Trung Quốc đã cấp giấy phép xuất khẩu tạm thời cho các nhà cung ứng đất hiếm của một số hãng ô tô hàng đầu nước Mỹ khi tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng bắt đầu xuất hiện do lệnh hạn chế của Bắc Kinh, theo hai nguồn tin của Reuters.

Một trong hai nguồn tin cho biết các nhà cung ứng của ba hãng ô tô lớn nhất tại Mỹ là General Motors (GM), Ford và Stellantis được cấp một số giấy phép xuất khẩu đất hiếm vào ngày 2/6.

GM và Ford đều từ chối bình luận. Stellantis cho biết họ đang tích cực làm việc với các nhà cung ứng “để đảm bảo một quy trình cấp phép hiệu quả” và cho đến nay công ty có thể “giải quyết các lo ngại tức thời về sản xuất mà không gây gián đoạn lớn”.

Ít nhất một số giấy phép có hiệu lực trong 6 tháng, các nguồn tin cho hay. Hiện tại vẫn chưa rõ số lượng hoặc loại đất hiếm nào được phê duyệt xuất khẩu hoặc liệu động thái này có báo hiệu rằng Trung Quốc sắp nới lỏng quy trình cấp phép đất hiếm hay không.

Trước đó, vào tháng 4, để phản ứng với chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, chính phủ Trung Quốc đã quyết định hạn chế xuất khẩu nhiều loại đất hiếm và nam châm quan trọng.

Quyết định đó đang làm gián đoạn chuỗi cung ứng những vật liệu quan trọng của các hãng xe hơi, nhà sản xuất hàng không vũ trụ, công ty bán dẫn và nhà thầu quân sự trên toàn thế giới.

Sự thống trị của Trung Quốc đối với các khoáng sản thiết yếu - chìa khoá cho quá trình chuyển đổi năng lượng xanh - ngày càng được coi là một đòn bẩy quan trọng cho Bắc Kinh trong cuộc chiến thương mại với chính quyền ông Trump.

Trung Quốc hiện sản xuất khoảng 90% lượng đất hiếm trên thế giới và nhiều đại diện của ngành công nghiệp ô tô đã lên tiếng cảnh báo về rủi ro đối với hoạt động sản xuất do sự phụ thuộc vào nguồn cung từ đất nước tỷ dân.

Quả thực, các công ty ô tô Mỹ đã cảm nhận được tác động từ các hạn chế của Trung Quốc. Đơn cử, Ford từng phải tạm ngừng sản xuất dòng xe SUV Explorer tại nhà máy Chicago trong một tuần vào tháng 5 do tình trạng thiếu đất hiếm.

Ở diễn biến khác, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu khoáng sản thiết yếu của Trung Quốc cũng là nguyên nhân chính khiến ông Trump chỉ trích Bắc Kinh trong vài tuần qua.

Vào ngày 30/5, vị tổng thống cáo buộc Trung Quốc vi phạm thoả thuận thương mại tạm thời mà phái đoàn đàm phán của hai nước đạt được tại Geneva, Thuỵ Sỹ vào đầu tháng.

Ông viết trên mạng xã hội Truth Social: “Có lẽ đây không phải điều hoàn toàn đáng ngạc nhiên, Trung Quốc đã vi phạm thỏa thuận với chúng ta. Kết cục của việc làm người tốt là thế đấy!”

Đáp lại, Trung Quốc cũng cáo buộc Mỹ đơn phương đưa ra các hạn chế mang tính phân biệt đối xử, bao gồm quy định kiểm soát xuất khẩu chip AI, hạn chế bán phần mềm thiết kế chip và kế hoạch thu hồi visa của du học sinh Trung Quốc.

Đến ngày 5/6, ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có một cuộc điện đàm kéo dài khoảng 90 phút để giải quyết những bất đồng về thương mại.

Trong một bài đăng trên Truth Social sau đó, ông Trump tuyên bố “sẽ không còn bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến tính phức tạp của các sản phẩm đất hiếm nữa”. Ông cũng xác nhận các quan chức Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm gặp lại nhau.