Doanh thu xuất khẩu lập kỷ lục mới 8,3 tỷ USD

Theo số liệu của Cục Hải quan, trong 9 tháng đầu năm, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 1,24 triệu tấn, tương ứng kim ngạch thu về 7 tỷ USD, tăng 11,7% về lượng và tăng tới 63,2% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Với kết quả này, kim ngạch xuất khẩu cà phê đã bỏ xa kỷ lục cũ là 5,6 tỷ USD đạt được trong cả năm 2024 và vượt trước mục tiêu 6 tỷ USD mà ngành đề ra cho năm 2030.

Đồng thời, cà phê đã chính thức vượt rau quả (6,1 tỷ USD) để trở thành mặt hàng nông sản có giá trị xuất khẩu lớn nhất trong 9 tháng đầu năm.

Tính chung niên vụ 2024-2025 (từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025), Việt Nam xuất khẩu tổng cộng 1,48 triệu tấn cà phê, giảm nhẹ 0,3% so với niên vụ 2023-2024. Tuy nhiên, giá trị kim ngạch thu về lại tăng mạnh 52,9%, đạt 8,3 tỷ USD, mức cao nhất trong lịch sử ngành hàng.

Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ giá cà phê xuất khẩu bình quân đạt 5.630 USD/tấn, cao hơn 53,3% so với niên vụ trước. Nhìn rộng hơn, giá mặt hàng này tăng liên tục trong suốt 5 niên vụ gần nhất và thiết lập những đỉnh mới, phản ánh xu hướng phát triển bền vững của ngành hàng chiến lược này.  

Trong báo cáo mới đây, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, xuất khẩu cà phê của Việt Nam tăng trưởng khả quan nhờ giá cà phê thế giới tăng cao trong bối cảnh nguồn cung cà phê toàn cầu biến động do ảnh hưởng thời tiết tại Brazil và Indonesia, ngành cà phê Việt Nam hưởng lợi nhờ sản lượng ổn định và sự dịch chuyển nhu cầu của các thị trường lớn.

Bên cạnh đó, tỷ trọng sản phẩm cà phê chế biến ngày càng gia tăng cũng góp phần nâng giá trị xuất khẩu của ngành.

Những tháng cuối năm 2025, nhu cầu tiêu thụ cà phê thế giới sẽ tiếp tục tăng mạnh do bước vào mùa lễ hội và mùa Đông ở nhiều quốc gia. Đây là giai đoạn tiêu thụ cao điểm hàng năm, tạo điều kiện thuận lợi để ngành cà phê Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu.

"Dự báo, giá cà phê thế giới tiếp tục giữ ở mức cao, xuất khẩu cà phê của Việt Nam năm 2025 sẽ đạt trên 1,6 triệu tấn, trị giá khoảng 9 tỷ USD", Cục Xuất nhập khẩu cho biết.

Về thị trường xuất khẩu, Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục khách hàng lớn nhất của cà phê Việt Nam trong niên vụ 2024-2025, với khối lượng nhập khẩu đạt 611.439 tấn, kim ngạch 3,4 tỷ USD. So với niên vụ trước, lượng nhập khẩu tăng 8,4% và kim ngạch tăng 66,9%, chiếm 41,4% khối lượng và 40,4% tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê của Việt Nam.

Trong đó, Đức, Italy và Tây Ban Nha là ba thị trường nhập khẩu lớn nhất,  với kim ngạch đạt lần lượt 1 tỷ USD, 651,6 triệu USD và 623 triệu USD, tăng tương ứng 74,1%, 56% và 50,5% so với niên vụ trước. 

Ngoài EU, kim ngạch xuất khẩu cà phê sang các thị trường lớn khác như Nhật Bản, Mỹ và Nga cũng ghi nhận mức tăng lần lượt 36,3%, 54,2% và 39,9%, dù khối lượng giảm so với niên vụ 2023–2024.

Đáng chú ý, xuất khẩu sang Mexico tăng đột biến, gấp 36,6 lần, đạt 195,2 triệu USD. Tương tự, các thị trường như Algeria, Canada, Campuchia và Nam Phi cũng tăng từ 2 đến 3,5 lần, cho thấy xu hướng mở rộng mạnh mẽ của cà phê Việt Nam tại các thị trường mới nổi.

Hứa hẹn được mùa được giá trong niên vụ 2025-2026

Trên thị trường nội địa, tính đến ngày 12/10, giá cà phê nhân xô được thu mua ở mức 113.000 - 114.000 đồng/kg, thấp hơn khoảng 21.500 đồng/kg so với mức kỷ lục thiết lập hồi tháng 3 và tương đương cùng kỳ năm trước.

