Sáng đầu tuần, Gia Lư - kỹ sư xây dựng tại Hà Nội, mở điện thoại và lướt hai ứng dụng quen thuộc. Lư định đặt đồ ăn sáng ở một ứng dụng và gọi xe đi làm ở một ứng dụng khác. Nhưng sáng nay, Lư nhận thấy cả hai nền tảng đều gợi ý địa điểm chính xác hơn, thực đơn nhà hàng được cá nhân hoá với sở thích của anh và thời gian dự đoán chờ xe cũng được rút ngắn đáng kể.

Câu chuyện của Lư có vẻ nghe bình thường nhưng phía sau màn hình smartphone lại là cuộc cạnh tranh gay gắt giữa những “tay chơi” công nghệ hàng đầu Đông Nam Á. 

Ở đó, Grab - startup gọi xe vươn lên thành “kỳ lân” khu vực - đang ngày càng đẩy mạnh đầu tư và hợp tác với các tên tuổi lớn như OpenAI, Microsoft. Cùng lúc, Be - một công ty công nghệ thuần Việt vận hành siêu ứng dụng Be - cũng chọn con đường AI để tạo lợi thế trên sân chơi toàn cầu. 

Dù chiến lược có khác nhau, song những nền tảng số như Be hay Grab đều gặp nhau tại một đích đến: Gia tăng trải nghiệm khách hàng và mở rộng hệ sinh thái thông qua trí tuệ nhân tạo AI.

Từ 1.000 mô hình AI của Grab

Grab cho biết đã ứng dụng AI vào hầu như mọi mắt xích trong vận hành, từ ước tính thời gian chờ xe đến cá nhân hóa trải nghiệm cho từng khách hàng. Họ triển khai hơn 1.000 mô hình AI và khẳng định công nghệ này không còn là “thử nghiệm” mà đã trở thành nền tảng cốt lõi. 

Theo Grab, năm 2024 đánh dấu bước ngoặt của “AI tạo sinh” (Generative AI), mang lại khả năng xử lý và sáng tạo ngôn ngữ tự nhiên vượt xa các mô hình trước đây.

Nhờ Generative AI, Grab có thể nâng cao độ chính xác trong dự đoán nhu cầu di chuyển, phân tích sâu các ghi chú khách hàng, và thậm chí tự động hóa việc viết nội dung marketing. Trong lĩnh vực đặt xe, Grab triển khai công cụ GrabRideGuide, giúp tài xế tìm đến những khu vực nhu cầu cao mà không phải lãng phí thời gian chạy lòng vòng.

Bên mảng giao hàng, Grab đã phát triển tính năng tự động hiểu và lưu trữ ghi chú của khách. Tài xế có thể xử lý một loạt yêu cầu phức tạp như “vui lòng để hàng tại quầy bảo vệ” hoặc “giao sau 7 giờ tối” một cách chính xác. Đối tác kinh doanh cũng hưởng lợi qua công cụ nhận diện hình ảnh, tự động “đọc” thực đơn và phân loại món ăn, giúp việc cập nhật menu diễn ra nhanh và ít sai sót.

Grab nâng cấp hệ thống camera lập bản đồ Kartacam 2, tích hợp AI để xử lý dữ liệu ngay trên thiết bị, không cần tải lên đám mây. Từ đó, tốc độ cập nhật bản đồ và khả năng điều hướng được cải thiện.

Từ 2019, Grab đã công bố khoản đầu tư 150 triệu USD vào nghiên cứu AI. Nguồn lực tài chính này được bổ sung sau khi Grab đã chi 100 triệu USD cho AI trước đó. Công ty gọi xe có trụ sở Singapore đã lần lượt bắt tay với Microsoft và OpenAI trong lĩnh vực này.

