Tia hy vọng

Trong bảng xếp hạng tỷ suất sinh của các nước trên thế giới, Hàn Quốc đã mắc kẹt ở vị trí cuối cùng kể từ năm 2013. Song, các chính sách khuyến sinh của Hàn Quốc cuối cùng cũng đã thu trái ngọt. Năm 2024 đánh dấu lần đầu tiên tỷ suất sinh của nước này đi lên trong vòng 9 năm.

Vào năm ngoái, xu hướng tỷ suất sinh của Hàn Quốc cuối cùng cũng đổi chiều, tăng lên 0,75 con/phụ nữ từ mức 0,73 của năm 2023.

Đây là sự thay đổi đáng chú ý bởi tỷ suất sinh của Hàn Quốc đã liên tục giảm kể từ năm 2015 dù nước này chi hàng tỷ USD cho các biện pháp khuyến sinh. Tuy nhiên, tỷ suất sinh năm nay của Hàn Quốc vẫn đang ở mức thấp nhất thế giới.

Số cuộc hôn nhân ở Hàn Quốc gia tăng đáng kể trong năm 2024 sau giai đoạn gián đoạn thời đại dịch và đây là yếu tố chính giúp tỷ suất sinh cải thiện. Tuy nhiên, những dữ liệu khác cho thấy chuyển biến mới có thể kéo dài và các chính sách của chính phủ đang phát huy tác dụng.

Cô Nam Huyn-ji, người vừa sinh con gái thứ hai vào tháng 8 năm ngoái, nhận thấy xã hội đã thay đổi rõ rệt khi chính phủ đẩy mạnh nỗ lực khuyến sinh và nhiều doanh nghiệp cùng chung tay góp sức.  

Cô nhận xét: “Xã hội Hàn Quốc ngày nay khuyến khích sinh nở hơn nhiều lúc vợ chồng tôi đón đứa con đầu tiên vào 5 năm trước”. Người phụ nữ 35 tuổi nhấn mạnh thêm: “Văn hóa khuyến sinh của doanh nghiệp đem đến sự trợ giúp lớn cho chúng tôi”.

Năm ngoái, công ty của cô Nam - tập đoàn xây dựng Booyoung Group - bắt đầu thưởng 100 triệu won (tương đương khoảng 75.000 USD) cho mỗi lần nhân viên sinh nở.

Sự thay đổi hiện nay có thể có ý nghĩa sống còn đối với Hàn Quốc. Dân số 51 triệu người của nước này nhiều khả năng sẽ giảm còn một nửa vào cuối thế kỷ 21. Khủng hoảng nhân khẩu học là rủi ro lớn nhất đối với nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á hiện nay, tờ Reuters cho biết.

Bước ngoặt

Bà You Hye-mi, Thư ký tổng thống phụ trách chính sách dân số, nói với Reuters: “Tỷ suất sinh khả năng cao sẽ tiếp tục đi lên trong những năm tới và Hàn Quốc hiện đang đứng ở bước ngoặt”.

Năm ngoái, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đề xuất lập bộ mới để giải quyết “khủng hoảng nhân khẩu học quốc gia”, nhắm tới việc xây dựng cách tiếp cận bao quát hơn sau khi các biện pháp tập trung vào tiền mặt tỏ ra kém hiệu quả.

Chính quyền của ông Yoon tập trung các chính sách hỗ trợ trong ba lĩnh vực chính là nhà ở, chăm sóc trẻ con và cân bằng công việc - gia đình. Cùng với đó, Hàn Quốc phát động chiến dịch thúc đẩy doanh nghiệp tạo điều kiện để nhân viên sinh con.

Theo khảo sát của Reuters, các nhà hoạch định chính sách, nhà kinh tế, chuyên gia trong ngành và các bà mẹ Hàn Quốc ghi nhận các nỗ lực của chính phủ là nguyên nhân giúp tỷ suất sinh cải thiện.

Hàn Quốc dự tính chi 19.700 tỷ won (tương đương khoảng 13,8 tỷ USD) trong ba lĩnh vực trọng tâm nói trên trong năm nay, tăng 22% so với năm ngoái.

Những thay đổi về chính sách của Hàn Quốc trong năm qua bao gồm gia hạn khoảng thời gian người lao động được hưởng lương 100% nếu cả cha mẹ đều nghỉ phép để nuôi con từ tối đa 3 tháng lên 6 tháng.

Cùng với đó, thời gian nghỉ phép tối đa cũng được nâng từ 12 tháng lên 12 - 18 tháng, nếu cả cha mẹ đều nghỉ. Ngoài ra, thời gian nghỉ phép của cha để chăm con mới sinh cũng được nâng từ 10 lên 20 ngày.

Các biện pháp của chính phủ Hàn Quốc dường như đang phát huy hiệu quả. Số cặp đôi kết hôn ở Hàn Quốc đạt mức tăng kỷ lục 14,9% vào năm 2024. Trong khảo sát của chính phủ năm ngoái, khoảng 52,5% người Hàn Quốc bày tỏ quan điểm tích cực về hôn nhân, tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2014.

Công việc còn dang dở

Giai đoạn bùng nổ trẻ sơ sinh gần nhất của Hàn Quốc diễn ra từ năm 1991 đến 1996. Hàn Quốc đặt mục tiêu vào năm 2030 sẽ nâng tỷ suất sinh lên 1 - vẫn thấp hơn nhiều mức để duy trì dân số ổn định là 2,1.

Quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang-mok phát biểu trong tháng 2: “Chúng ta cần đảm bảo cho tia lửa tiếp tục sáng bằng cách nhanh chóng khắc phục các điểm mù của chính sách khuyến sinh, ví dụ như hỗ trợ cho các lao động tự do và người tự kinh doanh”.

Tỷ lệ lao động tạm thời ở Hàn Quốc đạt 27,3%, cao hơn nhiều mức trung bình 11,3% của các nước thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Ông Shin Kyung-ah, Giáo sư xã hội học của Đại học Hallym, nhận định đây là thách thức nhân khẩu học của nước này.

Ông Shin cho biết: “Hàn Quốc có sự chênh lệch rất rõ ràng giữa các công ty lớn và nhỏ, và giữa nhân viên chính thức và nhân viên tạm thời. Vậy nên chính phủ cần sáng tạo hơn để tạo ra hệ thống hiệu quả cho mọi người”.