Xe điện BYD chờ đưa lên tàu tại cảng Taicang ở Tô Châu, tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc. (Ảnh: AFP).
Mới đây, Bộ Thương mại Trung Quốc vừa cảnh báo Mexico có thể sẽ phải hứng chịu các biện pháp trả đũa vì quốc gia châu Mỹ đang có kế hoạch tăng thuế quan đối với ô tô Trung Quốc lên 50%.
Theo CNBC, trong một tuyên bố vào cuối ngày 11/9, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ “hy vọng Mexico sẽ cực kỳ thận trọng và suy nghĩ kỹ trước khi hành động”.
“Trung Quốc và Mexico là những đối tác thương mại quan trọng của nhau. Chúng tôi không muốn thấy mối quan hệ hợp tác kinh tế song phương bị ảnh hưởng bởi tình huống này”, tuyên bố nêu rõ.
“Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết... để kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình”, tuyên bố nhấn mạnh.
Trong cuộc chiến thương mại đang diễn ra với Mỹ, Trung Quốc đã áp dụng một số biện pháp trả đũa như hạn chế xuất khẩu khoáng sản thiết yếu cho ngành công nghiệp ô tô và các lĩnh vực tiên tiến khác. Hiện tại, các doanh nghiệp Trung Quốc đang thống trị chuỗi cung ứng của những khoáng sản thiết yếu này.
Trước đó một ngày, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard chia sẻ với truyền thông rằng nước này có kế hoạch tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, lên đến 50%.
Cụ thể, chính phủ Mexico muốn tăng thuế quan với hơn 1.400 danh mục sản phẩm từ những quốc gia không có thỏa thuận thương mại với nước này, với mục tiêu là bảo vệ các nhà sản xuất nội địa.
Dự kiến thuế quan mới sẽ ảnh hưởng đến những nước như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi đó, Việt Nam, Malaysia, Singapore, Nhật Bản và Liên minh châu Âu sẽ được miễn thuế.
Thuế quan đối với ô tô dự kiến sẽ tăng từ mức 20% hiện nay lên 50%. Ngoài ô tô, thuế quan sẽ tác động đến những mặt hàng bao gồm phụ tùng ô tô, thép, đồ chơi và đồ nội thất, với thuế suất dao động trong khoảng 10 - 50%.
Bộ trưởng Ebrard lưu ý kế hoạch trên vẫn cần Quốc hội Mexico phê chuẩn và mức thuế mới sẽ có hiệu lực sau 30 ngày.
Nằm ở biên giới phía nam của Mỹ, Mexico được hưởng lợi từ Hiệp định Thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) có hiệu lực từ năm 2020. Tuy nhiên, USMCA yêu cầu ô tô phải có tỷ lệ sản xuất trong khu vực cao hơn nhiều so với Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) trước đó.
Đáng chú ý, ô tô hiện đang là ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động nhất tại Mexico, ông Jorge Guajardo, đối tác tại công ty tư vấn Dentons Global Advisors, tiết lộ với CNBC. Ông Guajardo là cựu Đại sứ Mexico tại Trung Quốc.
Theo Liên minh vì một nước Mỹ thịnh vượng, từ tháng 6/2022 đến 7/2024, hơn 20 nhà sản xuất ô tô và phụ tùng ô tô Trung Quốc đã công bố các khoản đầu tư trị giá hơn 7 tỷ USD vào Mexico.
Hiện chưa rõ bao nhiêu dự án đã hoàn thành. Gã khổng lồ ô tô điện Trung Quốc BYD vẫn chưa xây dựng xong nhà máy tại Mexico.
Dữ liệu do Hiệp hội Xe khách Trung Quốc công bố vào đầu năm nay cho thấy Mexico là thị trường xuất khẩu ô tô lớn nhất của Trung Quốc.
Tăng thuế quan với ô tô Trung Quốc sẽ giúp Mexico xoa dịu Mỹ - đối tác thương mại lớn nhất của nước này. Tuy nhiên, kế hoạch có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng kinh tế trong bối cảnh các nhà sản xuất Trung Quốc đang nỗ lực tìm kiếm các thị trường mới ngoài Mỹ.
Các biện pháp thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đóng góp hàng tỷ USD vào ngân sách quốc gia, với tổng số tiền thuế hải quan thu được trong tháng 8 đạt khoảng 29,5 tỷ USD.
Tăng trưởng việc làm giảm tốc và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng cho thấy thị trường lao động Mỹ đã suy yếu rõ rệt. Trong thời gian tới, nếu làn sóng cắt giảm nhân sự xuất hiện, nền kinh tế lớn nhất thế giới có nguy cơ rơi vào suy thoái.
Chính sách thuế quan của Tổng thống Trump đang định hình lại dòng chảy thương mại toàn cầu, đồng thời đem lại nguồn thu lớn cho chính phủ Mỹ. Nhưng mặt khác, một nghiên cứu mới chỉ ra rằng thuế quan có thể đẩy nhiều người Mỹ vào cảnh nghèo hơn.
Từ quần áo, phụ tùng ô tô đến đồ điện tử và nhiều sản phẩm khác, thuế quan đang khiến các mặt hàng thiết yếu ngày càng trở nên đắt đỏ hơn.
