Cảnh báo tương lai "đầy thách thức"

Hôm 23/9, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết sự suy yếu của thị trường lao động đã lấn át những lo ngại về lạm phát dai dẳng, dẫn đến quyết định hạ lãi suất của ngân hàng trung ương Mỹ vào tuần trước.

Đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Fed trong năm nay diễn ra trong bối cảnh một số dấu hiệu cho thấy cả cung và cầu lao động đều đang suy yếu, đồng thời tác động ngắn hạn từ thuế quan đã kéo lạm phát lên cao.

Trong bài phát biểu trước các lãnh đạo doanh nghiệp tại Providence (Rhode Island), ông Powell cho biết vào những thời điểm như vậy, nhiệm vụ của Fed là “cân bằng cả hai mặt của nhiệm vụ kép” để ổn định giá cả và duy trì tỷ lệ thất nghiệp thấp.

“Trong ngắn hạn, lạm phát có rủi ro tăng và việc làm có nguy cơ giảm - một tình huống đầy thách thức. Rủi ro hai chiều cho thấy không có con đường nào là dễ dàng cho chúng tôi”, người đứng đầu Fed nhấn mạnh.

Các điều kiện mà ông Powell mô tả trong bài phát biểu phù hợp với tình trạng đình lạm, trong đó tăng trưởng kinh tế chậm lại và lạm phát duy trì ở mức cao, theo CNBC.

Mặc dù tình hình hiện nay không nghiêm trọng như những gì Mỹ từng trải qua vào thập niên 1970 và 1980, các quan chức Fed vẫn phải đối mặt với một thách thức chính sách lớn.

Tuy nhiên, Chủ tịch Powell cho biết ông cảm thấy thoải mái với định hướng chính sách hiện tại của ngân hàng trung ương.

“Nguy cơ gia tăng đối với thị trường lao động đã làm thay đổi cán cân rủi ro để hoàn thành mục tiêu kép của chúng tôi”, ông nói. “Lập trường chính sách hiện tại, theo tôi thấy vẫn còn khá hạn chế, giúp chúng tôi có vị thế tốt để đối phó với các diễn biến kinh tế tiềm năng”.

Theo sát thị trường lao động và lạm phát

Về thị trường lao động, ông Powell lưu ý cung và cầu đang “suy giảm đáng kể”. Ông bày tỏ: “Trong thị trường lao động kém năng động và có phần yếu hơn này, rủi ro suy yếu đối với việc làm đã tăng lên”.

Trên thực tế, tăng trưởng việc làm đã chững lại đáng kể. Trung bình trong các tháng mùa hè vừa qua, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo thêm gần 30.000 việc làm. Trong khi đó, các điều chỉnh cho thấy số liệu việc làm mới trong 12 tháng tính đến tháng 3 đã giảm gần 1 triệu so với ước tính ban đầu.

Cùng lúc, lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể kể từ khi đạt đỉnh hơn 40 năm vào năm 2022 nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed. Ông Powell đã đưa ra dự đoán về báo cáo chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCEPI) mà Bộ Thương mại Mỹ sẽ công bố vào ngày 26/9.

Chủ tịch Fed dự kiến PCEPI - thước đo lạm phát ưa thích của các quan chức - đã tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước. Khi loại trừ giá năng lượng và thực phẩm dễ biến động, PCEPI lõi có thể đã tăng 2,9%.

Gây thêm bất ổn cho Fed là tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Hiện tại, Nhà Trắng vẫn đang tiếp tục đàm phán mức thuế cuối cùng với các đối tác thương mại lớn.

Các nhà kinh tế của ngân hàng trung ương Mỹ hiện đánh giá lạm phát chỉ khiến giá cả tăng tạm thời, mặc dù thực tế có thể thay đổi.

“Bất ổn xung quanh hướng đi của lạm phát vẫn còn lớn. Chúng tôi sẽ đánh giá cẩn thận và kiểm soát rủi ro lạm phát tăng cao dai dẳng hơn. Chúng tôi sẽ đảm bảo đợt tăng giá một lần này không trở thành vấn đề lạm phát dai dẳng”, ông Powell lưu ý.

Ở diễn biến khác, Fed đang hứng chịu sự chỉ trích gay gắt từ Nhà Trắng và chứng kiến sự phân hoá bất thường trong quan điểm của các quan chức.

Cuộc họp tuần trước kết thúc với tỷ lệ sít sao về số đợt cắt giảm lãi suất phù hợp cho những tháng cuối năm. Thống đốc Stephen Miran, người được ông Trump bổ nhiệm, kêu gọi Fed giảm lãi suất mạnh mẽ hơn. Song, nhiệm kỳ thống đốc của ông Miran sẽ kết thúc vào tháng 1/2026.

Trước bài phát biểu của ông Powell, Thống đốc Michelle Bowman đã cảnh báo về nguy cơ khi Fed hành động quá chậm chạp để giải cứu thị trường lao động.

Bà Bowman, cũng là người được ông Trump bổ nhiệm, cho hay: “Tôi lo ngại rằng thị trường lao động có thể đang bước vào giai đoạn bấp bênh và có nguy cơ một cú sốc sẽ đẩy thị trường vào tình trạng suy thoái đột ngột và đáng kể”.

Trong khi ông Powell không phát tín hiệu về động thái lãi suất tương lai, bà Bowman kỳ vọng đợt giảm lãi suất gần đây là “bước đầu tiên” trong quá trình chuyển sang mức lãi suất trung lập.