Theo Reuters, các thương nhân cho biết Việt Nam dự kiến sẽ sản xuất nhiều hơn từ 10% đến 15% hạt cà phê chất lượng tốt trong vụ thu hoạch năm nay nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi.

“Một số lô cà phê hiện nay có chất lượng khá tốt. Nông dân đã bắt đầu thu hoạch, nhưng sản lượng vẫn còn hạn chế. Hạt cà phê dự kiến sẽ được đưa vào thị trường nhiều hơn bắt đầu từ tháng sau,” một thương nhân tại vùng trồng cà phê cho biết.

Đồng thời người này nói thêm rằng hoạt động giao dịch vẫn khá trầm lắng do người mua nước ngoài tỏ ra thận trọng trước vụ thu hoạch chính.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo sản lượng cà phê  niên vụ 2025 - 2026 của Việt Nam đạt 31 triệu bao (quy đổi cà phê nhân xanh), tăng 7% so với niên vụ trước đó, do nông dân mở rộng sản xuất nhờ giá cà phê tăng cao. Trong đó, sản lượng robusta ước đạt 30 triệu bao, còn arabica đạt khoảng 1 triệu bao.

Trao đổi với chúng tôi, ông Thái Như Hiệp, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, đồng thời là Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê-Cacao Việt Nam (VICOFA) nhận định nguồn cung của niên vụ 2025 - 2026 có thể vẫn thiếu hụt.

Ông cho rằng mặc dù có một số báo cáo cho rằng sản lượng cà phê Việt Nam năm nay tăng lên nhưng kết quả cuối cùng vẫn còn phụ thuộc vào tình hình thu hái và thời tiết giai đoạn thu hoạch. 

Còn về dài hạn, ông Hiệp cho rằng giá cà phê có thể giữ vững, khó lòng có cú giảm sâu. 

“Giá cà phê chưa thể giảm. Nếu giảm thì mức điều chỉnh cũng không quá mạnh. Thời gian qua, giá cà phê và một số loại nông sản khác như tiêu và sầu riêng liên tục tăng và thiết lập kỷ lục, giúp thu nhập của người dân tốt hơn. Do vậy, áp lực phải bán cà phê trong giai đoạn chính vụ để trang trải cuộc sống cũng không quá lớn. Nói cách khác, giá giảm hay tăng thì 80% phụ thuộc vào người nông dân.

Các nhà xuất khẩu có thể kiểm chứng điều này vào những tháng tới khi Việt Nam bắt đầu thu hoạch. Giá cà phê nếu điều chỉnh cũng chỉ xuống tối đa là 100.000 đồng/kg, còn nếu người dân không bán, giá có thể khoảng 120.000 đồng/kg”, ông nói. 

Trong khi đó, một lãnh đạo của Công ty TNHH MTV XNK 2-9 Đắk Lắk (Simexco DakLak) nhận định mức thuế 50% mà Mỹ áp dụng đối với Brazil là một cơ hội lớn cho cà phê Việt. 

“Ngày xưa Mỹ chủ yếu nhập khẩu cà phê arabica của Brazil do vị trí địa lý gần giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển. Bên cạnh đó, trước đây người Mỹ cũng chưa quen với cà phê robusta của Việt Nam. Tuy nhiên, thời gian gần đây, họ cũng đã quan tâm nhiều hơn đến cà phê Việt Nam. Do thuế của Brazil lên tới 50% nên họ buộc phải qua Việt Nam và Indonesia để mua hàng”, ông nói.

Ông cho biết thêm trước đây, doanh số xuất khẩu cà phê sang thị trường Mỹ khoảng 4 - 5%. Tuy nhiên, công ty đang lên kế hoạch xúc tiến để đẩy mạnh hơn việc bán hàng sang thị trường này. 

Đồng quan điểm, ông Thái Như Hiệp nhận định đây là một lợi thế nhất và rõ ràng nhất của Việt Nam và nhiều doanh nghiệp cũng đang nhìn thấy điều này. 

Trong tháng 9 vừa qua, lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 5.526 tấn, tăng 81,2% so với tháng trước và gấp 2,6 lần cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, theo Hiệp hội xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafe), xuất khẩu cà phê của Brazil sang Mỹ đã giảm gần 53% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn khoảng 333.000 bao (19.980 tấn) trong tháng 9.

Xét trên bức tranh rộng hơn, ông Thái Như Hiệp cũng cho rằng nhu cầu cà phê trên thế giới đang tăng lên, đặc biệt là xu hướng chuyển từ trà sang cà phê ở giới trẻ nhiều nước, điển hình như Trung Quốc. 

Bên cạnh những lợi thế, một số ý kiến cho rằng sức ép cạnh tranh ở các thị trường khác trong đó có châu Âu sẽ tăng lên, nếu cà phê Brazil chuyển hướng sang những thị trường này.