Sáng 8/9, Ngân hàng Thế giới (WB) đã công bố Báo cáo Cập nhật Kinh tế Việt Nam mới nhất. Tại báo cáo này, WB dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,6% trong năm 2025 nhờ nửa đầu năm đạt tốc độ bứt phá 7,5%.

Các chuyên gia từ WB nhấn mạnh, sau đà tăng trưởng mạnh mẽ nhờ xuất khẩu sớm tăng mạnh trong nửa đầu năm, kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tăng chậm lại trong phần còn lại của năm khi xuất khẩu dần trở về quỹ đạo bình thường.

Nguyên nhân là do Việt Nam chịu tác động từ triển vọng tăng trưởng toàn cầu suy yếu và nhu cầu giảm từ các đối tác thương mại lớn. Bên cạnh đó, những bắt định về chính sách thương mại có thể ảnh hưởng tới niềm tin tiêu dùng và doanh nghiệp.

Về trung hạn, tăng trưởng được dự báo chậm lại còn 6,1% năm 2026, trước khi phục hồi lên 6,5% vào năm 2027 nhờ thương mại toàn cầu khởi sắc và Việt Nam tiếp tục giữ lợi thế là điểm đến sản xuất cạnh tranh.

Theo WB, những bất định kéo dài hoặc căng thẳng thương mại toàn cầu tiếp tục leo thang, có thể làm giảm dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và thương mại.

Xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể giảm hơn so với dự kiến hiện nay, đặc biệt nếu các điều khoản về hàng trung chuyển dẫn đến thuế quan cao hơn. Với khả năng bù đắp hạn chế tại các thị trường khác, điều này có thể làm gia tăng ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế.

Ngoài ra, điều kiện huy động tài chính trên toàn cầu tiếp tục được thắt chặt, nhằm kiềm chế lạm phát ở các nền kinh tế phát triển, có thể làm tăng dòng vốn rút ra nước ngoài và làm gia tăng áp lực lên đồng tiền của Việt Nam.

Các chuyên gia từ WB nhấn mạnh, những nguy cơ dễ tổn thương dự kiến trong nước, bao gồm nợ của doanh nghiệp gia tăng và căng thẳng trong khu vực tài chính, có thể càng trầm trọng hơn khi chất lượng tài sản xấu đi hoặc điều kiện huy động tài chính bị thắt chặt thêm.

Căng thẳng thương mại được giải quyết hoặc tăng trưởng giảm ít hơn ở các đối tác thương mại chủ đạo của Việt Nam (như Mỹ, Trung Quốc và EU) có thể làm tăng xuất khẩu và đầu tư.

Nhìn từ trong nước, kế hoạch đầu tư hạ tầng công và những cải cách cơ cấu nếu được triển khai hiệu quả - bao gồm những cải thiện về logistics, năng lượng, giáo dục và thị trường vốn - có thể nâng tăng trưởng tiềm năng lên 7% mỗi năm.

Đẩy mạnh tự do hóa và phát triển nền kinh tế số cũng có thể hỗ trợ nâng cao năng suất. Tăng trưởng cao hơn ở Mỹ và EU, đặc biệt về tiêu dùng, có thể làm cho tăng cầu đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam mạnh hơn so với dự báo.

Lãi suất quốc tế khi được các nước cắt giảm sẽ thu hẹp chênh lệch lãi suất và làm giảm áp lực đối với tỷ giá USD/VND. Đầu tư công được đẩy mạnh có thể tiếp tục đóng góp vào tổng cầu và đóng góp cho tăng trưởng của Việt nam. Tăng trưởng tốt hơn ở thị trường bất động sản nhờ phê duyệt dự án nhanh hơn có thể tiếp tục thúc đẩy tổng cầu trong nước.

Bà Mariam J. Sherman, Giám đốc WB tại Việt Nam, Campuchia và Lào, nhận định, với tỷ lệ nợ công thấp, Việt Nam có dư địa tài khóa dồi dào. Nếu được thực hiện hiệu quả, đầu tư công sẽ vừa giải quyết những bất cập hạ tầng, vừa tạo thêm việc làm.

Song song với đó, bà Mariam J. Sherman cũng khuyến nghị Việt Nam cần thúc đấy cải cách để củng cố dịch vụ thiết yếu, xây dựng nền kinh tế xanh, phát triển vốn con người và đa dạng hóa thương mại.

"Đây chính là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam giảm thiểu rủi ro toàn cẩu và duy trì tăng trưởng dài hạn", bàMariam J. Sherman nhận định.

Bà cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao để hỗ trợ và tăng tốc hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của đất nước.

Để hiện thực hóa tham vọng công nghệ cao và mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam không chỉ cần có thêm một lực lượng sinh viên tốt nghiệp các ngành STEM ngày càng đông đảo, mà còn cần có các sản phẩm hoàn thiện để sẵn sàng đưa ra thị trường.