Trình bày Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 10 diễn ra sáng 20/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ mục tiêu tổng quát năm 2026 là ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Cùng với đó, nâng cao tự chủ chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình phát triển, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đô thị hoá; ổn định tổ chức bộ máy, xây dựng nền hành chính hiện đại, thông minh, tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. 

Về các chỉ tiêu chủ yếu, Thủ tướng cho biết Chính phủ đã đặt 15 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1 - 1,5%.

Tại báo cáo, nhiều nhiệm vụ, giải pháp đã được Chính phủ quán triệt, trong đó có việc quản lý hiệu quả thị trường vàng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản; phấn đấu tăng thu ngân sách Nhà nước ít nhất 10%; triệt để tiết kiệm chi, giảm chi thường xuyên; tăng chi đầu tư phát triển lên 40%; cắt ngay từ khi phân bổ ngân sách 5% chi đầu tư cho dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và 10% chi thường xuyên cho an sinh xã hội.

Thủ tướng nhấn mạnh trong năm 2026, ngân sách Trung ương tập trung đầu tư các dự án quan trọng quốc gia và đầu tư không quá 3.000 dự án (kể cả dự án chuyển tiếp) cho giai đoạn 2026 - 2030. Song song đó, tận dụng dư địa nợ công, bội chi giảm để phát hành trái phiếu cho phát triển hạ tầng chiến lược; phấn đấu tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 40% GDP.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới; phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; xây dựng, hoàn thiện cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho các mô hình kinh doanh mới.

Đồng thời, hoàn thiện hành lang pháp lý và phát triển đồng bộ các loại thị trường (tài chính, chứng khoán, vàng, khoa học công nghệ, lao động, bất động sản…). Triển khai hiệu quả thí điểm thị trường tài sản mã hoá; thúc đẩy hình thành thị trường dữ liệu...; đẩy mạnh xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM, Đà Nẵng và các khu thương mại tự do thế hệ mới tại một số địa phương.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, cơ cấu lại nền kinh tế; thực hiện quyết liệt các quyết sách của Bộ Chính trị trên các lĩnh vực quan trọng, then chốt. Cùng với xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, Thủ tướng nhấn mạnh cần hoàn thiện tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước; tập trung xử lý các dự án tồn đọng kéo dài. 

Chính phủ cũng tập trung xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, tổng kết việc thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thể chế hoá thành chính sách chung cho cả nước. Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đặc khu kinh tế tại Vân Đồn, Vân Phong, Phú Quốc. Năm 2026 sẽ cắt giảm, đơn giản hoá 100% điều kiện kinh doanh không cần thiết; cắt giảm 50% thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024. 

Bên cạnh đó, Thủ tướng chỉ đạo tập trung đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng chiến lược; đẩy nhanh tiến độ triển khai tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc, các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và TP HCM; phấn đấu khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và sàn giao dịch bất động sản; xây dựng Đề án xử lý cơ bản tình trạng ô nhiễm môi trường không khí, ùn tắc giao thông tại Hà Nội và TP HCM; điều chỉnh phù hợp lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ…

Đề nghị quản lý hiệu quả thị trường vàng trong năm 2026

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh cơ quan thẩm tra cơ bản thống nhất với các định hướng lớn, mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu và các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu theo Báo cáo của Chính phủ.

Để tập trung vào một số vấn đề chính, cốt lõi thực hiện trong năm 2026, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, giữ vững các cân đối lớn; điều hành linh hoạt, chủ động, thận trọng trong chính sách tài khoá, tiền tệ; quản lý hiệu quả thị trường vàng.

Cần tiếp tục khơi thông dòng vốn, hướng dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng của nền kinh tế; thực thi hiệu quả chính sách nâng hạng thị trường chứng khoán; xây dựng cơ chế, chính sách thu hút hiệu quả các quỹ đầu tư quốc tế.

Bên cạnh đó, cần củng cố năng lực nội sinh và sức chống chịu của nền kinh tế, nâng cao tỷ lệ nội địa hoá và giá trị gia tăng trong nước. Đồng thời, phát triển mạnh thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng và mở rộng xuất khẩu bền vững, coi đây là trụ cột quan trọng giảm thiểu rủi ro bên ngoài.

Một nhiệm vụ quan trọng khác được cơ quan thẩm tra nhấn mạnh là tập trung đầu tư hạ tầng chiến lược đồng bộ, kết nối quốc gia, quốc tế; đẩy nhanh giải ngân, nâng cao hiệu quả đầu tư công, xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng kéo dài; phát triển thực chất các vùng động lực; xây dựng, sớm đưa vào vận hành, phát huy hiệu quả Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM, Đà Nẵng và các khu thương mại tự do thế hệ mới tại một số địa phương.

Cùng với đó, phải phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong các ngành khoa học, công nghệ cao và công nghệ nền tảng như điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, quản trị thông minh, khoa học cơ bản và các lĩnh vực mới nổi.

Đặc biệt, phát triển kinh tế tư nhân như một trụ cột của tăng trưởng bền vững; thực hiện hiệu quả các nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân, hoàn thiện thể chế, môi trường và không gian phát triển; thúc đẩy doanh nghiệp trong nước khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ quyết liệt tháo gỡ vướng mắc về thể chế, pháp luật, nhất là trong đầu tư, kinh doanh để giải phóng sức sản xuất, huy động nguồn lực cho phát triển; chủ động hoàn thiện chính sách, thử nghiệm có kiểm soát mô hình kinh tế mới, tạo hành lang pháp lý cho đổi mới sáng tạo; kiên quyết cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính, quy định kinh doanh không phù hợp, thiếu khả thi.

Trong năm 2026, Chính phủ cần nâng cao năng lực điều hành và hiệu quả bộ máy nhà nước, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, chồng chéo trong hoạt động của bộ máy, nhất là ở cấp cơ sở, tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình chính quyền địa phương hai cấp.