Grab cho biết, họ muốn “AI hóa” mọi khía cạnh trong dịch vụ, từ giao đồ ăn, thanh toán kỹ thuật số, đến cả nội dung số. Giám đốc Sản phẩm Philipp Kandal nói Grab đặt mục tiêu sử dụng AI để giải phóng nguồn lực con người khỏi những tác vụ lặp đi lặp lại.

Tới cú bắt tay với “ông lớn” AI của Be

Trong khi đó, Be cũng đẩy nhanh quá trình “AI hóa”. Be - sở hữu một siêu ứng dụng tích hợp 12 dịch vụ, đã bắt tay với Aitomatic - công ty AI đặt trụ sở tại Thung lũng Silicon do Tiến sĩ Christopher Nguyễn sáng lập. Qua hợp tác này, Be cho biết sẽ tiếp cận giải pháp AI tạo sinh và những kiến thức chuyên sâu về ngành, đẩy mạnh tốc độ đổi mới để bắt kịp đà phát triển công nghệ toàn cầu. 

Tại họp báo về Hội nghị AISC 2025 - một diễn đàn quốc tế về AI và công nghệ bán dẫn - lĩnh vực có tổng giá trị thị trường ước tính 1.500 tỷ USD, đại diện Be cho biết họ đã kịp áp dụng AI vào nhiều tính năng quan trọng. 

4 lĩnh vực cốt lõi đã được tích hợp AI của Be gồm: hệ thống điều phối linh hoạt (Dynamic Dispatching System), công cụ tìm kiếm toàn ứng dụng (All-app Search Engine), hệ thống chấm điểm (Scoring Engine) và vận hành bản đồ (Map Operation).

Thay vì giao tài xế chạy “loanh quanh”, Dynamic Dispatching System dựa trên dữ liệu lớn để phân bổ cuốc xe tối ưu, rút ngắn thời gian chờ của khách và giảm quãng đường di chuyển rỗng.

Tương tự, All-app Search Engine giúp người dùng gõ một từ khóa duy nhất và có thể tìm ra mọi dịch vụ phù hợp trên ứng dụng. Đây là mô hình “tìm kiếm hợp nhất”, hướng đến mục tiêu siêu ứng dụng “một chạm” cho mọi nhu cầu.

Scoring Engine phân tích hành vi cả tài xế lẫn khách hàng, đảm bảo chất lượng dịch vụ, trong khi Map Operation cải thiện độ chính xác bản đồ và giúp tài xế di chuyển dễ dàng. Những nâng cấp tưởng chừng đơn giản này lại quyết định sự khác biệt của Be trong mắt người dùng, nhất là ở bối cảnh đô thị đông đúc, lưu thông phức tạp.

Có thể thấy nếu Grab với bề dày đầu tư và hợp tác cùng OpenAI, Microsoft, đang chứng tỏ tiềm lực tài chính, năng lực R&D tầm khu vực thì Be - dù khiêm tốn hơn, đang nắm lấy cơ hội “đi tắt đón đầu,” tận dụng tri thức AI từ Thung lũng Silicon để mở rộng sang chuỗi dịch vụ số, cải thiện chất lượng.

Rốt cuộc, với AI, các nền tảng số không chỉ cải thiện quy trình và dịch vụ hiện tại, mà còn mở ra cách thức tương tác hoàn toàn mới với khách hàng. Những người dùng như Gia Lư kể trên hay hàng triệu khách hàng khác, lúc này có thể chưa bận tâm nhiều đến AI. 

Nhưng người dùng có thể kỳ vọng một ngày không xa, ứng dụng sẽ tự động đề xuất món ăn dựa trên thói quen, gọi xe đúng lúc tan tầm mà không cần đặt trước, và hỗ trợ mua sắm - thanh toán chỉ bằng một vài câu lệnh thoại. Và đó mới chính là minh chứng rõ ràng nhất: AI đã âm thầm trở thành “xương sống” trong các nền tảng số, từng bước định hình thói quen tiêu dùng của mỗi người.