Tháng 5, thị trường tiền tệ Việt Nam chứng kiến biến động mạnh khi tỷ giá USD/VND trên thị trường liên ngân hàng tăng vọt, đạt đỉnh lịch sử 26.029 VND/USD vào ngày 29/5 và khép lại tháng ở mức 26.008 VND/USD, tương đương mức tăng 2,2% so với đầu năm.
Theo các chuyên gia Chứng khoán MB (MBS), nguyên nhân chủ yếu đến từ xu hướng phục hồi của đồng USD trên thị trường quốc tế, trong bối cảnh chỉ số sức mạnh USD (DXY) duy trì đà tăng nhờ các tiến triển trong đàm phán thương mại của Mỹ với đối tác lớn như Anh và Trung Quốc.
Tuy nhiên, kể từ ngày 19/5, các rủi ro kinh tế tại Mỹ đã khiến đà tăng của USD chững lại khi Moody’s hạ xếp hạng tín nhiệm quốc gia, GDP quý I giảm 0,2%, chi tiêu tiêu dùng suy yếu, sản xuất công nghiệp tiếp tục sụt giảm.
Mặt khác, các tuyên bố cứng rắn của Tổng thống Trump, như đe dọa áp thuế 50% lên hàng hóa EU, 25% lên iPhone, và tăng mạnh thuế thép, nhôm, tiếp tục phủ bóng bất ổn lên thương mại toàn cầu. Tuy vậy, đến cuối tháng, việc hoãn thời hạn áp thuế EU đến ngày 9/7 đã phần nào hạ nhiệt căng thẳng, giúp USD phục hồi nhẹ.
Diễn biến chỉ số DXY từ tháng 7/2024 đến ngày 10/6/2025 (Ảnh: TradingView)
Trong nước, áp lực lên tỷ giá càng gia tăng khi nhu cầu ngoại tệ tăng vọt do cao điểm nhập khẩu và Kho bạc Nhà nước (KBNN) tiếp tục mua vào USD từ các ngân hàng thương mại với khối lượng lên tới 250 triệu USD trong tháng 5, nâng tổng lượng mua vào từ đầu năm lên gần 1,6 tỷ USD.
Trên thị trường tự do, tỷ giá USD/VND cũng leo lên mức 26.310 đồng, trong khi tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) niêm yết ở mức 24.978 đồng/USD, tăng lần lượt 2,2% và 2,6% so với đầu năm.
Theo MBS, tỷ giá năm nay sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức khi đồng USD được kỳ vọng sẽ duy trì sức mạnh nhờ chính sách bảo hộ thương mại và mặt bằng lãi suất cao của Mỹ, khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) dự kiến chỉ cắt giảm lãi suất hai lần trong năm.
Ngoài ra, các rủi ro liên quan đến thuế quan đối ứng sẽ có tác động lớn đến tỷ giá USD/VND, ảnh hưởng đến xuất khẩu, thu hút FDI và nguồn cung ngoại tệ của Việt Nam.
Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Thống kê, trong 5 tháng đầu năm 2025, cán cân thương mại hàng hóa ghi nhận thặng dư khoảng 4,67 tỷ USD, trong khi vốn FDI giải ngân đạt 8,9 tỷ USD.
"Trong trường hợp 2 bên đàm phán thành công để giảm mức thuế sẽ đóng góp đáng kể vào việc ổn định tỷ giá, lãi suất, cũng như củng cố các hoạt động mũi nhọn của nền kinh tế như xuất khẩu, thu hút FDI,...", báo cáo cho hay.
Theo MBS, tỷ giá năm nay sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức (Nguồn: MBS)
Trái ngược với diễn biến tỷ giá, lãi suất huy động trên thị trường lại tiếp tục xu hướng giảm trong tháng 5. Theo ghi nhận, lãi suất kỳ hạn 12 tháng bình quân của nhóm ngân hàng thương mại giảm 0,16 điểm % so với đầu năm, còn 4,89%. Riêng nhóm quốc doanh giữ ổn định ở mức 4,7%.
Một số ngân hàng như MB, VPBank, Eximbank và GPBank giảm lãi suất từ 0,1% đến 0,25% ở nhiều kỳ hạn. Ngược lại, BacABank là ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động từ 1 đến 15 tháng thêm 0,2%.
Về phía lãi suất liên ngân hàng, mức lãi suất qua đêm dao động quanh 4% trong phần lớn tháng 5 trước khi giảm mạnh về 3,1% vào cuối tháng, nhờ NHNN bơm ròng trở lại sau thời gian hút ròng mạnh với giá trị hơn 21.400 tỷ đồng.
Tuy nhiên, MBS cho rằng xu hướng giảm này sẽ không kéo dài. Với kỳ vọng tăng trưởng tín dụng đạt hoặc vượt mục tiêu 16% trong năm nay, lãi suất đầu vào có thể bật tăng trở lại vào cuối năm, dao động quanh mức 5,5% - 6% cho kỳ hạn 12 tháng.
Tính đến ngày 19/5, tín dụng toàn hệ thống đã tăng 5,59% so với cuối năm 2024, tương đương mức tăng 18,67% so với cùng kỳ, cho thấy nhu cầu vốn đang phục hồi rõ nét.
Các chuyên gia MBS dự báo tăng trưởng tín dụng trong năm nay sẽ đạt 17 – 18%, được thúc đẩy bởi sự phục hồi của ngành sản xuất và tiêu dùng nội địa và việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công.
Lãi suất huy động trên thị trường lại tiếp tục xu hướng giảm trong tháng 5 (Nguồn: MBS)
