Thị trường lao động Mỹ vốn đã bộc lộ một số dấu hiệu suy yếu. Tuy nhiên, dữ liệu việc làm mới nhất cho thấy thị trường có thể đã đi đến một điểm bước ngoặt mà nhiều người lo sợ từ lâu.

“Cuối cùng chúng ta cũng đã vào tâm bão”, ông Daniel Zhao, nhà kinh tế trưởng tại nền tảng việc làm Glassdoor viết trong một ghi chú mới đây.

“Sau nhiều tháng xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo [về thị trường lao động], báo cáo việc làm tháng 7 đã xác nhận rằng sự suy yếu không chỉ đang đến gần - mà thực chất nó đã ở đây”, ông nhấn mạnh.

Một thị trường lao động “rất yếu”

Hôm 1/8, Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) cho biết nền kinh tế nước này chỉ tạo ra thêm 73.000 việc làm trong tháng 7. Con số này thấp hơn hẳn dự đoán của giới chuyên gia.

Các nhà kinh tế cho rằng Mỹ cần tạo thêm khoảng 80.000 đến 100.000 việc làm mỗi tháng để theo kịp tốc độ tăng trưởng dân số, theo bà Laura Ullrich, Giám đốc nghiên cứu khu vực Bắc Mỹ của trang tuyển dụng Indeed.

Số liệu tháng 7 cho thấy thị trường lao động đang không theo kịp tốc độ tăng trưởng dân số và do đó đang thu hẹp lại, bà Ullrich giải thích.

Tuy nhiên, bản báo cáo còn có một vấn đề đáng lo hơn, khi BLS điều chỉnh giảm mạnh mức tăng việc làm của hai tháng trước đó.

Số liệu việc làm mới của tháng 5 đã giảm từ 144.000 xuống còn 19.000 và số liệu tháng 6 giảm từ 147.000 xuống 14.000. Tính chung cả hai tháng, nền kinh tế đã mất đi 258.000 việc làm so với ước tính ban đầu.

Các nhà kinh tế cho biết việc điều chỉnh số liệu hàng tháng là bình thường vì BLS phải thu thập lượng lớn dữ liệu từ các doanh nghiệp và cơ quan chính phủ. Song, những điều chỉnh lần này lại lớn bất thường.

“Thực sự, báo cáo cho thấy một thị trường lao động rất yếu”, bà Ullrich nói. “Đây không phải là thảm hoạ. Tuy nhiên, đây là những số liệu rất yếu kém và không phải là điều mà người ta mong đợi ở một nền kinh tế mạnh mẽ”.

Dù vậy, theo CNBC, các nhà kinh tế lưu ý số liệu có thể sẽ được điều chỉnh một lần nữa vào tháng 8.

Thuế quan và những cơn gió ngược khác

Mức tăng trưởng việc làm trong ba tháng qua chỉ đạt trung bình 35.000. Trong khi đó, tăng trưởng việc làm đạt trung bình 111.000 trong ba tháng đầu năm nay, các nhà kinh tế cho hay.

Họ cũng lưu ý rằng số việc làm mới chỉ tập trung trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ và hỗ trợ xã hội. Tức là, số cơ hội việc làm không được mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác.

Dữ liệu “cho thấy một câu chuyện hoàn toàn khác về thị trường lao động so với những gì chúng tôi nghĩ ban đầu”, ông Zhao của Glassdoor chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với CNBC.

“Chúng tôi từng có ấn tượng rằng thị trường việc làm đang trụ vững một cách đáng kinh ngạc trước những trở ngại kinh tế như thuế quan”, ông nói.

Trước báo cáo việc làm một ngày, Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế quan đối ứng mới với hàng chục đối tác thương mại. Mức thuế mới dao động từ 10% cho đến 41%.

Thuế quan là loại thuế mà các doanh nghiệp Mỹ phải trả cho hàng hoá nhập khẩu. Các nhà kinh tế cảnh báo nếu thuế quan được duy trì trong thời gian dài, giá cả cho người tiêu dùng và chi phí đầu vào của nhiều doanh nghiệp sẽ bật tăng.

Chưa kể, việc ông Trump liên tục thay đổi chiến lược với thuế quan cũng tạo ra sự bất ổn cho doanh nghiệp, khiến nhiều công ty phải thu hẹp hoạt động tuyển dụng.  

Tỷ lệ tuyển dụng trên toàn quốc đang ở mức thấp nhất kể từ năm 2014, nếu không tính giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19 vào năm 2020.

“Mọi người khó có thể đưa ra quyết định hoặc thay đổi kế hoạch khi đối mặt với quá nhiều bất ổn như vậy”, Giám đốc Ullrich của Indeed nhận định.

Bên cạnh thuế quan, những chính sách khác của ông Trump cũng tác động đến thị trường lao động. Chẳng hạn, chính sách nhập cư đã làm giảm số lượng lao động sẵn có hay nhân viên liên bang mất việc vì các nỗ lực cắt giảm chi tiêu của chính phủ.

“Trì trệ ở mức độ cao”

Các nhà kinh tế nói rằng còn có những dấu hiệu đáng lo ngại khác trên thị trường lao động Mỹ.

Ví dụ, ông Thomas Ryan, nhà kinh tế cấp cao tại Capital Economics, viết trong một ghi chú hôm 1/8 rằng tỷ lệ tham gia lực lượng lao động đã tụt xuống mức thấp nhất kể từ năm 2022.

Đây “có khả năng là bằng chứng tiếp theo cho thấy chính sách nhập cư của Tổng thống Trump đang ngăn cản những người di cư không có giấy tờ tham gia thị trường lao động ngay cả khi họ vẫn ở lại Mỹ”, ông Ryan nói.

Tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng lên 4,2% vào tháng 7, từ mức 4,1% trong tháng 6, báo cáo của BLS chỉ ra.

Ngoài ra, tỷ lệ người Mỹ thất nghiệp dài hạn - tức những người đã không có việc làm hơn 6 tháng - đã gần chạm mốc 25% vào tháng 7. Cùng kỳ năm trước, tỷ lệ này chỉ vào khoảng 21,6%.

Một điểm sáng cho người lao động là tỷ lệ sa thải vẫn ở mức thấp kỷ lục. Song, tỷ lệ sa thải thấp, hoạt động tuyển dụng thu hẹp và số người nghỉ việc đi ngang vẫn tạo ra thách thức cho người tìm việc.

“Hiện tại, thị trường lao động đang trì trệ ở mức độ cao. Không có nhiều thay đổi trong vấn đề tìm kiếm việc làm”, bà Ullrich nhấn mạnh.