“Chúng tôi đánh giá nông sản Thành phố rất đa dạng, trong đó, một số sản phẩm có tiềm năng lớn, nổi bật là tổ yến, cụ thể là yến Cần Giờ. Qua quá trình nghiên cứu, đánh giá nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, chúng tôi thấy tiềm năng của yến Cần Giờ và yến Việt Nam là rất lớn.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang nhập khẩu số lượng lớn yến thô từ các quốc gia khác để chế biến và xuất khẩu - giống như cách chúng ta đã từng làm với hạt điều và một số nông sản khác. Đây là cách để hỗ trợ cho hoạt động sản xuất trong nước, giúp doanh nghiệp tiếp cận được sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, hiểu rõ năng lực của mình để từ đó có chiến lược phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường phù hợp. 

TP. HCM đã chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp cùng các sở, ngành tổ chức một Festival Yến dự kiến diễn ra vào cuối năm nay, với nhiều hoạt động đa dạng cho các nhà sản xuất trong và ngoài nước, định hướng sẽ hình thành sự kiện thường niên.

Đây sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp giao lưu, tiếp cận đối tác, khách hàng, mở rộng thị trường, đồng thời có giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến bao bì, mẫu mã, tăng năng lực cạnh tranh”, ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM tiết lộ tại sự kiện "Live Vui Sinh Nhật" của TikTok Shop ngày 6/6/2025.  

Trong phiên live này của TikTok Shop, đã xuất hiện rất nhiều sản phẩm nông sản Việt Nam tiêu biểu như yến Cần Giờ, bột rau củ sấy lạnh, trà thảo mộc...do Sở Công Thương TP. HCM giới thiệu.

“Do đặc tính của sản xuất nông nghiệp của Việt Nam là quy mô còn nhỏ lẻ nên có rất nhiều sản phẩm tương đồng. Nhiều người cùng sản xuất một dòng sản phẩm tương tự nhau, dẫn đến cạnh tranh rất khốc liệt. Nếu không có sự kiểm soát và quản lý chặt chẽ dễ dẫn đến tình trạng cạnh tranh không công bằng.

Những sản phẩm không đạt chất lượng hoặc có chất lượng thấp hơn so với quảng cáo vẫn có thể dễ dàng cạnh tranh với những nhà sản xuất có tâm, nghiêm túc đưa sản phẩm chất lượng ra thị trường.

Thông qua ‘lưới lọc’ của các cơ quan quản lý nhà nước, hiệp hội chuyên ngành, các sản phẩm OCOP – đặc biệt là các sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, là những sản phẩm thật sự có chất lượng.

Do đó, bên cạnh việc kết nối cung - cầu, hỗ trợ đưa sản phẩm OCOP vào hệ thống phân phối thông qua các chương trình như ‘Tuần lễ OCOP’ của ngành Nông nghiệp, ngành Công Thương, việc bán hàng trực tiếp và giới thiệu sản phẩm thông qua các nền tảng thương mại điện tử như TikTok Shop hiện nay là một giải pháp mà chúng tôi đánh giá là rất hữu hiệu”, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM chia sẻ tiếp.

Kết thúc chiến dịch, TikTok Shop ghi nhận bán ra hơn 20 triệu đơn hàng, tăng trưởng 46% so chương trình năm 2024. Trong đó, phiên Mega livestream "Live Vui Sinh Nhật" diễn ra tại Công viên Sáng tạo (TP. Thủ Đức) đã thu hút 1,9 triệu lượt xem, bán ra hơn 37.000 đơn hàng. Khung live giới thiệu các sản phẩm Hàng Việt chất lượng do Sở Công Thương TP. HCM đề xuất cũng tạo được dấu ấn với độ tiếp cận sản phẩm đạt 397.000 lượt xem.

Yến sào Cần Giờ chưa có đơn hàng nào xuất khẩu qua Trung Quốc

Tính đến cuối 2024, Cần Giờ có 519 nhà nuôi chim yến, trong đó 459 nhà đã cho thu hoạch; sản lượng ước đạt 14,96 tấn, trị giá khoảng 250 tỷ đồng/năm. TP.HCM đang hỗ trợ để sản phẩm yến sào Cần Giờ đạt chứng nhận OCOP.

Trung Quốc là thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới, với hơn 300 tấn mỗi năm. Từ năm 2023, tổ yến Việt Nam đã được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc và được kỳ vọng sẽ trở thành ngành hàng tỷ USD, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu của ngành nông nghiệp. Đến cuối năm 2024, đã có tổng cộng 12 doanh nghiệp Việt được cấp phép với hạn ngạch 100 tấn trong ba năm. 

Tuy nhiên, số liệu từ Hiệp hội Yến sào Việt Nam cho thấy, đến tháng 2/2025, sản lượng Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ tương đương gần 5 tấn (tổ yến tinh chế), chiếm tỷ lệ rất khiêm tốn so với sản lượng thu hoạch trên 150 tấn của cả nước.

“Sản lượng tổ yến Việt Nam xuất sang thị trường Trung Quốc theo đường chính ngạch mới khởi đầu và chưa tạo được nhu cầu tiêu dùng cũng như mối quan hệ thương mại với các đối tác nhập khẩu của Trung Quốc.

Bên cạnh đó, tổ yến Việt còn phải chịu áp lực cạnh tranh về sản lượng, mẫu mã và giá cả với các nước xuất khẩu lâu năm như Indonesia, Malaysia, Thái Lan.

Hơn nữa, doanh nghiệp yến Việt Nam còn gặp nhiều trở ngại, khó khăn về cơ sở pháp lý của nhà yến, chính sách tài chính khi vay vốn ngân hàng, chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại, chi phí kiểm dịch với tần suất hai lần/năm...; nên chi phí giá thành tổ yến Việt luôn cao hơn các nước trong khu vực từ 20% trở lên.

Hiện tại, cả nước có 22.000 nhà yến và đa số nhà yến là công trình xây dựng chăn nuôi, chưa có quy định và thủ tục để cấp phép xây dựng.

Trong khi một số nhà nhập khẩu Trung Quốc đã làm ăn lâu năm với các đối tác Indonesia, Malaysia yêu cầu chúng ta bán bằng giá hoặc thấp hơn những đối tác này. Doanh nghiệp yến Việt Nam là ‘người đến sau’ nên chúng ta gặp nhiều khó khăn hơn.

Chưa kể, khi đàm phán ký kết hợp đồng với đối tác, doanh nghiệp luôn bị ép giá nên không có điều kiện để phát triển nguồn tổ yến nguyên liệu cho việc xuất khẩu. Đây là nguyên nhân khiến sản lượng xuất khẩu sang Trung Quốc đạt thấp so với sản lượng sản xuất được trong nước”, ông Lê Thành Đại, Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam cho biết trên Pháp Luật TP. HCM.

Còn ông Trần Phương Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Cần Giờ cho hay: Hiệp hội hiện có 10 doanh nghiệp, trong đó có một đơn vị đã được cấp phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, bên cạnh đó một số doanh nghiệp cũng đã nộp hồ sơ và đang chờ kết quả. Tuy nhiên, tính đến đến tháng 2/2025, tại Cần Giờ chưa xuất khẩu chính ngạch lô tổ yến nào đi Trung Quốc cả.

“Bên cạnh đó, chúng tôi đang tiến hành từng bước hướng tới mục tiêu xây dựng yến sào Cần Giờ trở thành thương hiệu đặc sản hàng đầu của TP.HCM, giống như sâm Hàn Quốc là thương hiệu sâm nổi tiếng.", ông Trần Phương Tuấn bày tỏ.