của nhà đầu tư đối với những cổ phiếu kể trên, cũng như những công ty cùng ngành như Boeing và Lockheed Martin.
“Chúng tôi không cho rằng yếu tố cơ bản của các cổ phiếu quốc phòng sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể, nhưng tâm lý của nhà đầu tư dành cho chúng có thể sẽ suy yếu”, nhà phân tích Gautam Khanna của TD Cowen lưu ý vào tuần trước.
Các công ty như Booz Allen Hamilton, Leidos và CACI International đang cung cấp dịch vụ tư vấn và công nghệ cho chính phủ. Vì vậy, các cổ phiếu này có thể sẽ giao dịch không tốt khi chính phủ đóng cửa.
Theo nhà phân tích Tobey Sommer của Truist, doanh thu của những công ty kể trên từng chịu ảnh hưởng khi chính phủ đóng cửa trong quá khứ, dù tác động thường không lớn. Song, nếu chính phủ đóng cửa kéo dài, lợi nhuận vẫn có thể bị tổn hại nặng nề hơn.
Các hãng hàng không cũng sẽ chịu tác động vì 2% doanh thu hàng năm của họ có liên quan đến hoạt động đi lại do chính phủ tài trợ. Việc chính phủ liên bang đóng cửa trong thời gian dài có thể đè nặng đến doanh số của ngành hàng không.
Tệ hơn nữa, hàng nghìn nhân viên liên bang sẽ không được trả lương. Điều này có thể khiến họ phải cắt giảm các chuyến du lịch giải trí, nhà phân tích Sheila Kahyaoglu của Jefferies cảnh báo.
Trong quá khứ, cả hai lĩnh vực đều bị bán tháo ngay trước khi chính phủ đóng cửa nhưng thường phục hồi trở lại dù tình hình chưa cải thiện, bà Kahyaoglu thông tin thêm.
Tác động của việc đóng cửa đến nền kinh tế là yếu tố then chốt. Ông Matt Gertken, chiến lược gia địa chính trị tại BCA Research, cho biết nếu bế tắc kéo dài đủ lâu, tăng trưởng kinh tế có thể chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng cao hơn.
Điều đó có thể đe doạ tâm lý thị trường trong các lĩnh vực như công nghiệp và tài chính, mà những ngành này lại là nơi tập trung các doanh nghiệp có liên hệ mật thiết với nền kinh tế.
Các gã khổng lồ công nghiệp như Caterpillar và Deere đã phục hồi từ mức đáy hồi tháng 4, nhưng lĩnh vực này vẫn phải đối mặt với rào cản thuế quan và sự suy yếu của ngành sản xuất.
Cổ phiếu của các công ty tài chính, từ ngân hàng JPMorgan Chase đến công ty quản lý tài sản Apollo Global Management, đã chứng kiến nhiều biến động trong năm nay khi nhà đầu tư đặt câu hỏi về sức khoẻ của nền kinh tế.
Bloomberg Economics ước tính 640.000 công chức liên bang sẽ phải nghỉ việc tạm thời trong thời gian chính phủ đóng cửa, kéo tỷ lệ thất nghiệp lên mức 4,7%. Con số này vẫn sẽ duy trì ở mức cao ngay cả sau khi chính phủ mở cửa trở lại nếu ông Trump sa thải vĩnh viễn một số công chức như đã đe doạ.
Ông Gertken của BCA Research lưu ý thêm rằng nếu các nhà đầu tư lo ngại nhóm cổ phiếu chu kỳ sẽ bị ảnh hưởng, họ có thể chuyển sang nhóm phòng thủ trên thị trường như chăm sóc sức khoẻ và tiện ích.
Chứng khoán châu Á biến động trái chiều trong phiên giao dịch đầu tiên của tháng 10, sau khi chứng kiến Phố Wall giảm điểm và giá vàng neo ở mức cao kỷ lục trong phiên giao dịch ngày 1/10, do các nhà lập pháp Mỹ không đạt được thỏa thuận để tránh cho Chính phủ liên bang đóng cửa.
Trong các bài phát biểu riêng lẻ, ba quan chức Fed đã thể hiện quan điểm có phần “diều hâu” về lộ trình hạ lãi suất tương lai. Điều này có thể ngăn cản ngân hàng trung ương Mỹ tiếp tục giảm lãi suất vào cuối năm.
Chính phủ Mỹ đã đóng cửa kể từ lúc 0h01 ngày 1/10 và chưa rõ thời điểm sẽ mở cửa trở lại.
Nếu lưỡng đảng không thể đi đến một thoả thuận, chính phủ Mỹ sẽ chính thức đóng cửa vào nửa đêm ngày 1/10.
