Theo Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Howard Lutnick, các quan chức cấp cao tại Lầu Năm Góc đang “cân nhắc” liệu chính phủ có nên mua cổ phần trong các nhà thầu quốc phòng hàng đầu như Lockheed Martin hay không.

Hồi cuối tuần trước, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo họ đã thâu tóm 10% cổ phần của gã khổng lồ bán dẫn Intel trong một thoả thuận trị giá gần 9 tỷ USD.

Trong cuộc phỏng vấn với CNBC vào ngày 26/8, ông Lutnick được hỏi liệu Nhà Trắng có lặp lại động thái đó với các công ty khác đang làm ăn với chính phủ hay không.

“Ồ, có một cuộc thảo luận rôm rả về lĩnh vực quốc phòng”, vị bộ trưởng trả lời. Lockheed Martin, công ty đang kiếm phần lớn doanh thu từ các hợp đồng liên bang, “về cơ bản là một nhánh của chính phủ Mỹ”, ông nói.

“Nhưng ý nghĩa kinh tế đằng sau bước đi này là gì? Tôi sẽ để Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định. Họ đang xem xét và cân nhắc”, ông cho hay.

Lockheed Martin và Lầu Năm Góc chưa phản hồi ngay lập tức yêu cầu bình luận của CNBC.

Lockheed Martin là công ty quốc phòng lớn nhất thế giới về doanh thu, theo danh sách năm 2024 của DefenseNews. Các nhà thầu quốc phòng lớn khác của Mỹ bao gồm RTX, Northrop Grumman, General Dynamics và Boeing.

Việc ông Trump nắm cổ phần trong nhà sản xuất chip đang gặp khó khăn Intel là một bước tiến mới trong nỗ lực hoàn thành các mục tiêu kinh tế của Nhà Trắng bằng cách tăng cường kiểm soát của chính phủ lên nền kinh tế tư nhân.

Hôm 25/8, Tổng thống Trump tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social rằng ông sẽ thực hiện những thoả thuận tương tự “suốt cả ngày”.

“Tôi sẽ giúp đỡ các công ty thực hiện những thương vụ béo bở như vậy với chính phủ Mỹ... Tôi thích nhìn thấy giá cổ phiếu của họ đi lên, giúp Mỹ trở nên giàu có hơn. Mỹ sẽ có thêm việc làm!!! Ai mà không muốn những thương vụ như vậy chứ?”, ông tiếp tục.

Trước đó, hôm 22/8, Bộ trưởng Lutnick nói thoả thuận của ông Trump với CEO Intel Lip-Bu Tan “sẽ củng cố vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực bán dẫn, và điều đó sẽ vừa thúc đẩy nền kinh tế vừa giúp bảo vệ lợi thế công nghệ của Mỹ”.

Tuy nhiên, động thái này vẫn vấp phải sự chỉ trích gay gắt, bao gồm từ một số chính trị gia và chuyên gia bảo thủ. Họ cảnh báo hành động của ông Trump đi ngược lại các nguyên tắc thị trường tự do và gây rủi ro cho cả Intel lẫn nền kinh tế.

Nhà kinh tế Scott Lincicome của Viện Cato bình luận trên tờ Washington Post: “Rủi ro trước mắt là các quyết định của Intel sẽ ngày càng bị chi phối bởi những tính toán chính trị hơn là cân nhắc thương mại”.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hoà Rand Paul viết trên mạng xã hội X: “Theo chủ nghĩa xã hội, chính phủ sẽ sở hữu các phương tiện sản xuất. Nếu vậy thì, việc chính phủ Mỹ sở hữu một phần Intel không phải là một bước tiến tới chủ nghĩa xã hội hay sao?”