Nhu cầu ngày càng lớn của các ngân hàng trung ương đối với vàng đã biến kim loại quý này thành tài sản dự trữ lớn thứ hai toàn cầu vào năm 2024, theo báo cáo do Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) công bố ngày 11/6.

Cụ thể, báo cáo chỉ ra dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương thế giới đang dao động gần mức cao từng thấy lần cuối vào những năm 1960. Kết hợp với đà tăng nóng của giá vàng, kim loại quý này hiện chỉ đứng sau đồng USD về giá trị trong kho dự trữ ngoại hối toàn cầu.

Vào năm 2023, vàng và đồng euro chiếm tỷ trọng tương đương nhau trong dự trữ ngoại hối toàn cầu - ở mức khoảng 16,5% theo tính toán của CNBC dựa trên dữ liệu của ECB.

Bước sang năm 2024, tỷ trọng của đồng euro tụt xuống còn khoảng 16%, trong khi tỷ trọng của vàng tăng lên mức 19%. Đồng USD vẫn là tài sản lớn nhất trong dự trữ ngoại hối với tỷ trọng 47%.

Trong những năm qua, các ngân hàng trung ương đã tích luỹ các tài sản giàu thanh khoản như ngoại tệ và vàng như một biện pháp phòng ngừa lạm phát và đa dạng hoá kho dự trữ.

Chiến lược này cũng cho phép họ bán các khoản dự trữ để hỗ trợ đồng nội tệ trong thời kỳ căng thẳng. Vàng được coi là tài sản có giá trị lâu dài và ổn định trong giai đoạn bất ổn. Các ngân hàng trung ương hiện chiếm hơn 20% nhu cầu toàn cầu, tăng so với mức 10% vào thập niên 2010.

ECB phát hiện vàng ngày càng trở nên hấp dẫn đối với các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển. Đây là những nước lo ngại về các lệnh trừng phạt quốc tế và khả năng vai trò của các đồng tiền lớn trong hệ thống tiền tệ quốc tế suy yếu.

Giá vàng đã lập một loạt kỷ lục mới trong vài năm qua, bao gồm cả năm 2025. Sau đợt tăng mạnh mẽ trước đó, giá vàng gần đây đã biến động đáng kể khi thị trường toàn cầu bị rung chuyển bởi chính sách thuế quan của Mỹ.

Trước đó, bước ngoặt quan trọng của vàng xảy ra khi Nga tấn công Ukraine vào tháng 2/2022. Xu hướng tăng nóng của lạm phát và lãi suất hậu đại dịch COVID-19 cũng thúc đẩy nhà đầu tư đổ xô vào các tài sản trú ẩn như vàng. Bất ổn địa chính trị và kinh tế cũng liên tục leo thang kể từ đó.

Trung Quốc là động lực chính thức đẩy đà tăng của giá vàng. Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ cũng là những nước mua vàng lớn khác.

Tuy nhiên, các nhà phân tích đã nhìn thấy những dấu hiệu cho thấy hoạt động mua vàng của các ngân hàng trung ương có thể dịu đi trong những tháng tới.

Các ngân hàng trung ương “đã đóng vai trò quan trọng trong đợt tăng giá và có thể sẽ tiếp tục mua vàng, nhưng với tốc độ chậm hơn so với vài năm qua”, chuyên gia kinh tế Hamad Hussain của Capital Economics chia sẻ với CNBC.

Theo dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới mà ngân hàng ING phân tích được, tốc độ mua vàng của các ngân hàng trung ương trong quý I năm nay đã giảm 33% so với quý trước đó. Tốc độ mua vàng của Trung Quốc cũng chững lại đáng kể.